Samuel Józef Różycki

Samuel Józef Różycki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 czerwca 1781
Zagorzyce, Polska

Data i miejsce śmierci

2 marca 1834
Berno, Szwajcaria

Przebieg służby
Lata służby

1807–1816, 1818-1831

Siły zbrojne

Armia Księstwa Warszawskiego
Wojsko Polskie Królestwa Kongresowego

Jednostki

8 Pułku Piechoty

Główne wojny i bitwy

Wojny napoleońskie
Bitwa pod Borodino
Bitwa pod Lipskiem
Powstanie listopadowe

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe)

Samuel Józef Różycki (ur. 19 czerwca 1781 roku[a] w Zagorzycach, zm. 2 marca 1834 roku[b] w Bernie) – generał brygady wojsk polskich, dowódca w powstaniu listopadowym, nadzwyczajny referendarz stanu Królestwa Kongresowego w 1830 roku[1], komisarz obwodu stopnickiego[2].

Życiorys

Urodził się w starej rodzinie ziemiańskiej wyznania ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego) jako syn Michała (podstolego czernihowskiego) i Anny Wołk-Łaniewskiej i daleki krewny Jana Henryka Dąbrowskiego. Rozpoczął studia prawnicze w Krakowie. W 1807 roku znalazł się w armii Księstwa Warszawskiego, brał udział w kampaniach napoleońskich: 1807, 1809, 1812-1813. Walczył pod Słupskiem, Gdańskiem, Smoleńskiem, Borodino[3], Woronowem, Lipskiem, Gabel. W 1813 roku dostał się do niewoli. Od 1815 roku w armii Królestwa Polskiego, służył w 8 pułku piechoty liniowej w stopniu podpułkownika, ale już w lutym 1816 roku złożył dymisję. Gospodarował w majątku Żurawniki. W 1818 roku był komisarzem Wydziału Wojennego Komisji Wojewódzkiej Województwa Krakowskiego[4], później komisarzem obwodu stopnickiego.

Był członkiem loży wolnomularskiej Przesąd Zwyciężony w 1810 roku[5]. Działał w Wolnomularstwie Narodowym i Towarzystwie Patriotycznym. Walczył w powstaniu listopadowym. 13 czerwca 1831 roku zajął Kock, a potem walczył pod Drohiczynem, Łagowem, Skalbmierzem. Po upadku powstania na emigracji we Francji. Był członkiem Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich w Paryżu w 1832 roku[6]. Przyjaciel Adama Czartoryskiego, od 1833 roku przebywał w Szwajcarii w Bernie. Opublikował relację z powstania Zdanie sprawy narodowi z czynności w roku 1831 (1832)[7], kilka prac o charakterze autobiograficznym pozostawił w rękopisie.

Z małżeństwa z Emilią Teklą z Szasterów (córką Antoniego, lekarza, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego) miał trzy córki, m.in. Annę, więzioną za działalność spiskową[8].

Odznaczenia

Odznaczony m.in.:

Zobacz też

  • 9 Pułk Piechoty Liniowej Królestwa Kongresowego

Uwagi

  1. ↑ Łoza podaje datę 19 czerwca 1784 roku
  2. ↑ Łoza podaje datę 23 lutego 1834 roku

Przypisy

  1. ↑ Obraz polityczny i statystyczny Królestwa Polskiego iaki był w roku 1830 przed dniem 29 listopada, Warszawa 1830, s. 21.
  2. ↑ a b Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. XI, nr 3, Warszawa 1932, s. 60.
  3. ↑ Tomasz Strzeżek, Kawaleria Królestwa Polskiego w powstaniu listopadowym - mobilizacja i podstawy funkcjonowania w wojnie. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2006, s. 106.
  4. ↑ Nowy Kalendarzyk Polityczny na Rok 1819, Warszawa 1818, s. 211.
  5. ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Dzieje wolnego mularstwa w Krakowie 1755-1822, Kraków 1929, s. 33.
  6. ↑ druk ulotny, odezwa Towarzystwa Litewskiego i Ziem Ruskich, Paryż 23 sierpnia 1832, niepaginowana
  7. ↑ Samuel Różycki, Zdanie sprawy narodowi z czynnośći w roku 1831, Bourges 1832.
  8. ↑ encyklopediakrakowa.pl, hasło: Różycka Anna

Media użyte na tej stronie