Oeffag C.II
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | Oeffag |
Typ | |
Konstrukcja | dwupłat, konstrukcja mieszana |
Załoga | 2 |
Historia | |
Data oblotu | 1916 |
Liczba egzemplarzy | 64 |
Dane techniczne | |
Napęd | 1 silnik rzędowy Austro-Daimler |
Moc | |
Wymiary | |
Rozpiętość | 12,71 m |
Długość | 7,4 m |
Wysokość | 3,27 m |
Powierzchnia nośna | 38 m² |
Masa | |
Startowa | 1205 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. | 140 km/h |
Prędkość wznoszenia | 2,6 m/s |
Pułap | 3200 m |
Zasięg | 400 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 ruchomy karabin maszynowy Schwarzlöse (8 mm), 40 kg bomb | |
Użytkownicy | |
Austro-Węgry, Polska |
Oeffag C.II (Öffag C.II) – austro-węgierski samolot rozpoznawczy zbudowany w Österreichische Flugzeugfabrik A.G. Wykorzystywany przez K.u.k. Luftfahrtruppen podczas pierwszej wojny światowej i lotnictwo Wojska Polskiego podczas wojny polsko-bolszewickiej. Samolot, na którym polskie lotnictwo wojskowe wykonywało pierwszy lot bojowy.
Historia
Samolot skonstruowano w 1916 roku jako rozwinięcie modelu Oeffag C.I. Konstruktorzy zadbali o usprawnienie obsługi poprzez uproszczenie montażu elementów samolotu oraz usprawnienie zakładania linek sterowania, które wyprowadzono na zewnątrz kadłuba. Pierwsze samoloty zostały dostarczone do jednostek lotnictwa armii Austro-Węgier w październiku 1916 roku w ramach pierwszej serii liczącej 32 egzemplarze. Wykorzystywało te samoloty podczas walk na Froncie Wschodnim w składzie Fliegerkompanie (Flik) 3, 11, 13, 14, 18, 20, 22, 25, 26, 27 oraz 30. W samoloty te wyposażono też Flik 31, 36 i 44 walczące w Rumunii oraz Flik 6 operujące w Albanii[1]. Były wykorzystywane głównie do zadań wywiadowczych i łącznikowych[2]. Podczas zadań współpracy z artylerią wyposażenie samolotu można było uzupełnić o radiostację nadawczą (Telefunken lub AS-35) do jednostronnej łączności z ziemią[3]. Podczas użytkowania okazało się, że osiągi samolotu nie odpowiadają oczekiwaniom. W porównaniu z innymi użytkowanymi samolotami Oeffag C.II miał niską zwrotność i prędkość wznoszenia. Duża prędkość lądowania i słaba widoczność z kabiny pilota nie pozwalały na użytkowanie ich przez pilotów o małym doświadczeniu[4]. Mimo wszystko samolot cieszył się uznaniem pilotów, był uważany za maszynę lepszą od Hansa-Brandenburg C.I, na której był wzorowany[5].
Problemy konstrukcyjne próbowano usunąć w drugiej serii produkcyjnej (również liczącej 32 egzemplarze) poprzez zmniejszenie masy własnej samolotu i montaż silnika o mocy 185 KM (140 kW). W lotnictwie austro-węgierskim samoloty Oeffag C.II zaczęto wycofywać z użycia bojowego w 1917 roku i przekazywać je do jednostek szkolnych[2].
Użycie w polskim lotnictwie
Po zakończeniu działań wojennych i wojny światowej 15 samolotów Oeffag C.II zostało przejęte przez odrodzone Wojsko Polskie. Osiem zdobyto na lotnisku w Krakowie, sześć we Lwowie i jeden na lotnisku mokotowskim[6]. Trafiły do 1. eskadry lotniczej bojowej, 2. eskadry lotniczej bojowej i 3. eskadry lotniczej bojowej oraz 9. i 12. eskadry wywiadowczej[2]. Trzy egzemplarze były na wyposażeniu I Niższej Szkoły Pilotów w Krakowie, a później w Bydgoskiej Szkole Pilotów[7]. Na samolocie Oeffag C.II 5 listopada 1918 roku załoga kpt. pil. Stefan Bastyr i por. obs. Janusz de Beaurain wykonała pierwszy lot bojowy polskiego lotnictwa. Rozpoznali pozycje wojsk ukraińskich i zaatakowali bombami transporty na stacji kolejowej Persenkówka[8].
Jeden egzemplarz Oeffaga C.II utraciła 7 eskadra lotnicza 14 maja 1919 roku podczas działań bojowych wojny polsko-bolszewickiej, kolejny został rozbity w krakowskiej szkole pilotów. Kadłub egzemplarza Oeffaga C.II znajdującego się w Bydgoskiej Szkole Pilotów poddano przebudowie i wykorzystywano w roli karawanu. Kolejne egzemplarze samolotu sukcesywnie wycofywano z użycia i magazynowano. W 1922 roku ich stan nie pozwalał na ich użycie do lotów, zostały skasowane[9].
Konstrukcja
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej[2].
Kadłub o przekroju prostokątnym, konstrukcji kratownicowej i pokryciu drewnianym. Kabina załogi połączona, otwarta, miejsce obserwatora-strzelca zabezpieczone galeryjką będącą jednocześnie podstawą karabinu maszynowego[2].
Skrzydła dwudźwigarowe, dwudzielne. Komora płatów dwuprzęsłowa, usztywniona nachylonymi do przodu słupkami i naciągami z linek. Lotki tylko na płacie górnym, napęd lotek linkowy[9].
Napęd – silnik Austro-Daimler Bauart 17000 o mocy 160 KM (118 kW) (egzemplarze I serii o numerach 52.01-52.32) lub Austro-Daimler Bauart 18000 o mocy 185 KM (136 kW) (egzemplarze II serii o numerach 52.50-52.81)[6].
Usterzenie o szkielecie spawanym z rur stalowych, pokryte płótnem. Statecznik poziomy wolnonośny, dwudzielny[9].
Podwozie trójpunktowe z płozą ogonową. Golenie główne amortyzowane sznurem gumowym[2].
Przypisy
- ↑ Lotnictwo z szachownicą 2004 ↓, s. 32.
- ↑ a b c d e f Oeffag C II (Öffag C II) (pol.). bequickorbedead.com. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ Mariusz Niestrawski: Oeffag C.II (pol.). infolotnicze.pl. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ Oeffag C-II, 1916 (pol.). samolotypolskie.pl. [dostęp 2020-02-22].
- ↑ Skrzydlata Polska 1972 ↓, s. 15.
- ↑ a b Morgała 1997 ↓, s. 96.
- ↑ Morgała 1997 ↓, s. 97.
- ↑ Lotnictwo z szachownicą 2004 ↓, s. 33.
- ↑ a b c Morgała 1997 ↓, s. 98.
Bibliografia
- Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1987, seria: Barwa w lotnictwie polskim. Tomik 6. ISBN 83-206-0566-0. OCLC 830086221.
- Glass Andrzej: Oeffag C-II. „Skrzydlata Polska”. 3/1973, 21 stycznia 1973. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Bellona, Lampart, 1997. ISBN 83-86776-34-X. OCLC 313074530.
- Sankowski Wojciech: Oeffag C.II. „Lotnictwo z szachownicą”. 11/2004, s. 2=32-35, 2004. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.
Media użyte na tej stronie
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of the Polish Air Force (1918–1921).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Flag of the Austro-Hungarian Monarchy (1867-1918)
Oeffag C.II