Ćwiczebny cel powietrzny

Ćwiczebny cel powietrzny przydźwiękowy Ryan BQM-34 Firebee podczas startu ze specjalnej wyrzutni

Ćwiczebny cel powietrzny – obiekt imitujący cel powietrzny, przeznaczony do ćwiczenia strzelań z użyciem rakiet wyposażonych w radiolokacyjny system naprowadzania, rakiet naprowadzanych na podczerwień, wykonywania strzelań z przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych oraz strzelań artyleryjskich.

Opis

Może być wyposażony w źródła promieniowania podczerwonego, źródła promieniowania elektromagnetycznego, źródła wizualizacji optycznej, reflektor radarowy, spadochronowy układ lądowania. Może być przenoszony przez samoloty lub startować ze specjalnych wyrzutni. Ćwiczebne cele powietrzne wyposażone są w czujniki, zbierające informacje o przelatujących obok pociskach artyleryjskich i rakietowych. Detektory zamontowane są na pokładzie samolotu lub umieszczone w specjalnym, ciągniętym rękawie[1].

Ćwiczebne cele powietrzne, wyposażone w odpowiednią aparaturę symulująca, umożliwiają testowanie systemów wczesnego ostrzegania i zarządzania obroną przeciwlotniczą kraju.

W założeniu jest to konstrukcja o niskim koszcie produkcji, łatwa w montażu i obsłudze oraz charakteryzująca się krótkim czasem przygotowania do lotu. Ponadto konstrukcja powinna zapewniać wielokrotność i długotrwałość użytkowania[2]. Do roli celu ćwiczebnego dostosowywano również wycofane z użytku samoloty, po wyposażeniu ich w odpowiednią aparaturę sterującą[3].

TBM-3U Avenger holujący rękaw do strzelań powietrznych
Winston Churchill obserwuje przygotowania do wystrzelenia latającego celu DH.82 Queen Bee, 6 czerwca 1941 r.

Rodzaje

Cele ćwiczebne dzieli się na[4]:

  • spadochronowe – wolnoopadające na spadochronie, przeznaczone do treningu pilotów samolotów myśliwskich w odpaleniu kierowanych pocisków rakietowych klasy powietrze-powietrze[5],
  • holowane poddźwiękowe – nie posiadające własnego napędu, najczęściej w postaci rękawa, holowane na linie przez załogowy lub bezzałogowy statek powietrzny z prędkością rzędu 300-700 km/h. Tego typu celów używa się do ćwiczenia w strzelaniu powietrznym z broni pokładowej innych samolotów (np. myśliwskich) oraz artylerii przeciwlotniczej,
  • holowane naddźwiękowe – nie posiadające własnego napędu, holowane na linie przez samolot z prędkością rzędu 1,5 Macha. Posiadają postać kadłuba zakończonego statecznikami,
  • kierowane poddźwiękowe – posiadające własny napęd śmigłowy lub odrzutowy, poruszające się z prędkościami do 600 km/h, osiągające pułap lotu do 12 000 m,
  • kierowane przydźwiękowe – posiadające własny napęd odrzutowy lub rakietowy, poruszające się z prędkością w przedziale 0,9-1 Macha, osiągające pułap lotu do 13 000 m,
  • kierowany naddźwiękowe – posiadające własny napęd odrzutowy, rakietowy lub strumieniowy, poruszające się z prędkością do 2,5 Macha, osiągające pułap lotu do 22 000 m.

Przypisy

  1. PW-61 / Zestaw sterowanych manewrujących celów powietrznych, www.itwl.pl [dostęp 2018-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-06] (pol.).
  2. PW-61 / Cel latający PW-61, 2015, www.samolotypolskie.pl [dostęp 2018-06-01] (pol.).
  3. Encyklopedia techniki wojskowej 1987 ↓, s. 613-614.
  4. Domański 1974 ↓, s. 63-65.
  5. samolotypolskie.pl - CP-100M-R / CP-100M-IR, www.samolotypolskie.pl [dostęp 2018-05-27] (pol.).

Bibliografia

  • Jerzy Domański: 1000 słów o samolocie i lotnictwie. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1974.
  • Jerzy Modrzewski (red.), Encyklopedia techniki wojskowej, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07275-2, OCLC 835884142.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

TBM-3U of VU-1 towing gunnery sleeve in the 1950s.jpg
A U.S. Navy Grumman TBM-3U Avenger assigned to Utility Squadron 1 (VU-1) towing a gunnery sleeve in the vicinity of Hawaii. Avengers assigned to utility squadrons featured a colourful paint scheme that included yellow wings and tails.
Winston Churchill and the Secretary of State for War waiting to see the launch of a de Havilland Queen Bee radio-controlled target drone, 6 June 1941. H10307.jpg
Winston Churchill and the Secretary of State for War waiting to see the launch of a de Havilland Queen Bee radio-controlled target drone, 6 June 1941.
The Prime Minister, Mr Winston Churchill, with Captain The Right Honourable David Margesson, Secretary of State for War, watching preparations being made in an unspecified UK location for the launch of a De Havilland Queen Bee seaplane L5984 from its ramp. The Queen Bee pilotless target drone was a radio-controlled version of the Tiger Moth trainer.
BQM-34F launch Tyndall AFB 1982.JPEG
A U.S. Air Force Ryan BQM-34F Firebee II drone (s/n 70-1432) leaves its launch pad during the air-to-air combat training exercise "William Tell '82" at Tyndall Air Force Base, Florida (USA), on 9 October 1982. The drone served as a target for aircraft participating in the exercise.