Ł

Ł ł
Litera Ł jako nieoficjalny kod samochodowy Łużyc

Ł (, przekreślone L, L z kreską ukośną[1]) – szesnasta litera polskiego alfabetu. Występuje także w kilku alfabetach języków słowiańskich (w kaszubskim, dolnołużyckim, górnołużyckim oraz w łacinkach białoruskiej i ukraińskiej), a także w języku weneckim, wilamowskim i języku Nawahów. Oznacza spółgłoskę [ɫ] lub [w] w językach słowiańskich i [ɬ] w językach indiańskich.

Pierwsze rozróżnienie ortograficzne l i ł pojawiło się w traktacie Jakuba Parkoszowica z roku 1440: dla „l” zaproponował literę przypominającą dla ł literę l z kreską biegnącą ku górze, w lewo. Obecną ortografię wprowadził Stanisław Zaborowski w wydanej w Krakowie w latach 1514–1515 książce „Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam utilissimus”. Uważany jest także za ojca litery ż.

Kodowanie

W unikodzie litera Ł ma następujące kodowanie:

  • wielka litera Ł: U+0141
  • mała litera ł: U+0142

W ISO 8859 Ł jest włączona w systemy kodowania Latin-2, Latin-7 (Baltic Rim) oraz Latin-10 (South-Eastern European).

W TeXu Ł zapisuje się następująco:

  • wielka litera Ł: \L
  • mała litera ł: \l

Wymowa

Rozpowszechniona obecnie wymowa Ł to Ł wałczące, wymawiane jak U w takich wyrazach jak „auto”. Zanika wymowa przedwojenna Ł kresowego, scenicznego.

Zobacz też

Przypisy

  1. Robert Bringhurst: Elementarz stylu w typografii. Wyd. II. Kraków: D2D.PL, 2008, s. 347. ISBN 978-83-927308-0-4.

Media użyte na tej stronie

Polish letter Ł.ogg
Autor: Andrzej Borucki (Borneq), Licencja: CC BY-SA 3.0
Recytacja polskiej ltery Ł
Serbska narodna značka.JPG
Autor: Julian Nyča, Licencja: CC BY-SA 4.0
Litera Ł jako nieoficjalny międzynarodowy kod samochodowy na samochodzie w Budziszynie.
Gnome-mime-sound-openclipart.svg
An audio speaker emitting sound waves, in the Gnome style