Stanisław Skowroński (1919–2016)

Stanisław Bronisław Skowroński
Widelec, Tulipan
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1919
Horodenka

Data i miejsce śmierci

20 kwietnia 2016[1]
Río Ceballos, Argentyna

Przebieg służby
Lata służby

1941–1945

Siły zbrojne

Red star.svg Armia Czerwona
Orzełek II RP.svg Polskie Siły Zbrojne w ZSRR
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Jednostki

55 Pułk Piechoty Zmotoryzowanej
8 Dywizja Piechoty (PSZ)
Oddział V Łączności sztabu KG AK
Oddział V sztabu Okręgu Wilno AK

Stanowiska

radiotelegrafista, dowódca plutonu radiołączności

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Późniejsza praca

przedsiębiorca w Argentynie

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920-1941, czterokrotnie)

Stanisław Bronisław Skowroński ps. „Widelec”, „Tulipan” (ur. 13 listopada 1919 w Horodence, zm. 20 kwietnia 2016 w Río Ceballos[2], Argentyna) – żołnierz Armii Czerwonej, Armii Andersa i Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, porucznik łączności, cichociemny.

Życiorys

We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. 22 kwietnia 1941 roku wcielono go przymusowo do Armii Czerwonej, gdzie służył w 55 pułku piechoty zmotoryzowanej. W marcu 1942 roku wstąpił do Armii Andersa. Ukończył szkołę podchorążych. We wrześniu 1942 roku przeniesiono go do Wielkiej Brytanii, gdzie został przydzielony do Sekcji Dyspozycyjnej Naczelnego Wodza.

Po przeszkoleniu w łączności radiowej został zaprzysiężony 10 lipca 1943 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 21 na 22 września 1943 roku w ramach operacji „Neon 5” dowodzonej przez por. naw. Władysława Krywdy. Skowroński dostał przydział do Oddziału V Łączności sztabu Komendy Głównej AK: służył w batalionie „Iskry” na stanowisku radiotelegrafisty. W kwietniu 1944 roku został skierowany do Oddziału V sztabu Okręgu Wilno AK, gdzie służył jako dowódca plutonu radiołączności (radiostacje nr 18 i 20).

Po okrążeniu przez Armię Czerwoną został aresztowany i wywieziony do obozu w głąb ZSRR do Zagłębia Donieckiego. Uciekł z obozu i w październiku 1945 roku dostał się do Warszawy, a następnie do Głogówka. Zagrożony aresztowaniem przez UB uciekł wraz z żoną przez zieloną granicę do Czechosłowacji i Niemiec.

Osiedlił się w Río Ceballos w prowincji Córdoba (Argentyna), gdzie prowadził własne przedsiębiorstwo i sprawował funkcję przewodniczącego lokalnego oddziału Związku Polaków. W 2009 roku odwiedził Polskę[3].

Był autorem książki Orzeł ujarzmiony. Wspomnienia cichociemnego z II wojny światowej wydanej w 1992 (Río Ceballos, Wydawnictwo Literackie Wisła, ISBN 950-99456-0-9) i 1998 roku (ZwierzyniecRzeszów, Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, ISBN 83-910535-0-4).

Odznaczenia

Życie rodzinne

Był synem Józefa, komendanta posterunku Policji Państwowej, i Franciszki z domu Zajączkowskiej. W 1945 roku ożenił się z Joanną Sawicką[3] (ur. 1923), z którą miał 3 córki: Jolantę (ur. 1947), Dolores (ur. 1949) i Barbarę (ur. 1952).

Przypisy

  1. Zmarł porucznik Stanisław Skowroński „Widelec” – jeden z ostatnich Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej, fundacjacichociemnych.pl [dostęp 2016-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-01] (pol.).
  2. Stanisław Skowroński – Cichociemny » Cichociemni elita dywersji, Cichociemni elita dywersji [dostęp 2020-04-30] (pol.).
  3. a b Marek Rudnicki: Stanisław Bronisław Skowroński. Cichociemny z Rio Ceballos. [dostęp 2013-12-07].

Bibliografia

  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 121–123. ISBN 83-902499-0-1.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 408. ISBN 83-211-0537-8.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 78.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet por.svg
Naramiennik porucznika Wojska Polskiego (1919-39).
Red star.svg
A red star. 1922-1943. Used as a symbol of communism in some occasions. The symbol can also represent socialism. Also seen on Soviet aircraft.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol