Åhus

Åhus
Ilustracja
Åhus
Państwo

 Szwecja

Region

Skåne län vapen.svg Skania

Gmina

Kristianstad

Powierzchnia

11,62[1] km²

Populacja (2018)
• liczba ludności
• gęstość


10 269[1]
884[1] os./km²

Nr kierunkowy

(+46) 44

Kod pocztowy

296 3x

Położenie na mapie Skanii
Mapa konturowa Skanii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Åhus”
Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Åhus”
Ziemia55°55′23″N 14°17′39″E/55,923056 14,294167
Strona internetowa
Portal Szwecja

Åhus – miejscowość (tätort) w Szwecji i port nad Morzem Bałtyckim, w regionie administracyjnym (län) Skania. Druga pod względem zaludnienia miejscowość (tätort) gminy Kristianstad.

W 2015 roku Åhus liczyło 9840 mieszkańców[2].

Położenie

Miejscowość jest położona na wschodnim wybrzeżu prowincji historycznej (landskap) Skania u ujścia północnej odnogi rzeki Helge å do Hanöbukten, ok. 20 km na południowy wschód od Kristianstad.

Historia

Resztki murów miejskich

Historia Åhus sięga okresu wikingów. W połowie VIII w. istniała tu znacząca osada handlowa. W 1149 roku miejscowość, nazywana wówczas Aos (ujście rzeki), z okolicą została nadana arcybiskupowi Lund, Eskilowi, który w drugiej połowie XII wieku polecił zbudować zamek (Aosehus)[3]. Rok 1149 uważa się też za datę założenia miasta. Jednak dopiero z 1299 roku pochodzi najstarsza wzmianka o prawach miejskich Åhus. Na XIII–XV wiek przypada okres świetności, ważnego wówczas w Danii miasta handlowego i portu na wschodnim wybrzeżu Skanii. Na początku XIV wieku zbudowano mury miejskie, których fragmenty zachowały się do dziś.

W okresie reformacji miasto, należące dotąd do arcybiskupów Lund, podupadło i straciło na znaczeniu. Przyczyniły się do tego także spustoszenia dokonywane podczas kolejnych wojen duńsko-szwedzkich. W 1617 roku król Danii Chrystian IV odebrał Åhus prawa miejskie, które zostały przekazane założonemu przez niego w 1614 roku pobliskiemu Kristianstad[4].

Dopiero pod koniec XIX w., kiedy Åhus zostało połączone linią kolejową z Kristianstad (1886) oraz ulepszono i rozbudowano tamtejszy port (1895–1898), miejscowość zaczęła się ponownie rozwijać. W 1887 roku Åhus uzyskało status municipalsamhälle, a w 1905 roku köping. W wyniku reformy administracyjnej w 1971 roku Åhus köping weszło w skład nowo utworzonej gminy Kristianstad (Kristianstads kommun)[5].

Demografia

Liczba ludności tätortu Åhus w latach 1960–2015[6]:

Atrakcje turystyczne

Åhus jest popularną miejscowością wypoczynkową oraz kąpieliskiem nadmorskim z pasem piaszczystych plaż na wybrzeżu Hanöbukten. Zachował się także średniowieczny układ urbanistyczny miejscowości[7]. Åhus i jego okolice znane są z połowów węgorza, którego przyrządzanie jest miejscową specjalnością i stanowi atrakcję turystyczną[8].

Gospodarka

W Åhus znajduje się rozlewnia wódki Absolut, której właścicielem jest francuski koncern Pernod Ricard. Mają tam też swoją siedzibę firmy Ateljé Lyktan AB, Blå Station AB, Knauf Danogips GMBH[5]. Ważnym przedsiębiorstwem jest także port Åhus (Åhus Hamn & Stuveri AB), obsługujący głównie kontenerowce[9].

Galeria

Przypisy

  1. a b c Statistiska tätorter 2018; befolkning, landareal, befolkningstäthet (szw.). Statistikmyndigheten SCB, 2020-03-20. [dostęp 2020-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)].
  2. Statistiska centralbyrån: Tätorter 2015; befolkning, landareal, andel som överlappas av fritidshusområden (szw.). [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-07)].
  3. Kristianstads Vattenrike: Aosehus (szw.). [dostęp 2017-05-25].
  4. Kristianstads kommun: Åhus (szw.). [dostęp 2017-05-25].
  5. a b Kristianstads kommun: Åhus (szw.). [dostęp 2017-05-25].
  6. Statistiska centralbyrån: Landareal per tätort, folkmängd och invånare per kvadratkilometer. Vart femte år 1960 - 2015 (szw.). [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)].
  7. Åhus Sweden: Idyllen vid havet (szw.). [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-24)].
  8. Åhus Sweden: Ålakusten (szw.). [dostęp 2017-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-25)].
  9. Åhus Hamn & Stuveri AB: Hamnen idag (szw.). [dostęp 2017-05-25].

Media użyte na tej stronie

Ahus taeppet1.jpg
Autor: Dr. Jost Hindersmann, Licencja: CC BY-SA 3.0
Strand Täppet in Åhus im Juli 2007
Sweden location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Sweden
Gamla stadsmuren 20160410 01.jpg
Autor: Jan Ainali, Licencja: CC BY-SA 4.0
Sevärd.svg

This is a picture of an archaeological site or a monument in Sweden, number 74e1130d-6571-4024-9828-99ef9e795e41 in the RAÄ Fornsök database. Wikidata-logo.svg

Torget, Åhus.jpg
Autor: Jorchr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Torget i Åhus med kyrkan och f.d. rådhuset, numera museum.
Ahus hafen.jpg
Autor: Dr. Jost Hindersmann, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hafen in Åhus im Juli 2007
Åhus över ån.JPG
Autor:

This image was produced by me, David Castor (user:dcastor). The pictures I submit to the Wikipedia Project are released to the public domain. This gives you the right to use them in any way you like, without any kind of notification. This said, I would still appreciate to be mentioned as the originator whenever you think it complies well with your use of the picture. A message to me about how it has been used would also be welcome. You are obviously not required to respond to these wishes of mine, just in a friendly manner encouraged to. (All my photos are placed in Category:Images by David Castor or a subcategory thereof.)

David Castor Wikimedia.jpg

, Licencja: CC0
Sankta Maria kyrka och bybebyggelse i Åhus sett från andra sidan ån.
Ahushus.JPG
Autor: Lambdalix, Licencja: CC BY-SA 2.5
Åhus street with houses
Skåne län vapen.svg
(c) Lokal_Profil, CC BY-SA 2.5
This coat of arms was drawn based on its blazon which – being a written description – is free from copyright. Any illustration conforming with the blazon of the arms is considered to be heraldically correct. Thus several different artistic interpretations of the same coat of arms can exist. The design officially used by the armiger is likely protected by copyright, in which case it cannot be used here.
Individual representations of a coat of arms, drawn from a blazon, may have a copyright belonging to the artist, but are not necessarily derivative works.
Hanöbukten, Åhus.JPG
Autor: Radosław Drożdżewski (Zwiadowca21), Licencja: CC BY-SA 3.0
Zatoka Hanöbukten z widocznym miatem Åhus.
Sweden Scania location map.svg
Autor: Erik Frohne, Licencja: CC BY 3.0
Location map of Scania (Skåne) in Sweden

Equirectangular projection, N/S stretching 179 %. Geographic limits of the map:

  • N: 56° 37' N
  • S: 55° 12' N
  • W: 12° 12' E
  • E: 15° 00' E