Ratusz w Jeleniej Górze

Ratusz w Jeleniej Górze
Symbol zabytku nr rej. A/5042/624/J z 3.04.1980 i z 31.12.1997
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Jelenia Góra

Architekt

Chrystian Hedemann

Rozpoczęcie budowy

1744

Ukończenie budowy

1749

Ważniejsze przebudowy

1924

Położenie na mapie Jeleniej Góry
Mapa konturowa Jeleniej Góry, u góry znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Jeleniej Górze”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Ratusz w Jeleniej Górze”
Ziemia50°54′11″N 15°44′03″E/50,903056 15,734167

Ratusz w Jeleniej Górze – barokowo-klasycystyczna budowla wzniesiona w roku 1749, przebudowana w 1924 roku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych miasta.

Historia

Pierwszy ratusz w Jeleniej Górze został wzniesiony na początku XIV wieku[1]. Po kilku pożarach i zawaleniu się wieży, w roku 1739 budowlę rozebrano[2]. W jej miejscu w latach 1744–1749 wzniesiono nowy budynek według projektu Chrystiana Gotlieba Hedemanna[1]. W 1750 roku uruchomiono zegar na wieży, a w piwnicach została urządzona gospoda, przynosząca miastu dochody[2]. Ratusz został przebudowany w roku 1924, a w latach 1957–1959 przeprowadzono remont[1].
Decyzjami wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 31 grudnia 1997 z i 3 kwietnia 1980 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków[3].

Architektura

Ratusz jest barokowo-klasycystyczną budowlą wzniesioną na planie prostokąta, ma trzy kondygnacje i jest nakryty dachem mansardowym z niewielkimi lukarnami[1]. Ze środka wyrasta czworoboczna wieża, przechodząca w tambur, podtrzymujący hełm z tarczami zegarowymi i latarnią[1]. Osie elewacji są zaakcentowane ryzalitami, zwieńczonymi trójkątnymi przyczółkami[2]. Narożniki ujęte są w pilastry, wspierające Gzyms koronujący[2]. Nad południowym wejściem jest łacińska inskrypcja głosząca: miasto założył Bolesław Krzywousty w 1108 roku. Wewnątrz ratusza znajduje się płyta erekcyjna z łacińskim napisem: Bolesław Krzywousty w 1108 miasto założył, Bolesław Łysy w 1242 miasto rozszerzył, a Bolko Świdnicki w 1281 miasto naprawił i murami otoczył. W sali posiedzeń są drewniane płaskorzeźby przedstawiające dzieje miasta. Obok budowli, w miejscu starej studni z 1727 roku stoi kamienna figura Neptuna z dwoma delfinami, pochodząca XIX wieku[1]. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych Jeleniej Góry[2].

Galeria

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 121. ISBN 83-213-4366-X.
  2. ↑ a b c d e Roman Pawlak: Zabytkowe ratusze. Warszawa: MUZA SA, 2003, s. 21, 22. ISBN 83-7200-991-0.
  3. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-12-01].

Bibliografia

  • Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
  • Roman Pawlak, Zabytkowe ratusze, Warszawa, MUZA SA, 2003, ISBN 83-7200-991-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Ratusz-WidokOdPołudniowegoZachodu-POL, Jelenia Góra.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Ratusz w Jeleniej Górze. Elewacja południowa, widok od południowego zachodu.
Jelenia Góra location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Jelenia Góra, Poland
Ta mapa of Jelenia Góra została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Ratusz w Jeleniej Górze.JPG
Autor: Tomasz Zugaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ratusz w Jeleniej Górze
Jelenia Góra - fotopolska.eu (192309).jpg
(c) KazimierzP / fotopolska.eu, CC BY-SA 2.0
W 2005 roku jedna z restauratorek zapragnęła postawić na jeleniogórskim rynku typowy pawilon piwny. Prawo pozwoliło jej na postawienie na 120 dni, ale aby dalej mogło "to" stać musiałaby mieć decyzję o warunkach zabudowy i decyzję o pozwoleniu. Nie uzyskała tych dokumentów i po 120 dniach musiała "to" rozebrać. Była przestrzegana o tym, że na postawienie na stałe nie ma szans - myślała jednak że jakoś się uda! Nie udało się i dobrze!
20140615190048!Town Hall in Jelenia Góra bk3.JPG
Autor: bartek444, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Jelenia Góra, ratusz, 1744-1749
0001 Jelenia Góra - ratusz.jpg
Autor: SuperGlob, Licencja: CC BY 3.0
Jelenia Góra, Plac Ratuszowy - ratusz, 1744-1749
Jelenia Góra, ratusz (Aw58).JPG
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Jelenia Góra, ratusz, 1744-1749
Jelenia Gora ratusz.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jelenia Góra - ratusz