Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg”

Zespół "Krąg" podczas występów (Szczecin, sierpień 2020)

Zespół "Krąg" podczas występów (Szczecin, sierpień 2020)

Zespół "Krąg" podczas występów (Szczecin, sierpień 2020)

Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg” – amatorski zespół muzyczno-taneczny, który ma w repertuarze polskie tańce narodowe, a także tańce i przyśpiewki z okolic: Łowicza, Lublina, Krakowa, Rzeszowa oraz Kaszub, Kurpi Zielonych, Śląska, Spisza i Nowego Sącza. „Krąg” powstał w 1969 roku. Jego twórcą, choreografem i kierownikiem była Dobrosława Słupińska. Zespół tworzy grupa dzieci, młodzieży i dorosłych, których łączy wspólna pasja – miłość do polskich pieśni i tańców. W „Kręgu” mieszkańcy Szczecina i okolic uczą się śpiewu i tańca oraz zachowania tożsamości narodowej, poszanowania tradycji, współżycia w grupie, patriotyzmu i tolerancji. Obecnie Zespół funkcjonuje w ramach Pracowni Tradycji Polskiej w Pałacu Młodzieży – Pomorskiego Centrum Edukacji w Szczecinie.

Ideą przewodnią tworzenia programu artystycznego zespołu jest przybliżenie odbiorcy elementów polskiego folkloru w formie zbliżonej do autentyku. Kroki taneczne, przyśpiewki, gwara, brzmienie kapeli i stroje są odtwarzane z możliwie największą starannością przy współpracy specjalistów z poszczególnych regionów. Opracowania artystyczne ograniczają się do koniecznych zabiegów uwzględniających zasady kompozycji scenicznej i możliwości percepcyjnych odbiorcy. Zespół tańczy i śpiewa przy akompaniamencie kapeli w składzie: skrzypce, klarnet, kontrabas, trąbka i akordeon.

Od 2004 roku zespół należy do Polskiej Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej (CIOFF).

Historia

W 1969 roku powstała formacja, z której wywodzi się współczesny Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg”. Jego założycielem była Dobrosława Słupińska, ówczesna nauczycielka wychowania fizycznego, która po osiedleniu się w Szczecinie zapragnęła stworzyć grupę taneczną. Zespół powstał przy Liceum Ekonomicznym nr 2 w Szczecinie (obecnie Zespół Szkół nr 8). Dobrosława Słupińska zebrała dziewczęta i zaczęła przygotowywać tzw. pokazy masowe na stadionach i w innych miejscach publicznych.

Po trzech latach od pierwszej próby „Krąg” został zaproszony na obchody 1000-lecia bitwy pod Cedynią, a w roku 1974 wyjechał na pierwszy Harcerski Festiwal Kultury Młodzieży Szkolnej do Kielc, na którym zdobył trzecie miejsce. Zespół „Krąg” koncertował w Kielcach, Studziankach i Kozienicach.

18 maja 1976 roku zespół zajął drugie miejsce w konkursie „Jacy jesteśmy?” oraz uczestniczył w szczecińskich prezentacjach, gdzie popisywał się kujawiakiem z oberkiem oraz krakowiakiem. W tym samym roku zespół koncertował w Warszawie, oraz w trakcie dożynek centralnych w Płocku.

Rok 1977 rozpoczął się wyróżnieniem podczas miejskiego przeglądu zespołów tanecznych oraz pierwszą podróżą zagraniczną. Zespół popłynął do Szwecji. W tym samym roku zespół brał udział w Harcerskim Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej w Kielcach, gdzie otrzymał pierwszą nagrodę – Złotą Jodłę.

W rok później, w nagrodę za sukcesy, Zespół wyjechał do Rostocku (Niemcy). Brał też udział w obchodach 25-lecia Zespołu Szkół Ekonomicznych nr 2 oraz prezentował się w czasie pochodu pierwszomajowego w Szczecinie.

W 1980 roku Zespół ponownie wytańczył Złotą Jodłę na Harcerskim Festiwalu w Kielcach. Po ogłoszeniu stanu wojennego w 1981 r. zespół zawiesił swoją działalność. Po zakończeniu stanu wojennego w 1983 roku zespół został reaktywowany. W 1984 roku zespołowi została nadana oficjalnie nazwa: Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg”. W tym samym roku zespół odbył tournée po Czechosłowacji.

„Krąg” wielokrotnie uczestniczył w festiwalu „Gryfiada” organizowanym przez Urząd Wojewódzki w Szczecinie oraz w Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Tanecznych organizowanym przez Urząd Marszałkowski, z którego tancerze najczęściej wracali z laurami. W 1988 roku Zespół odwiedził stolicę Danii – Kopenhagę i w tym samym roku uczestniczył w Studenckim Festiwalu w Katowicach. Rok później wziął udział w Międzynarodowym Festiwalu w Reinham (Niemcy).

W 1991 roku reprezentanci „Kręgu” brali udział w międzynarodowym przedsięwzięciu o nazwie „Peace Child” w Perth w Szkocji. Gdzie reprezentowali Polskę wśród młodzieży z kilkunastu państw świata i przez miesiąc przygotowywali przedstawienie teatralne wystawiane następnie na deskach teatru w Perth (z powodu mało pojemnej sali przedstawienia odbywały się w pobliskim Bell’s Sport Center). W tym samym roku Zespół wyjechał na festiwal folklorystyczny „Folkloriade 1991” odbywający się w Enschede do Holandii.

W 1992 roku Zespół odbył tournée po Niemczech zakończone w Bielefeld.

W 1994 roku Zespół brał udział między innymi w Festiwalu Kwiatów w Holenderskim Alkmaar oraz Festiwalu Folklorystycznym „Interfolk '94" w Kołobrzegu i Szczecinie. W kolejnym roku w nagrodę za liczne osiągnięcia na scenach krajowych i zagranicznych Zespół wyjechał do Paryża. W tym samym roku odbył się także jubileusz 25 lecia Zespołu.

Po jubileuszu 25-lecia Zespołu w roku 1995 Dobrosława Słupińska odeszła na emeryturę. Zespół był przez pewien czas pod opieką Zespołu Szkół Ekonomicznych nr 2, a następnie nadzór nad nim przejęło Kuratorium Oświaty w Szczecinie. Zespół nadal koncertował i aktywnie uczestniczył w wydarzeniach szkoły, miasta i regionu. Dyrektorami „Kręgu” były kolejno: Beata Umińska, Krystyna Marcinkowska–Kwaśniewska i Sławomir Pawliński.

W latach 2002–2015 kierownictwo nad „Kręgiem” sprawował Mariusz Kowalczyk – instruktor tańca i choreograf. Kontynuował on i rozwijał bogatą w sukcesy historię Zespołu. Od początku XIX wieku Zespół dał przeszło 450 koncertów. Zdobył wyróżnienie i I miejsce w miejskim konkurs Interdydakta (2002) oraz I miejsce w kategorii artystycznej przeglądu „Szkoła to żywioł (2002)”. Brał udział w Przeglądzie Folklorystycznym Ziem Pojezierza Pomorskiego (2002), gdzie zdobył III miejsce, podobnie na Festiwalu Kultury Młodzieży Szkole w Kołobrzegu (2002). Bardzo ważnym wydarzeniem był wyjazd na Ogólnopolski Festiwal „O łowicki pasiak” (2003), gdzie zdobył I miejsce. „Krąg” uczestniczył również w Krajowym Finale Festiwalu Kultury Młodzieży Szkolnej – Grodzisk Mazowiecki (2003), gdzie zdobył III miejsce. W ramach działań międzynarodowych, brał także udział w Międzynarodowych Festiwalach Folkloru w Vizela, Argoncilhe i Felgueiras (Portugalia) – 2003.

16 stycznia 2004 roku „Krąg” uzyskał certyfikat uprawniający do reprezentowania Polskiej Sekcji CIOFF w kraju i za granicą. Został on przyznany na wniosek Rady Ekspertów, po artystycznej kolaudacji programu przez Stowarzyszenie Polska Sekcja Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń, Festiwali i Sztuki Ludowej. Tym samym, po raz pierwszy w swojej historii, Zespół stał się pełnoprawnym członkiem Stowarzyszenia i zarazem pierwszym z regionu pomorza zachodniego, który dostąpił tego zaszczytu. Komisja ekspertów PS CIOFF prof. Mira Boborska i prof. Bogusław Linette stwierdziła co następuje: „Zespół roztańczony i rozśpiewany, odznacza się kulturą i dyscypliną sceniczną i wykonawczą, tak w śpiewie, jak i w tańcu”. Także w roku 2004, na deskach Opery na Zamku miejsce miał koncert z okazji jubileuszu 35-lecia Zespołu. Był to ostatni jubileusz, na którym gościła Dobrosława Słupińska.

