Lublin R.VIII

Lublin R.VIII
	; Lublin R.VIII
	Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Zakłady Mechaniczne Plage i Laśkiewicz
Typ	samolot rozpoznawczo-bombowy
Konstrukcja	dwupłat o konstrukcji mieszanej, podwozie – stałe (kołowe lub pływakowe)
Załoga	2 (pilot, obserwator)
	Historia
Data oblotu	marzec 1928
Lata produkcji	1928–1930
Wycofanie ze służby	1939
Liczba egzemplarzy	6
	Dane techniczne
Napęd	patrz tabela
Moc	patrz tabela
	Wymiary
Rozpiętość	17 m
Długość	patrz tabela
Wysokość	patrz tabela
Powierzchnia nośna	76,40 m2
	Masa
Własna	patrz tabela
Startowa	patrz tabela
	Osiągi
Prędkość maks.	patrz tabela
Prędkość przelotowa	patrz tabela
Prędkość wznoszenia	patrz tabela
Pułap	patrz tabela
Zasięg	patrz tabela
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 karabin maszynowy Vickers kal. 7,69 mm (stały, zsynchronizowany – pilota); 2 karabiny maszynowe Lewis kal. 7,69 mm (ruchome, sprzężone – obserwatora); 300 kg bomb (w wyrzutnikach pod płatem dolnym)
	Użytkownicy
	Polska
	Rzuty

Lublin R.VIII – polski samolot liniowy (rozpoznawczo-bombowy) oraz wodnosamolot z okresu międzywojennego, produkcji zakładów Plage i Laśkiewicz budujących samoloty pod oznaczeniem Lublin.

Historia

Silnik Farman 12 We eksponowany w MLP w Krakowie

Na początku lat dwudziestych XX wieku opracowano w Polsce koncepcję lotnictwa liniowego. Do jego zadań należało rozpoznanie sił przeciwnika, bombardowanie i współpraca z własnymi jednostkami na pierwszej linii frontu.

W 1927 roku inż. Jerzy Rudlicki z Zakładów Mechanicznych Plage i Laśkiewicz w Lublinie opracował wspólnie z inż. Jerzym Dąbrowskim i inż. Antonim Uszackim projekt samolotu liniowego, który został oznaczony jako Lublin R.VIII. 14 grudnia 1927 roku podpisano umowę z lotnictwem wojskowym na budowę trzech prototypów tego samolotu.

Pierwszy prototyp oznaczony jako R.VIII/1 został zbudowany już 8 lutego 1928 roku, ale z powodu opóźnienia dostawy francuskiego silnika Farman 12WL oblotu dokonano dopiero w marcu 1928 roku^[1]. Po próbach w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa (IBTL) w Warszawie uzyskał on pozytywną opinię z zaleceniem, aby zastosować mocniejszy silnik.

W związku z zaleceniami IBTL, zakupiono we Francji mocniejszy silnik Lorraine-Dietrich 18Kd. Został w niego wyposażony drugi prototyp, oznaczony jako R.VIII/2. Został on oblatany w lipcu 1928 roku^[1]. Wykazywał dobre własności pilotażowe i stał się wzorcem do budowy samolotu seryjnego.

13 marca 1929 roku podpisano umowę z lotnictwem wojskowym na budowę 4 seryjnych samolotów Lublin R.VIII a. Pierwszy z tych samolotów wyposażony był w silnik Lorraine-Dietrich (podobnie jak prototyp R.VIII/2) a trzy następne w nowy silnik Hispano-Suiza. Wszystkie samoloty zostały zbudowane w pierwszej połowie 1930 roku.

Lotnicy 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu przed samolotem Lublin R-VIIIa z silnikiem Hispano-Suiza.

Samoloty te zostały poddane badaniom w Instytucie Badań Technicznych Lotnictwa, w trakcie których jeden z nich został rozbity. Pozostałe przekazano do jednostek lotniczych. Pomimo dobrego uzbrojenia i wytrzymałości konstrukcji, stwierdzono, że nie spełnia on oczekiwań. Pełne osiągi uzyskiwane były tylko przy minimalnym obciążeniu i ograniczonym zasięgu. Wady te spowodowały, że lotnictwo wojskowe zrezygnowało z dalszych zakupów tego samolotu.

Dyrekcja Zakładów Mechanicznych Plage i Laśkiewicz nie zrezygnowała jednak. Jeszcze w kwietniu 1930 roku zwróciła się do Kierownictwa Marynarki Wojennej z ofertą przebudowy samolotu Lublin R.VIII a na wodnosamolot pływakowy. W 1931 Marynarka Wojenna po zapoznaniu się z ofertą zamówiła w zakładach 4 wodnosamoloty. Umowę podpisano 26 lutego 1932 roku.

W 1932 roku zbudowano pierwszy z nich, wyposażony w silnik Lorraine-Dietrich. Nosił on oznaczenie R.VIII bis. Następne dwa, wyposażone w silnik Hispano-Suizo, nosiły oznaczenie R.VIII ter. Czwarty został rozebrany na części zamienne. Wodnosamoloty Lublin R.VIII czasami są również nazywane Lublin R.VIII hydro.

Z powodu rozpoczęcia budowy samolotów Lublin R.XIII, w 1932 roku zrezygnowano z dalszego rozwoju tej konstrukcji. Łącznie z prototypami wyprodukowano 6 samolotów Lublin R.VIII wszystkich odmian^[1].

