Jerzy Paweł Czajkowski

Jerzy Paweł Czajkowski

Niszczyciel

Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1932 Polska, Warszawa
Data i miejsce śmierci	26 grudnia 2020 Warszawa
Odznaczenia

Unikatowa przepustka Jerzego Czajkowskiego ps. "Niszczyciel"

Jerzy Paweł Czajkowski (ur. 25 stycznia 1932 w Warszawie, zm. 26 grudnia 2020 tamże^[1]) – jeden z najmłodszych uczestników powstania warszawskiego 1944 roku, łącznik Szarych Szeregów i listonosz Harcerskiej Poczty Polowej, porucznik w stanie spoczynku, zawodnik sekcji motocyklowej KM „Okęcie” i KS „Budowlani” (później RKS „SKRA”), Rajdowy Mistrz Okręgu Warszawskiego z roku 1952 i wicemistrz z roku 1953.

Życiorys

Urodził się w Warszawie, jako trzecie dziecko Wandy i Józefa Czajkowskich^[1]. Jego ojciec, żołnierz Armii Hallera i uczestnik wojny z bolszewikami 1920 roku, był warszawskim tapicerem.

Podczas wybuchu powstania warszawskiego w 1944 roku ma 12 lat. Zgłasza się do Szarych Szeregów, gdzie zostaje przyjęty. Przybiera pseudonim Niszczyciel i jako łącznik najmłodszego członu konspiracyjnych Szarych Szeregów tzw. Zawiszy, przewidziany do zadań specjalnych, przenosi meldunki i wiadomości. Bierze udział w organizowaniu Harcerskiej Poczty Polowej przy ul. Wilczej 41. Jako powstańczy listonosz działa w rejonie od ul. Chopina do Mokotowskiej i Kruczej (również ulice: Wilcza, Hoża, Wspólna, Nowogrodzka, Żurawia i Plac Trzech Krzyży)^[2].

Po zakończeniu powstania zostaje przez Niemców wysiedlony z Warszawy razem z pozostałą ludnością cywilną. Jako pamiątkę zabiera z sobą powstańczą przepustkę podpisaną przez Wierusza-Kowalskiego pseudonim „Rakowski” oraz zawiszacką opaskę. Oba eksponaty można obejrzeć dziś w Muzeum Powstania Warszawskiego^[2][3]. W roku 1945 powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął działalność w klubie motorowym K.M. „Okęcie”, później RKS „Skra” (KS „Budowlani”). W roku 1951 zdobył licencję rajdową „R” nr 81. Startował w wielu rajdach motocyklowych na terenie całej Polski. W roku 1952, na motocyklu SHL 125 cm³, zdobył tytuł Rajdowego Mistrza Okręgu Warszawskiego, a rok później został wicemistrzem. Jego karierę sportową przerwało powołanie do służby wojskowej.

Po upadku komunizmu, ujawnił swoją przynależność do Szarych Szeregów i udział w powstaniu warszawskim. Jest członkiem Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Szarych Szeregów (Okr. Warszawa).

Odznaczenia

• Złoty Krzyż Zasługi
• Krzyż Armii Krajowej
• Warszawski Krzyż Powstańczy
• Krzyż Partyzancki
• Medal za Warszawę 1939–1945
• Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
• Srebrny Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” z Rozetą z Mieczami
• Medal „Pro Memoria”

Przypisy

Bibliografia

• Hej, chłopcy... Harcerze Szarych Szeregów w Powstaniu Warszawskim, Zygmunt Głuszek, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2001, ISBN 83-85660-90-2, s.449
• My z Zawiszy, Jerzy Kasprzak "Albatros", Wydawnictwo Horyzonty, Warszawa 2004, ISBN 83-89037-76-9, s.70-71
• Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego, praca zbiorowa pod redakcją Piotra Rozwadowskiego, Dom Wydawniczy BELLONA, Warszawa 2002, ISBN 83-11-09261-3, 83-11-09579-5, Tom 5 s.112

Linki zewnętrzne

• Archiwum historii mówionej, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2005 [1].
• Wypędzeni z Warszawy 1944. Losy dzieci, Banwar1944 [2]
• Wspomnienia Jerzego Czajkowskiego, RadioWnet [3]
• Powstańcze biogramy: Jerzy Czajkowski, www.1944.pl [4]