Silny rozrost potencjału artystycznego i osobowego „Kręgu” otworzył możliwość udziału w: Międzynarodowym Festiwalu Tańca Ludowego w Samsun (Turcja) – 2006; Międzynarodowym Festiwalu Tańca Ludowego w Iskele (Północny Cypr) – 2007; oraz Międzynarodowych Festiwalach Folkloru w Porto i Algarve (Portugalia) – 2007. Dokonał także uroczystego otwarcia Międzynarodowego Festiwalu INTERFOLK w Kołobrzegu (2008). Szczególnym osiągnięciem było zdobycie nagrody Grand Prix podczas Ogólnopolskich Spotkań Folklorystycznych „O Łowicki Pasiak” w Łowiczu w 2008 roku. „Krąg” został nagrodzony za stylowe opracowanie i wykonanie programu „muzyka i tańce spiskie”. Wielokrotnie zdobywał również tytuł Laureata Wojewódzkiego Przeglądu Zespołów Tańca Ludowego w Szczecinie. Zwieńczeniem działań pierwszej dekady XXI była gala jubileuszu 40-lecia działalności Zespołu. Ta, odbyła się w lutym 2010 roku, na scenie Teatru Polskiego w Szczecinie.

Sezon artystyczny 2015/2016 Zespół zainaugurował udziałem w Ottonowym Święcie Plonów w Wolinie. Był to pierwszy występ pod skrzydłami nowych instruktorów tańca: Barbary Muchalskiej i Artura Kotwasa – absolwentów Zespołu. „Krąg” ruszył z nową siłą. Na uroczystość „Ku Niepodległej” opracowany został nowy program artystyczny o tematyce patriotycznej. Nawiązana została także współpraca z nowo powstałą Akademią Sztuki w Szczecinie, w ramach projektu „Folklor, Folkloryzm, Folk”. Jako Zespół Ziemi Szczecińskiej „Krąg” otworzył swoją działalność na mieszkańców miasta, czego wyrazem był koncert oraz warsztaty taneczne z okazji 71-urodzin Szczecina na Różance. Występy w ogrodzie różanym wpisały się jako stały element corocznej działalności Zespołu.

Zespół brał udział w 35 Zjeździe Kresowych Żołnierzy Armii Krajowej (2016) oraz 75. Rocznicy Powołania Armii Krajowej (2017). „Krąg” swoimi występami uświetniał uroczystości w Międzynarodowym Domu Kultury w Międzyzdrojach oraz w Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Zespół rozszerzył swoją działalność dobroczynną poprzez szereg działań charytatywnych, m.in. „Gwiazdka nad Łasztownią” (2016), „Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego” (2017), „Wielkanocne śniadanie dla bezdomnych, samotnych i ubogich” (2018). Nowym doświadczeniem dla Zespołu był cykl koncertów kolęd oraz udział w konkursie tańca Turnieju Muzyków Prawdziwych organizowanym przez szczecińską Filharmonię (2018).

21 czerwca 2019 roku w Operze na Zamku odbyła się uroczysta gala z okazji 50-lecia działalności Zespołu. W koncercie galowym wzięło udział ponad 100 tancerzy, reprezentujących różne pokolenia – osoby, które tańczyły w latach 70., 80. i 90. oraz współczesnych. Rok artystyczny 2019/2020 stanowi kontynuację obchodów złotego jubileuszu Zespołu.

Zespołowi Pieśni i Tańca Ziemi Szczecińskiej „Krąg” udało się w minionych latach wydobyć ze skarbca kultury ludowej to, co zapomniane i przenieść na scenę w nowej artystycznej formie. Barwne stroje z wielu regionów Polski, będące w zasobach Zespołu, podkreślają piękno i różnorodność polskiego folkloru

Obecnie Zespół działa jako Pracownia Tradycji Polskiej Pałacu Młodzieży w Szczecinie. Instruktorami Zespołu są: Beata Umińska (nauczyciel śpiewu i akompaniator oraz twórca opracowań muzycznych) oraz Artur Kotwas (nauczyciel tańca i choreograf).

Bibliografia

• oficjalna strona zespołu
• Czech-Sobczak M., Kuruś-Brzeziński W.: Szczecińska chóralistyka i wokalistyka w latach 1945–1995, wyd. Książnica Pomorska, Szczecin 2000 r.
• Blinder J., Mądry I.: Zespół Szkół nr 8 im. St. Staszica, wyd. Ole-Art., Szczecin 2011 r.
• Zieliński P.: Gra w błękitne, wyd. GERMA, Szczecin 2001 r.
• Blinder J., Mądry I.: 50-lecie Zespołu Szkół Ekonomicznych nr 2 w Szczecinie, wyd. Artdeco, Szczecin 2001 r.