Lista Polaków, którzy zginęli w Himalajach i Karakorum

Lista Polaków, którzy zginęli w Himalajach i Karakorum obejmuje Polaków, którzy zginęli bądź zaginęli w tych górach[1][2].

Himalaje – najwyższy, Karakorum – drugi najwyższy łańcuch górski na Ziemi.

Wymienieni poniżej umierali w różny sposób i w niektórych przypadkach nie da się ustalić przyczyn śmierci, bo niektórych ciał nigdy nie odnaleziono. Dla porównania analiza przyczyn wszystkich śmierci (nie tylko Polaków) na Mount Everest wykazała następujące przyczyny śmierci: odpadnięcia, upadki, wpadnięcia w szczeliny, lawiny, odmrożenia, hipotermia, wyczerpanie, choroba wysokościowa, choroby, spadające skały/kawałki lodu, ataki serca[3]. To jednak nie wyczerpuje listy przyczyn śmierci, ponieważ znany jest też pojedynczy przypadek, gdy Polka po upadku utonęła w górskim strumieniu, wciągnięta pod wodę przez ciężki plecak[1].

RokImię i NazwiskoLokalizacjaGóryPrzyczyna śmierci
1939Stefan BernadzikiewiczTirsuliHimalajelawina[4]
1939Adam KarpińskiTirsuliHimalajelawina[4]
1971Jan FranczukKunyang ChhishKarakorumszczelina lodowa[5]
1973Zbigniew Stepekszczyt CB12 w LahulHimalajelawina[6][7]
1973Andrzej Grzązekszczyt CB12 w LahulHimalajelawina[6][8]
1974Stanisław LatałłoLhotseHimalajewyczerpanie[9]
1975Marek KęsickiBroad PeakKarakorumupadek[10]
1975Bogdan NowaczykBroad PeakKarakorumzaginął[10]
1975Andrzej SikorskiBroad PeakKarakorumupadek[10]
1978Andrzej MłynarczykMakaluHimalajelawina
1979Józef KoniakModi Peak (Annapurna Południowa)Himalajeupadek[11]
1979Jerzy PietkiewiczModi PeakHimalajezaginął[11]
1979Julian RyznarModi PeakHimalajezaginął[11]
1979Jan Oficjalskidolina Kijai NullahHimalaje Kishtwarzaginął[12]
1979Jacek Szczepańskidolina Kijai NullahHimalaje Kishtwarzaginął[12]
1981Przemysław NowackiMaszerbrumKarakorumwyziębienie[13]
1981Marek MalatyńskiMaszerbrumKarakorumwyziębienie[13]
1982Halina Krüger-SyrokomskaK2Karakorumudar mózgu[14]
1982Tadeusz SzulcMakaluHimalajeniewydolność krążeniowo-oddechowa[15]
1983Stanisław JaworskiManasluHimalajeupadek
1983Andrzej BieluńMount ApiHimalaje
1985Barbara Kozłowska[16]Broad PeakKarakorumutonięcie[1]
1985Piotr KalmusNanga ParbatKarakorumlawina[17]
1985Andrzej HartmanGanesh IIHimalajeodpadnięcie od ściany[18]
1985Karol SopickiGanesh IVHimalaje
1985Bogusław JanczałaGanesh IVHimalaje
1985Krzysztof PrzystałGanesh IVHimalaje
1985Rafał ChołdaLhotseHimalajeupadek[19]
1986Jacek KlincewiczHimalchuliHimalaje
1986Ewa KalinowskaGangotriHimalaje
1986Tadeusz PiotrowskiK2Karakorumupadek[20], Tragedia na K2
1986Wojciech WróżK2Karakorumupadek[21], Tragedia na K2
1986Dobrosława Miodowicz-WolfK2Karakorumwyczerpanie[22], Tragedia na K2
1986Andrzej CzokKanczendzongaHimalajeobrzęk płuc[23]
1987Czesław JakielLhotseHimalajepodmuch fali uderzeniowej lawiny[24]
1988Jan NowakBhagirathiHimalajeuderzony odłamkiem skalnym[25]
1988Ryszard KołakowskiMakaluHimalajezaginął[26]
1989Eugeniusz ChrobakMount EverestHimalajelawina[27]
1989Mirosław DąsalMount EverestHimalajelawina[27]
1989Mirosław GardzielewskiMount EverestHimalajelawina[27]
1989Zygmunt Andrzej HeinrichMount EverestHimalajelawina[27]
1989Wacław OtrębaMount EverestHimalajelawina[27]
1989Jerzy KukuczkaLhotseHimalajezerwanie liny i upadek[28]
1991Anna BruzdowiczTirsuliHimalajewyczerpanie[29]
1992Wanda RutkiewiczKanczendzongaHimalajezaginęła[30]
1992Sylwia DmowskaManasluHimalajeupadek[31]
1999Tadeusz KudelskiMount EverestHimalajeupadek[32][33]
2003Krzysztof LiszewskiMount EverestHimalajeupadek na lod. Rongbuk[34][35]
2009Piotr MorawskiDhaulagiriHimalajeupadek w szczelinę[36]
2011Bernadeta Szczepańskalodowiec SosbunKarakorum
2013Maciej BerbekaBroad PeakKarakorumzaginął[37]
2013Tomasz KowalskiBroad PeakKarakorumwychłodzenie[38]
2013Artur HajzerGaszerbrum IKarakorumodpadł od ściany[39]
2015Aleksander OstrowskiGaszerbrum IIKarakorumzaginął[40]
2016Grzegorz KukurowskiShivlingHimalaje
2016Łukasz ChrzanowskiShivlingHimalajeodpadł od ściany[41]
2018Tomasz MackiewiczNanga ParbatHimalajewyczerpanie[42]
2019Milena PiaseckaNamcze BazarHimalajeupadek[43]
2019Rita BladykoManasuluHimalajeprzyczyna nieznana[44]
2020Michał IlczukDih SarKarakorumwychłodzenie[45]

