Ansaldo A.300

Ansaldo A.300
(Dane wersji *Ansaldo A.300-4*)
	; Samoloty Ansaldo A-300-4 (z lewej) i samoloty SPAD S.61 ze 111 Eskadry Myśliwskiej (w głębi z prawej).
	Dane podstawowe
Państwo	Włochy
Producent	Gio Ansaldo
Typ	samolot wywiadowczo-bombowy
Konstrukcja	dwupłat o konstrukcji drewnianej, podwozie klasyczne – stałe
Załoga	2 (pilot, obserwator)
	Historia
Data oblotu	1919
Lata produkcji	1919–1924 (?)
Wycofanie ze służby	1940
	Dane techniczne
Napęd	1 silnik rzędowy, 6-cylindrowy FIAT A-12bis
Moc	320 KM (235 kW)
	Wymiary
Rozpiętość	11,24 m
Długość	8,75 m
Wysokość	2,97 m
Powierzchnia nośna	39,50 m²
	Masa
Własna	1 140 kg
Startowa	1 825 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	200 km/h
Prędkość przelotowa	170 km/h
Prędkość wznoszenia	4,4 m/s
Pułap	5 300 m
Zasięg	500 km
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	2 karabiny maszynowe Vickers kal. 7,7 mm (stałe); 2 karabiny maszynowe Lewis kal. 7,7 mm (ruchome na obrotnicy w kabinie obserwatora); 12 – 18 bomb o łącznej masie 191 kg
	Użytkownicy
	Włochy, Belgia, Hiszpania, Węgry, Turcja, Polska

Ansaldo A.300 – włoski samolot wywiadowczo-bombowy, zaprojektowany i zbudowany w 1919 roku w Gio Ansaldo w Genui.

Historia

Ansaldo A.300 w locie

Pod koniec 1918 roku włoski inż. Emilio Verduzzio z wytwórni lotniczej Gio Ansaldo w Genui opracował projekt nowego samolotu wywiadowczo-bombowego opartego na konstrukcji budowanego seryjnie samolotu wywiadowczego Ansaldo SVA-10, który oznaczono Ansaldo A.300.

Prototyp zbudowano i oblatano w pierwszej połowie 1919 roku. Podobnie jak samolot Ansaldo SVA-10, miał on konstrukcję drewnianą. Kadłub o konstrukcji kratownicowej drewnianej, pokryty sklejką, mieścił z przodu silnik rzędowy osłonięty w tej części blachą aluminiową. Za silnikiem znajdowały się jedna za drugą odkryte kabiny pilota i obserwatora. Płaty były drewniane, prostokątne i pokryte płótnem. Były one usztywnione stojakami z rur stalowych o przekroju kropelkowym i cięgnami stalowymi.

Po przeprowadzeniu prób w locie i wprowadzeniu niezbędnych poprawek w drugiej połowie 1919 roku uruchomiono seryjną produkcję samolotu Ansaldo A.300. Na początku wyprodukowano niedużą serię dwumiejscowych samolotów Ansaldo A.300-2, a następnie 90 samolotów trzymiejscowych Ansaldo A.300-3. Na początku 1922 roku oblatano prototyp ulepszonej wersji dwumiejscowej oznaczonej jako Ansaldo A.300-4. W późniejszym okresie produkowano także wersje A.300-5 i A.300-6, głównie na eksport.

Łącznie wyprodukowano 700 samolotów Ansaldo A.300 wszystkich wersji.

Produkcja samolotu w Polsce

W związku z zakupieniem licencji na budowę samolotu Ansaldo A.300 Główny Urząd Zaopatrzenia Armii w dniu 14 lutego 1920 roku zawarł umowę z Zakładami Mechanicznymi E. Plage i T. Laśkiewicz na budowę m.in. 200 samolotów Ansaldo A.300-2, przy czym silniki do tych samolotów miało dostarczyć włoskie przedsiębiorstwo FIAT. Samolot wzorcowy przyprowadziła lotem z Włoch do Polski załoga: pilot por. Ludomił Rayski (późniejszy Dowódca Lotnictwa) i inż. Witold Rumbowicz.

Zgodnie z tą umową jesienią 1920 roku przystąpiono do produkcji 25 samolotów A.300-2. Pierwszy samolot tego typu wyprodukowany w Polsce oblatał w dniu 21 czerwca 1921 roku zaproszony specjalnie w tym celu przez dyrektora zakładów inż. Witold Rumbowicza – znany pilot doświadczalny Adam Haber-Włyński. Oblot był pomyślny. Seria ta wzorowana była na samolotach sprowadzonych z Włoch.

