Walenty Wójcik (duchowny)

Walenty Wójcik
Biskup tytularny Baris in Hellesponto
Fides inflammata caritate
Wiara rozpłomieniona miłością
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

9 września 1914
Byszówka

Data i miejsce śmierci

22 listopada 1990
Sandomierz

Miejsce pochówku

bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu

Biskup pomocniczy sandomierski
Okres sprawowania

1961–1990 (od 1981 sandomiersko-radomski)

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

11 czerwca 1939

Nominacja biskupia

26 października 1960

Sakra biskupia

2 lutego 1961

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

2 lutego 1961

Miejscowość

Sandomierz

Miejsce

bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Konsekrator

Jan Kanty Lorek

Współkonsekratorzy

Piotr Kałwa
Franciszek Jop

Walenty Wójcik (ur. 9 września 1914 w Byszówce, zm. 22 listopada 1990 w Sandomierzu) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk prawnych, biskup pomocniczy sandomierski w latach 1961–1990 (od 1981 biskup pomocniczy sandomiersko-radomski[1]).

Życiorys

Urodził się 9 września 1914 w Byszówce. W latach 1926–1931 uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Męskiego w Sandomierzu, w 1931 przeniósł się do Gimnazjum Biskupiego w Sandomierzu, gdzie w 1934 złożył egzamin dojrzałości. Następnie w latach 1934–1939 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu[2]. 11 czerwca 1939 został wyświęcony na prezbitera[2] w Sandomierzu[3] przez biskupa Jana Kantego Lorka[2], administratora apostolskiego diecezji sandomierskiej[4]. Studia w zakresie historii Kościoła na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego[2] uniemożliwił wybuch wojny[5]. Od 1946[5] studiował na Wydziale Prawa Kanoniczego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w tym samym roku uzyskał magisterium[2], a w 1948 doktorat z nauk prawnych na podstawie dysertacji Prawo celibatu w Polsce średniowiecznej. Wprowadzenie i rozwój historyczny[6]. Tamże w 1961 habilitował się[2] po przedłożeniu rozprawy Rozwój pomocy świeckiej dla Kościoła w Polsce do roku 1565 (stopień zatwierdzony przez władze państwowe w 1970)[6]. W 1972 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1979 profesorem zwyczajnym[2] nauk prawnych[7].

Pracował jako wikariusz w parafiach Świętych Piotra i Pawła w Bidzinach w latach 1939–1940 (pełnił posługę duszpasterską w wakującej sąsiedniej parafii Przemienia Pańskiego w Przybysławicach), św. Józefa w Skarżysku w 1940, św. Ludwika w Bliżynie w latach 1940–1944 (był administratorem parafii i prefektem w szkołach powszechnej i zawodowej) oraz Najświętszego Serca Jezusowego w Skarżysku w latach 1944–1945. W sandomierskim sądzie biskupim był zatrudniony początkowo na stanowisku notariusza, a następnie również sędziego prosynodalnego[2].

Od 1948 był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Sandomierzu, gdzie prowadził zajęcia z prawa kanonicznego, prawa wyznaniowego, patrologii, metodyki pracy naukowej, wstępu do nauk prawnych i publicznego prawa kościelnego, a także zajmował stanowiska prefekta i kierownika biblioteki[2]. W latach 1959–1984 był pracownikiem naukowym Wydziału Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, od 1970 pełnił funkcję kierownika Katedry Historii Źródeł Kościelnego Prawa Polskiego[6]. Należał do Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[2]. Zajmował się historią ustawodawstwa kościelnego i instytucji kościelnych w Polsce i w Kościele powszechnym oraz współczesną posoborową reformą prawa kanonicznego. Ceniony za badania w zakresie ustawodawstwa synodalnego w Polsce. W jego dorobku znajduje się ponad 300 publikacji[6]. W latach 1956–1961 wchodził w skład komitetu redakcyjnego „Roczników Teologiczno-Kanonicznych” (1956–1961), a w latach 1980–1989 „Studiów Sandomierskich”[8].

26 października 1960 papież Jan XXIII[9] mianował go biskupem pomocniczym diecezji sandomierskiej ze stolicą tytularną Baris in Hellesponto[2]. Święcenia biskupie otrzymał 2 lutego 1961 w bazylice katedralnej Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Sandomierzu. Konsekrował go biskup diecezjalny sandomierski Jan Kanty Lorek, w asyście biskupa diecezjalnego lubelskiego Piotra Kałwy i biskupa Franciszka Jopa, delegata prymasa Polskie z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego w Opolu[2]. Na swoją dewizę biskupią wybrał słowa „Fides inflammata caritate” (Wiara rozpłomieniona miłością)[10]. W latach 1961–1990 piastował urząd wikariusza generalnego diecezji. Był przewodniczącym diecezjalnej komisji ds. śpiewu i muzyki kościelnej, pełnił funkcję egzaminatora prosynodalnego, należał do kolegium konsultorów, rady kapłańskiej i rady duszpasterskiej. W 1966 został ustanowiony kanonikiem gremialnym sandomierskiej kapituły katedralnej (w 1970 został jej scholastykiem, w 1973 archidiakonem, a w 1977 dziekanem). Po śmierci biskupa Piotra Gołębiowskiego, od 3 listopada 1980 do 1 kwietnia 1981, zarządzał diecezją jako wikariusz kapitulny[2].

W Konferencji Episkopatu Polski uczestniczył w pracach Komisji Prawnej, Rady Naukowej i Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego. W 1967 został konsultorem Papieskiej Komisji ds. Rewizji Kodeksu Prawa Kanonicznego. W 1962 i 1963 brał udział w I i II sesji soboru watykańskiego II[2].

Był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego sandomierskiego Stanisława Sygneta (1976)[11].

Zmarł 22 listopada 1990 w Sandomierzu. 24 listopada 1990 został pochowany w podziemiach katedry sandomierskiej[2].

Przypisy

  1. P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, s. 29*–30*. ISBN 83-211-1311-7.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 160–161. ISBN 83-7052-900-3.
  3. P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 496. ISBN 83-211-1311-7.
  4. P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 255. ISBN 83-211-1311-7.
  5. a b W. Gałązka. Życie i działalność naukowa biskupa profesora Walentego Wójcika. „Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”. t. XI, 13 (1) 2016. s. 31–42. ISSN 1896-8406. [dostęp 2020-11-02]. 
  6. a b c d W. Góralski. Biskup prof. Walenty Wójcik jako badacz prawa synodalnego. „Prawo Kanoniczne”. 60 (2017) nr 4. s. 117–130. ISSN 0551-911X. [dostęp 2019-02-03]. 
  7. Walenty Wójcik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2019-02-03].
  8. Sandomierz: konferencja poświęcona dorobkowi naukowemu bp. Walentego Wójcika. ekai.pl, 2014-11-22. [dostęp 2019-02-02].
  9. Nota biograficzna Walentego Wójcika na stronie diecezji sandomierskiej. diecezjasandomierska.pl. [dostęp 2019-02-02].
  10. K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 186. ISBN 83-7052-900-3.
  11. Walenty Wójcik (ang.). catholic-hierarchy.org. [dostęp 2019-02-02].

Linki zewnętrzne