Przypisy

  1. a b c Nieznana tragedia na Broad Peak. Niewiarygodne, ale taka sama historia wydarzyła się 40 lat temu, Menstream.pl [dostęp 2016-03-18].
  2. W internecie można znaleźć też listy osób, na których znajduje się jedynie 48 Polaków. Pomija się tam: Barbarę Kozłowską i Sylwię Dmowską.
  3. Kto z Polaków zginął na Evereście, ile osób ginie i z jakich przyczyn oraz co dzieje się z ciałami ofiar, Onet Podróże [dostęp 2016-03-18] (pol.).
  4. a b Bernadzikiewicz Stefan, z-ne.pl [dostęp 2016-03-22].
  5. Franczuk Jan, z-ne.pl [dostęp 2016-03-22].
  6. a b Zbigniew Stepek (1932-1973) – dziennikarz i alpinista – Lubelskie Centrum Dokumentacji Historii Sportu, historiasportu.umcs.lublin.pl [dostęp 2017-10-15] (pol.).
  7. Zbigniew Stepek, Taternik nr 3/1974, s. 137–138 (pdf) [dostęp 2017-10-15] (pol.).
  8. Andrzej Grzązek, Taternik nr 3/1974, s. 137 (pdf) [dostęp 2017-10-15] (pol.).
  9. Lhotse – rozdział z pracy magisterskiej Marty Teper – Fundacja Himalaizmu Polskiego im. Andrzeja Zawady [dostęp 2016-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-11] (pol.).
  10. a b c Polska tragedia na Broad Peak sprzed 38 lat. Kuliś: Przykryłem go śniegiem, jakbym trumnę zamknął, Off.sport.pl [dostęp 2016-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-20] (pol.).
  11. a b c Jeleniogórska wyprawa pod niebo – Annapurna 1979 [dostęp 2017-10-15].
  12. a b Tragedia w Kijai Nullah, Taternik nr 1/1981 s.39-40 [dostęp 2017-10-15].
  13. a b Tragedia na Masherbrumie – po 30 latach, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  14. Damian, Halina Krüger-Syrokomska, Drytooling.com.pl [dostęp 2016-03-22].
  15. Historia polskiego wspinania. Himalaje cz. II (lata 1980–1984), wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  16. O jeden szczyt za daleko, Przegląd [dostęp 2016-03-18] (pol.).
  17. Piotr Kalmus | Wawrzyn Info, testwawrzyna.wordpress.com [dostęp 2016-03-22].
  18. Andrzej Hartman – „widziałem ją dziś po raz pierwszy. Jest piękna…”, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  19. Rafał Chołda – Jaki byłby teraz? Nieważne, byłby na pewno moim przyjacielem, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  20. Damian, Tadeusz Piotrowski, Drytooling.com.pl [dostęp 2016-03-22].
  21. Paweł Guzek, » Wojciech Wróż i jego górskie marzenia – Góry, Skały, Wspinanie, Ścianki Wspinaczkowe – PortalGorski.pl, www.portalgorski.pl [dostęp 2016-03-22].
  22. Paweł Guzek, » Dobrosława Miodowicz-Wolf (Mrówka) – Góry, Skały, Wspinanie, Ścianki Wspinaczkowe – PortalGorski.pl, www.portalgorski.pl [dostęp 2016-03-22].
  23. Andrzej Czok, Darien.pl – Klub Awanturniczej Przygody [dostęp 2016-03-22].