W 1922 roku w Zakładach Mechanicznych E. Plage i T. Laśkiewicz przystąpiono do budowy ulepszonej dwumiejscowej wersji samolotu Ansaldo A.300-4, w której lotki umiejscowiono tylko na dolnym płacie, zastosowano nieco inną obudowę silnika, chłodnicę o dużym współczynniku oporu zastąpiono dwiema chłodnicami beczkowymi typu Lamblin oraz wprowadzono podwozie o lepszej konstrukcji. Była ona przystosowana do zabudowy radiostacji pokładowej i aparatu fotograficznego. Niestety, niezgodna z dokumentacją włoską technologia produkcji płatowca w Polsce doprowadziła do serii tragicznych katastrof w trakcie normalnej eksploatacji w wojsku. Przyczyną katastrof były stalowe okucia lutowane mosiądzem. W wyniku nieprawidłowego procesu lutowania palnikiem acetylenowo-tlenowym z powodu zbyt wysokiej temperatury płomienia dochodziło do dyfuzji cynku (z lutu mosiężnego) do stali i było przyczyną kruchości okuć - według technologii licencjonodawcy okucia powinny być lutowane gazem świetlnym w niższej temperaturze płomienia. Do tego awaryjne i niepewne w pracy były silniki sprowadzone z Włoch. To, z brakiem doświadczenia wytwórni Plage i Laśkiewicz w produkcji lotniczej i brak właściwej kontroli w procesie produkcji przyczyniły się do szeregu poważnych awarii, przymusowych lądowań i wspomnianych katastrof tych samolotów. Z tego powodu samoloty nosiły miano „latających trumien”. W związku z tym stanem rzeczy pod koniec 1923 roku po zbudowaniu w Polsce 50 samolotów Ansaldo A.300 wstrzymano ich produkcję.

Użycie w lotnictwie

Samoloty wywiadowczo-bombowe Ansaldo A.300 były używane w lotnictwie Włoch, Belgii, Hiszpanii, Węgier, Turcji oraz Polski.

Ostatnie egzemplarze zostały wycofane z użycia w 1940 roku.

Użycie w lotnictwie polskim

W 1919 roku polska misja zakupów przebywająca we Włoszech zainteresowała się produkowanymi przez przedsiębiorstwo Gio Ansaldo w Genui samolotami: samolotem myśliwskim Ansaldo A-1 Balilla i nowym samolotem wywiadowczo-bombowym Ansaldo A.300.

W kwietniu 1920 roku Główny Urząd Zaopatrzenia Armii zawarł umowę z wytwórnią Gio Ansaldo umowę na dostawę 30 samolotów Ansaldo A.300 do Polski, jednocześnie zakupiono licencję na budowę ich w Polsce.

Pierwszym z zakupionych we Włoszech samolotem Ansaldo A.300-2 przyleciała z Włoch przez Alpy, Francję i Niemcy do Polski w sierpniu 1920 roku załoga por. pil. Ludomił Rayski i inż. Witold Rumbowicz. Pozostałe 29 samolotów w wersjach A.300-2 i A.300-3 dostarczono do Polski pod koniec 1920 roku i w 1921 roku.

Samoloty Ansaldo A.300 od 1922 roku były na wyposażeniu eskadr treningowych, a od lata 1923 roku znajdowały się na wyposażeniu dywizjonu liniowego 2 pułku lotniczego w Krakowie. Po przeprowadzeniu dochodzenia w sprawie licznych awarii i katastrof tych samolotów, w sierpniu 1924 roku wydano zakaz lotów na tych samolotach.

W 1926 roku wycofano je z jednostek lotniczych i przekazano do kasacji.

Opis konstrukcji

Samolot Ansaldo A.300-4 był dwumiejscowym samolotem wywiadowczo-bombowym, dwupłatem o konstrukcji drewnianej. Podwozie klasyczne – stałe. Napęd – 1 silnik rzędowy, śmigło dwułopatowe, drewniane.

Uzbrojenie:

2 karabiny maszynowe Vickers kal. 7,7 mm – stałe, zsynchronizowane
2 karabiny maszynowe Lewis kal. 7,7 mm – ruchome na obrotnicy w kabinie obserwatora
12 – 18 bomb o łącznej masie 191 kg

Bibliografia

Andrzej Morgała: Polskie samoloty wojskowe 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1972, s. 164–168.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia. belgian-wings.be. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-04)].
Artykuł o A.300 i jego wypadkach

Galeria

Samolot Ansaldo A-300-4 w hangarze

Samoloty na lotnisku i tłum osób uczestniczących w Tygodniu Lotniczym w Krakowie. Na pierwszym planie samolot Ansaldo A300-4 o numerze SP-ABO

Ansaldo A-300-4 eksponowany na Wystawie Ligi Obrony Powietrznej Państwa w Parku Jordanowskim w Krakowie

Ansaldo A-300-4 SP-ABO w locie

[:1-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] SPAD 51^[A] SPAD 61^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne