Sd.Kfz.250

Leichter Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.250

SdKfz.250/1
Dane podstawowe
Państwo	III Rzesza
Typ pojazdu	transporter opancerzony
Trakcja	półgąsienicowa
Załoga	2-6
Historia
Prototypy	koniec 1939
Produkcja	kwiecień 1940 – 1944
Wycofanie	1945
Egzemplarze	6 628 szt.
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy, 6-cylindrowy, chłodzony cieczą Maybach HL 42 TRKM o mocy 100 KM
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	140 l
Pancerz	grubość: 8 – 14,5 mm
Długość	4,56 m
Szerokość	1,945 m
Wysokość	1,66 m
Prześwit	0,28 m
Masa	5 800 kg (bojowa)
Moc jedn.	17,25 KM/t
Osiągi
Prędkość	65 km/h (po drodze)
Zasięg	320 km (po drodze) 200 km (w terenie)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 karabin maszynowy MG 34 lub MG 42 kal. 7,92 mm (Sd.Kfz 250/1) (inne wersje patrz tekst)
Użytkownicy
Niemcy

Leichter Schützenpanzerwagen Sd.Kfz.250 (le.SPW SdKfz.250) – niemiecki lekki półgąsienicowy transporter opancerzony używany w czasie II wojny światowej przez armię niemiecką i niektórych sojuszników. Budowany był od czerwca 1940 roku w dwóch wersjach produkcyjnych (starszej i nowszej) oraz kilkunastu odmianach.

Transportery napędzane były sześciocylindrowymi silnikami gaźnikowymi Maybach HL 42 TRKM o pojemności 4,2 l i mocy 73,6 kW (100 KM), co umożliwiało osiągnięcie prędkości 65 km/h na drodze. Zasięg wozu na drodze wynosił 320 km.

Grubość blach opancerzenia przedniej części wynosiła 14,5 mm, boków 8 mm. Pojazd miał odkryty od góry przedział bojowy oraz pojedyncze drzwi w tylnej płycie kadłuba. Standardowe uzbrojenie składało się z jednego karabinu MG 34.

Wersje produkcyjne

Transporter budowano z dwiema wersjami kadłuba:

• Alt (stara): podstawowa, z podciętymi, łamanymi burtami i łamaną przednią płytą kadłuba. Model wytwarzany do 1943
• Neu (nowa): uproszczona, z płaskimi burtami i płaską przednią płytą kadłuba (wzorowano się na Sd.Kfz.251 Ausf. D). Model posiadał również wbudowane zasobniki.

Odmiany

• Sd.Kfz. 250/1 – podstawowa wersja z jednym karabinem maszynowym MG 34 i możliwością montażu drugiego, służąca jako transporter piechoty

• 

  Sd.Kfz. 250/1 (alt)

• 

  Sd.Kfz. 250/1 (neu)

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 101I-784-0228-28 / Moosmüller / CC-BY-SA 3.0

  Sd.Kfz. 250/1 (alt) Afrika Korps

• Sd.Kfz. 250/2 – ruchoma stacja telefoniczna dla jednostek łączności z zamontowanym bębnem do rozciągania polowych linii telefonicznych

• 

  Sd.Kfz. 250/2 (alt)

• Sd.Kfz. 250/3 – pojazd dowodzenia z radiostacją, z anteną ramową, późne modele z anteną typu gwiazda

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 101I-443-1589-09 / Zwilling, Ernst A. / CC-BY-SA 3.0

  Sd.Kfz. 250/3 (alt)

• 

  Sd.Kfz. 250/3 (neu)

• Sd.Kfz. 250/4 – pojazd dowodzenia obroną przeciwlotniczą
• Sd.Kfz. 250/5 – pojazd obserwacyjny dla artylerii
• Sd.Kfz. 250/6 – transporter amunicji
• Sd.Kfz. 250/7 – pojazd wsparcia uzbrojony w moździerz kalibru 80 mm
• Sd.Kfz. 250/8 – pojazd wsparcia uzbrojony w krótkolufową armatę kalibru 75 mm

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 101I-722-0416-02 / Wörner / CC-BY-SA 3.0

  Sd.Kfz. 250/8

• Sd.Kfz. 250/9 – półgąsienicowy opancerzony samochód rozpoznawczy, z działkiem 20 mm w obrotowej wieży

• 

  (c) Bundesarchiv, Bild 101I-711-0447-31 / Schulz / CC-BY-SA 3.0

  Sd.Kfz. 250/9 (alt)

• 

  Sd.Kfz. 250/9 (neu)

• Sd.Kfz. 250/10 – pojazd z armatą 37 mm
• Sd.Kfz. 250/11 – pojazd uzbrojony w armatę przeciwpancerną Schwere Panzerbuchse 41 kal. 28 mm
• Sd.Kfz. 250/12 – pojazd pomiarowy artylerii przeznaczony do wykrywania celów
• Sd.Kfz.252 – transporter amunicji, całkowicie opancerzony

• 

  Sd.Kfz.252

• Sd.Kfz.253 – pojazd obserwacyjny dla artylerii, całkowicie opancerzony

• 

  Sd.Kfz.253

Użycie

(c) Bundesarchiv, Bild 101I-009-0869-21 / Schröter / CC-BY-SA 3.0

Niemiecki transporter opancerzony Sd.Kfz.250 w drodze w jednym z miast na Łotwie, czerwiec 1941 roku

Sd.Kfz 250/1 zaprojektowany jako lekki transporter opancerzony piechoty był najczęściej wykorzystywany do przewożenia 4 żołnierzy i prowadzenia zwiadu. Jego dwa karabiny MG 34 i lekki pancerz zapewniał pewną ochronę przed napotkanym wrogiem. Przewoził również przeszło 2000 sztuk amunicji. Wykorzystywany głównie w dywizjach pancernych i grenadierów pancernych.

Zdobyczne pojazdy używane były w niewielkich ilościach m.in. przez Armię Czerwoną i Ludowe Wojsko Polskie, głównie w jednostkach rozpoznawczych.

Bibliografia

• Peter Chamberlain, Hilary L. Doyle: Encyclopedia of German Tanks of World War Two. London: Arms and Armour Press, 1978, s. 161-167. ISBN 0-85368-202-X.
• Leland S. Ness: Jane's World War II tanks and fighting vehicles: the complete guide. London: HarperCollins, 2002, s. 111-112. ISBN 0-00-711228-9.