  24. Chorten upamiętniający polskich himalaistów, którzy zginęli na pd. ścianie Lhotse został odsłonięty, www.fundacjakukuczki.pl [dostęp 2016-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-04-05].
  25. Jan Nowak – „śmiałość, odpowiedzialność i koleżeńskość”, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  26. Anna Czerwińska, www.czerwinska.szkolagorska.com [dostęp 2016-03-22].
  27. a b c d e Bartek Dobroch, Przemysław Wilczyński, „Zginęli bo byli najlepsi!” – lawina pod Mount Everestem w 1989 roku, Drytooling.com.pl [dostęp 2016-03-22].
  28. Damian, Jerzy Kukuczka – najwybitniejszy polski himalaista?, Drytooling.com.pl [dostęp 2016-03-22].
  29. Michał Kochańczyk – Nazywam się Michał Kochańczyk..., www.kochanczyk.pl [dostęp 2016-03-22].
  30. Upłynęło 20 lat od zaginięcia Wandy Rutkiewicz, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  31. Głos Pomorza nr 242, październik 1992, ISSN 0137-9178.
  32. Pojechał, zdobył i już nie wrócił z Dachu świata, echogorzowa.pl, 2015-06-10 [dostęp 2017-10-15].
  33. Pojechał, zdobył i już nie wrócił z Dachu świata, echogorzowa.pl (pdf), lipiec 2015 s.10 [dostęp 2017-10-15].
  34. Krzysztof Liszewski zginął na Mount Evereście, wp.pl [dostęp 2017-10-14].
  35. Łodzianin Krzysztof Liszewski zginął na Evereście, lodz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-10-14].
  36. Zginął Piotr Morawski, wspinanie.pl [dostęp 2016-03-22].
  37. Jacek Berbeka: Kowalski atakował Broad Peak z uszkodzonym sprzętem, Onet Sport [dostęp 2016-03-22] (pol.).
  38. Berbeka: Tomasz Kowalski miał uszkodzone raki. Z takim sprzętem atakował Broad Peak, www.rmf24.pl [dostęp 2016-03-22].
  39. Artur Hajzer nie żyje. Spadł podczas schodzenia z Gaszerbrum I, Onet Wiadomości [dostęp 2016-03-22] (pol.).
  40. Koniec poszukiwań Aleksandra Ostrowskiego, Redakcja Radia ZET [dostęp 2016-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-10-13].
  41. Komunikat nr 2 Polskiego Związku Alpinizmu w sprawie wypadku na szczycie Shivling 6543m w Himalajach Gharwalu w Indiach., „Polski Związek Alpinizmu” [dostęp 2016-10-16] (pol.).
  42. Wirtualna Polska Media, Janusz Majer: Niestety nie udało nam się uratować Tomka, „WP Sportowe Fakty”, 28 stycznia 2018 [dostęp 2018-01-28] (pol.).
  43. Polka zginęła w Himalajach. „Spadła z dwustu metrów”, TVN24.pl [dostęp 2019-10-27].
  44. Tragedia Polki na ośmiotysięczniku. „Jej stan był nieciekawy, nie wiedziała kim jest i gdzie jest”, tvp.info [dostęp 2019-09-28].
  45. Wirtualna Polska Media, Himalaista Michał Ilczuk nie żyje. Drugi Polak jest bezpieczny, WP Sportowe Fakty, 3 października 2020 [dostęp 2020-12-12] (pol.).