Đorđe Novković

Đorđe Novković, cyr. Ђорђе Новковић (ur. 2 września 1943 we Vladimirci, zm. 6 maja 2007 w Zagrzebiu) – chorwacki muzyk, kompozytor, autor tekstów i muzyki do piosenek.

Đorđe Novković skomponował ponad 2500 piosenek, które ukazały się na płytach sprzedanych na całym świecie w około 20 milionów egz. Działał jako muzyk w zespołach Pro Arte i Indexi[1].

Życie

Novković urodził się w rodzinie serbskiego skrzypka Vukašina Novkovića i chorwackiej matki w czasie II wojny światowej w miejscowości Vladimirci na terytorium okupowanej przez Niemców Serbii[2].

W młodym wieku przeniósł się do Sarajewa, gdzie wcześnie odkryto jego talent muzyczny. W wieku 6 lat rozpoczął szkołę muzyczną w Sarajewie. Studiował dyrygenturę (klasa prof. Mladen Pozajić[3]) w Akademii Muzycznej w Sarajewie. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Ozanę, która jest dyplomowanym profesorem muzyki[4].

W 1967 roku jesienią założył zespół Pro Arte.

W 1968 z rodziną przeniósł się do Zagrzebia. Jego pierwszy przebój z 1969 roku to piosenka „Više se neće vratiti” w wykonaniu Mišo Kovača a późniejsza wersja z 1985 roku również odniosła podobny sukces. W 1973 roku Pro Arte połączyło się z inną grupą popową z Sarajewa, Indexi, ale trwało to tylko przez kilka miesięcy. Pro Arte istniało nieprzerwanie do 1980 roku, a także z przerwami w latach 80. W 1989 roku przeniósł się do Rovinj w Chorwacji i mieszkał tam do 2000 r.[5]

Po zakończeniu działalności zespołu Pro Arte Đorđe Novković rozwinął pisanie piosenek, tworząc materiał na wiele przebojów byłej Jugosławii. Współpracował z takimi wykonawcami, jak Mišo Kovač[6], Neda Ukraden, Zdravko Čolić, Tomislav Ivčić, Tereza Kesovija, Ivica Šerfezi, Gabi Novak, „Srebrna krila” i inni.

Po śmierci Tito w 1980 roku skomponował muzykę do wersji piosenki „Druže Tito mi ti se kunemo” z 1945 roku, którą następnie wykonał Zdravko Čolić („Towarzyszu Tito, przysięgamy, że nie zbaczasz z drogi”). Novković skomponował także muzykę do piosenki „Danke Deutschland” (wyprodukowanej w styczniu 1992 roku przez chorwacką telewizję państwową) jako wyraz wdzięczności dla Niemiec za ich rolę w międzynarodowym uznaniu niepodległości Chorwacji. W 1993 roku napisał piosenkę „Don’t Ever Cry” dla Put, pierwszego reprezentanta Chorwacji w Konkursie Piosenki Eurowizji[7].

Od 1997 roku był wraz z Miroslavem Škoro współwłaścicielem i zarządzał wytwórnią Croatia Records. W 2000 roku ponownie przeniósł się do Zagrzebia. W 2003 roku Novković zyskał dużą popularność jako juror konkursu Story Supernova Music Talents, reality show dla początkujących muzyków[8].

Śmierć

Zmarł nagle w Zagrzebiu w wieku 63 lat z powodu udaru mózgu. Podczas rzymskokatolickiej ceremonii pogrzebowej został pochowany na cmentarzu Mirogoj w Zagrzebiu.

Ciekawostki

W Polsce od 20 lat cieszy się powodzeniem jego piosenka „Ženo moja, srce moje” (tekst Darko Domijan(serb.-chorw.)). Wykonywali ją Masters, Iwan Komarenko, Bayer Full a autorem swobodnego przekładu tekstu jest Sławomir Świerzyński, lider zespołu Bayer Full[9].

Đorđe Novković był ojcem popularnego chorwackiego piosenkarza Borisa Novkovića[10].

Przypisy

  1. Đorđe Novković. Discogs. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  2. Odlazak našeg najvećeg tvorca hitova. Jutarnji List. [dostęp 2020-07-17]. (chorw.).
  3. Pozajić, Mladen. Hrvatska enciklopedija. [dostęp 2020-07-17].
  4. Tvorac nase moderne estrade. 100posto. [dostęp 2020-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-17)]. (chorw.).
  5. Biogram Dorde Novkovića. Croatia Records. [dostęp 2020-07-17].
  6. Mišo Kovač odbio pjevati hitove Đorđa Novkovića. Tportal. [dostęp 2020-07-17]. (chorw.).
  7. Put Don’t Ever Cry. Eurovision, 1993. [dostęp 2020-07-17]. (ang.).
  8. Jury konkursu (Dorde Novković). Imdb. [dostęp 2020-07-17].
  9. Bayer Full Żono moja tekst piosenki. [dostęp 2020-07-17].
  10. Biografia Borisa Novkovića. Biografija.org. [dostęp 2020-07-17]. (chorw.).

Linki zewnętrzne