Albatros C.X

Albatros C.X
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo Cesarstwo Niemieckie
ProducentAlbatros-Werke GmbH
Typsamolot bombowo-rozpoznawczy
Konstrukcjadwupłatowiec konstrukcji drewnianej
Załoga2 (pilot i obserwator)
Historia
Data oblotu1917
Dane techniczne
Napęd1 × Mercedes D.IV, silnik rzędowy 6-cylindrowy
Moc260 KM (191 kW)
Wymiary
Rozpiętość14,86 m
Długość9,15 m
Wysokość3,40 m
Masa
Własna1050 kg
Startowa1670 kg
Osiągi
Prędkość maks.175 km/h
Prędkość przelotowa140 km/h
Prędkość wznoszenia3,8 m/s
Pułap5000 m
Zasięg500 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 × karabin maszynowy LMG 08/15 kal. 7,92 mm
1 × karabin maszynowy Parabellum kal. 7, 92 mm - ruchomy
80 kg bomb
Użytkownicy
Cesarstwo Niemieckie, Polska

Albatros C.X – niemiecki samolot rozpoznawczy i bombowy. Zaprojektowany i zbudowany w 1917 roku w niemieckiej wytwórni lotniczej Albatros-Werke GmbH.

Historia

Silnik Mercedes D.IVa eksponowany w MLP w Krakowie

W 1917 roku w niemieckiej wytwórni lotniczej Albatros-Werke GmbH. inżynierowie Robert Thelen i Schubert skonstruowali samolot rozpoznawczo-bombowy Albatros C.X. Stanowił on rozwinięcie konstrukcji samolotu rozpoznawczo-bombowego Albatros C.VII. Samolot Albatros C.X miał od niego większe wymiary i był napędzany silnikiem o większej mocy. Samolot oblatano w połowie 1917 roku. Podczas prób w locie spisywał się doskonale, charakteryzował się dobrymi właściwościami pilotażowymi i osiągami. W kadłubie z przodu mieścił się silnik rzędowy, który wystawał poza obrys kadłuba. Za silnikiem znajdowała się odkryte kabiny – najpierw pilota, a za nią obserwatora. Na końcu kadłuba było zamontowane usterzenie klasyczne z podziałem na stateczniki i stery. Przy silniku pokrycie kadłuba stanowiła blacha duraluminiowa, za silnikiem skleja. Płaty o konstrukcji drewnianej, dwudźwigarowe, kryte płótnem. Lotki umieszczono na obu płatach. Komorę płatów usztywniono słupkami metalowymi oraz cięgnami i drutami stalowymi. Podwozie klasyczne z płozą ogonową było amortyzowane sznurem gumowym. W latach 1917–1918 ogółem w różnych wytwórniach niemiecki wyprodukowano ponad 300 Albatrosów C.X.

Pierwsze samoloty Albatros C.X niemieckie lotnictwo wojskowe wprowadziło na froncie zachodnim do działań bojowych w październiku 1917 roku. Stosowano je przede wszystkim do rozpoznania na korzyść artylerii i innych jednostek, a także do bombardowania i ostrzeliwania wojsk nieprzyjaciela. W działaniach wojennych brały udział do końca I wojny światowej.

Użycie w Wojsku Polskim

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku polskie oddziały wojskowe zdobyły w Wielkopolsce i Małopolsce 15 samolotów Albatros C.X. Po ich wyremontowaniu w 1919 roku przez warsztaty Stacji Lotniczej w Poznaniu na lotnisku Ławica znalazły się one na wyposażeniu 12 Eskadry wywiadowczej. Załogi polskie na samolotach Albatros C.X walczyły w latach 1919–1920 w wojnie polsko-bolszewickiej. Na kilku z nich prowadzono również szkolenie w Szkole Lotniczej na lotnisku Ławica. W lotnictwie wojskowym samoloty Albatros C.X używane były do 1923 roku.

W 1924 roku z inicjatywy lekarzy Okręgu Wojskowego w Poznaniu w warsztatach 3 Pułku Lotniczego jeden samolot Albatros C.X przerobiono na samolot sanitarny. Przeróbka polegała na wymontowaniu uzbrojenia i likwidacji tylnej kabiny obserwatora. W wyniku tego wygospodarowano za kabiną pilota pomieszczenie w kadłubie (kabinę sanitarną) w którym można było ustawić piętrowo nosze dla dwóch chorych. Chorych do kabiny wnoszono przez drzwi wyposażone w trzy okrągłe okienka, usytuowane na lewym boku kadłuba samolotu. Samolot ten stał się pierwszym w Polsce wojskowym samolotem sanitarnym. Pomalowano go na kolor zielono-oliwkowy. Na górnej części płatów i na sterze kierunku widniał znak Czerwonego Krzyża, na obu stronach kadłuba wymalowano polskie znaki lotnicze biało-czerwone szachownice. Samolot ten był stosowany podczas manewrów wojskowych w Biedrusku koło Poznania. Jego lotniskiem macierzystym była Ławica w Poznaniu.

Opis techniczny

Samolot Albatros C.X był dwumiejscowym samolotem rozpoznawczo-bombowym lub trzymiejscowym samolotem sanitarnym, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Podwozie – stałe. Napęd: 1 silnik rzędowy 6-cylindrowy Mercedes D.IV, śmigło dwułopatowe drewniane.

Media użyte na tej stronie

Flag of the German Empire.svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
Flag of Germany (1867–1918).svg
Bundesflagge und Handelsflagge des Norddeutschen Bundes (1866-1871) und Reichsflagge des Deutschen Reiches (1871-1918)
Albatros C.X.jpg
Albatros C.X
Mercedes D IVa MLP 01.jpg
Autor: Zala, Licencja: CC BY-SA 4.0
Niemiecki 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.IVa z 1916 r., eksponowany w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.