W 2015 roku z dna Zatoki Puckiej wydobyto pozostałości wodnosamolotu Lublin R.VIIIter/hydro o numerze bocznym 803^[2]. Część szkieletu, silnik i śmigło można obejrzeć w Muzeum MDLOT w Pucku.

Użycie w lotnictwie polskim

Samolot Lublin R-VIII na lotnisku

Samoloty Lublin R.VIII były budowane dla polskiego lotnictwa wojskowego oraz lotnictwa Marynarki Wojennej. W lotnictwie wojsk lądowych używano ich w zasadzie tylko do lotów ćwiczebnych. Dwa samoloty w wersji pływakowej, użytkowane były przez Morski Dywizjon Lotniczy w Pucku do roku 1938. W I Eskadrze Dalekiego Rozpoznania stosowano je do zadań rozpoznawczych i bombardowania. Następnie zostały przeniesione do eskadry szkolno-treningowej, gdzie przetrwały do 1939 roku. Samoloty zostały zniszczone 8 września 1939 roku, przez lotnictwo niemieckie, w rejonie Chałup na Półwyspie Helskim.

Samoloty Lublin R.VIII wykorzystywano także w sporcie lotniczym. Prototyp R.VIII/2 wziął udział w sierpniu 1928 roku w II Locie Małej Ententy i Polski, uzyskując dobrą opinię i zajmując najlepsze miejsce wśród polskich załóg^[1]. W 1930 roku, w kolejnym Locie Małej Ententy i Polski, wzięły udział dwa samoloty R.VIIIa i R.VIII/2^[1]. Samolot pilotowany przez H. Skrzypińskiego zajął w nim 7. miejsce, a drugi samolot pilotowany przez E. Wyrwickiego – 9.

Opis konstrukcji

Samolot Lublin R.VIII był dwumiejscowym samolotem o konstrukcji mieszanej w układzie dwupłata.

Kadłub drewniany o konstrukcji kratownicowej. Kadłub przy silniku kryty blachą duralową, a dalej kryty sklejką. Z przodu kadłuba znajdował się silnik rzędowy, za nim zbiornik paliwa z urządzeniem do jego szybkiego opróżniania w razie wybuchu pożaru. Za zbiornikiem paliwa znajdowała się odkryta kabina pilota osłonięta z przodu wiatrochronem. Bezpośrednio za nią znajdowała się również odkryta kabina obserwatora wyposażona w obrotnicę dla dwóch sprzężonych karabinów maszynowych. Na końcu kadłuba umieszczono drewniane usterzenie klasyczne kryte płótnem.

Płaty miały konstrukcję drewnianą, dwudźwigarową i kryte były płótnem. Komora płatów połączona była dwiema parami równoległych słupków i usztywniona cięgnami i taśmami stalowymi. Lotki znajdowały się tylko na górnym płacie.

Podwozie w wersji lądowej było klasyczne stałe z płozą ogonową. W wersji wodnosamolotu podwozie stanowiły dwa pływaki metalowe wielogrodziowe firmy Short przymocowane do płata dolnego wieloma zastrzałami z rur stalowych. Każdy z pływaków miał wyprofilowane dno i ster wodny.

Napęd samolotu stanowił silnik rzędowy, śmigło metalowe dwułopatowe.

Dane lotno-taktyczne

Wersja	R.VIII/1	R.VIII/2	R.VIII a	R.VIII bis	R.VIII ter
Silnik rzędowy	Farman 12WL o mocy 550 KM (404 kW)	Lorraine-Dietrich 18Kd o mocy 650 KM (478 kW)	Hispano-Suiza 12Lb o mocy 650 KM (478 kW)	Lorraine-Dietrich 18Kd o mocy 650 KM (478 kW)	Hispano-Suiza 12Lb o mocy 650 KM (478 kW)
Rozpiętość [m]	17,00	17,00	17,00	17,00	17,00
Długość [m]	10,92	11,12	11,12	12,06	12,06
Wysokość [m]	4,50	4,50	4,50	5,33	5,33
Powierzchnia nośna [m²]	76,40	76,40	76,40	76,40	76,40
Masa własna [kg]	2000	2200	2457	2919	2790
Masa całkowita (w locie) [kg]	3550	4200	3500	4300	4170
Prędkość maksymalna [km/h]	180	220	225	200	205
Prędkość przelotowa [km/h]	?	?	200	175	180
Prędkość wznoszenia [m/s]	?	?	5,25	3,50	3,80
Pułap [m]	6000	6800	5770	4000	4200
Zasięg [km]	900	1550	600 z dodatkowym zbiornikiem 1720	800	800

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Morgała 2003 ↓, s. 123-124.
↑ Bartosz Gondek Historyczna sensacja i awantura o samolot z dna zatoki. "To piractwo archeologiczne"

Bibliografia

Tomasz Jerzy Kowalski: Godło i barwa w lotnictwie polskim 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0616-0.
Andrzej Morgała: Samoloty w polskim lotnictwie morskim. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 144-147. ISBN 83-206-0478-8.
Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09319-9.

[CITEREFMorgała2003123-124-1] Morgała 2003 ↓, s. 123-124.

[2] Bartosz Gondek Historyczna sensacja i awantura o samolot z dna zatoki. "To piractwo archeologiczne"

[:1-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[A]

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] SPAD 51^[A] SPAD 61^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne