Marki (gmina)

Marki
gmina wiejska
1924–1954[1]
Państwo

 PRL

Województwo

1924–39: warszawskie
1945–54: warszawskie

Powiat

1924–52: warszawski
1952–54: wołomiński

Siedziba

Marki

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

3

brak współrzędnych
Portal Polska

Marki – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 19241954[2] w woj. warszawskim. Siedzibą władz gminy była wieś Marki[3].

Gminę utworzono z dniem 1 lipca 1924 w powiecie warszawskim w woj. warszawskim z części gminy Bródno: wieś Drewnicę, folwark Drewnicę, leśnictwo Drewnicę, osadę Marki, kolonią Osinki, kolonję Pustelnik, kolonję Rościszewo, kolonję Henryków, kolonję Czerwony-Dwór, kolonję Pustelnik D., kolonję; Piotrówkę, wieś Pustelnik Strugę, kolonję Czarną-Strugę, kolonją Brazylkę, wieś Siwki, kolonję Podlesie, kolonje. Szybówek, kolonję Zielonkę-Letnisko, kolonie Zielonkę-Bankową, folwark Nutkę Zieloną i wszystkie inne niezaludnione osady, położone w granicach gminy Brudno na wschód od granic gruntów folwarków: Lewinów, Lewicpol i Lewandów oraz gruntów wsi Grodzisk i Brzeziny[4].

1 kwietnia 1930 do gminy Marki z gminy Wawer w tymże powiecie włączono miejscowość Ząbki, zakład leczniczy dla umysłowo chorych w Drewnicy oraz lasy państwowe położone na terytorium Drewnicy i Ząbek[5].

W 1939 roku w jej skład wchodziły wsie: Drewnica, Pustelnik, Struga, kolonie: Czarna Struga, Czerwony Dwór, Drewnica, Halberówka, Henryków, Horowa Góra, Nowa Zielonka, Osinki, Piotrówka, Pustelnik D, Rogaczówka, Rościszewo, Struga, Szpitalna Drewnica, Zieleniec, Zielonka Bankowa, Zielonka Letnisko i Poligon Wojskowy oraz folwark Nutka Zielonka i Nadleśnictwo Drewnica[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną.

1 stycznia 1948 część obszaru gminy Marki przyłączono do gminy Zielonka (gromada Siwki)[7].

15 maja 1951 do gminy Marki przyłączono część obszaru zniesionej gminy Bródno (gromady Brzeziny i Grodzisk), natomiast część obszaru gminy Marki włączono do Warszawy (część gromady Ząbki)[8].

1 lipca 1952 zniesiono powiat warszawski, a gminę Marki przyłączono do powiatu wołomińskiego[9]; równocześnie z części obszaru gminy Marki utworzono nowe gminy Ząbki (gromady Drewnica i Ząbki) i Pustelnik (gromady Pustelnik i Struga), a część obszaru gminy włączono z powrotem do gminy Zielonka (gromada Siwki)[10].

Według stanu z dnia 1 lipca 1952 gmina składała się z 3 gromad: Brzeziny, Grodzisk i Marki[11].

Jednostkę zniesiono 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12].

Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 po reaktywowaniu gmin[13], ponieważ większość jej dawnego obszaru weszła w skład Warszawy i utworzonego w 1967 miasta Marki[14].

Przypisy

  1. Od 1924 jednostka administracyjna woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Do 28 września 1954 roku
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. Dz.U. z 1924 r. nr 44, poz. 469
  5. Dz.U. z 1929 r. nr 64, poz. 496
  6. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 czerwca 1939 r. o rozciągnięciu przepisów policyjno-budowlanych dla gmin miejskich na niektóre osiedla gmin wiejskich na obszarze województwa warszawskiego, Dz.U. z 1939 r. nr 62, poz. 408.
  7. Dz.U. z 1948 r. nr 5, poz. 37
  8. Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199
  9. Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  10. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 180
  11. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  12. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  14. Dz.U. z 1966 r. nr 52, poz. 318

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).