Łódzki Klub Wysokogórski

Łódzki Klub Wysokogórski – istniejący od 1951 r. Klub Wysokogórski, zrzeszony w Polskim Związku Alpinizmu, z siedzibą w Łodzi, gromadzący osoby, których pasją są góry, turystyka i wspinaczka.

Historia

Współczesny Łódzki Klub Wysokogórski rozpoczął swoją działalność w 1951 r. jako Sekcja Łódzka Krakowskiego Klubu Wysokogórskiego PTTK, które w 1953 zostało przemianowane na Sekcję Taternictwa tego klubu. W 1956 r. Sekcja została przekształcona w Koło Łódzkie ogólnopolskiego Klubu Wysokogórskiego, W 1974 r. w ramach przekształcenia ogólnopolskiego Klubu Wysokogórskiego w Polski Związek Alpinizmu łódzki klub usamodzielnił się i przybrał współczesną nazwę^[1].

W latach 50. XX w. członkowie Sekcji Łódzkiej KKK wspinali się głównie w Tatrach oraz rozpoczęli eksplorację północnej części skałek Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Aktywnymi łódzkimi wspinaczami tego okresu byli m.in. Andrzej Wilczkowski, Władysław Manduk, Henryk Nadziakiewicz, Andrzej Mostowski, Maciej Erdman, Tadeusz Mandybur, Zdzisław Książak, Krystyna Jachowicz, Teresa Drzewiecka i Bogna Wiśniewska-Skoczylas. Środowisko to wydawało w latach 1953-1954 kwartalnik „Taternik Łódzki”^[2].

Dopiero po 1956 r. pojawiła się możliwość wyjazdu członków klubu za granicę. W 1956 r. Andrzej Wilczkowski i Bogna Wiśniewska weszli na Elbrus, w 1957 Andrzej Wilczkowski zdobył Aiguille Verte w Alpach, a Lech Utracki brał udział w czwartym wejściu granią Peuterey na Mont Blanc. W okresie tym klub rozpoczął też regularne kursy szkoleniowe w skałkach jurajskich^[3].

W latach 60. XX w. członkowie klubu już regularnie wspinali się w Alpach i na Kaukazie, brali udział w wyprawie w góry Etiopii i w Atlas. Byli także aktywni w Tatrach i Jurze. Do grona najaktywniejszych wspinaczy dołączyli pierwsi wychowankowie klubu: Maciej Gryczyński i Jerzy Michalski, którzy mieli kilka osiągnięć sportowych w Alpach, a także Samuel Skierski, Marek Grochowski, Bogdan Mac, Andrzej Miller, Wojciech Jedliński i Andrzej Dworak, których działalność wspinaczkowa koncentrowała się w Tatrach. W 1963 r. Klub zorganizował swoją pierwszą wyprawę w Hindukusz, w ramach której zdobyto kilka dziewiczych dotąd 6- i 7-tysięczników. W okresie tym klub dorobił się stałej siedziby na ul. Wólczańskiej, oraz nadal kontynuował intensywną pracę szkoleniową^[4].

Lata 70. XX w. rozpoczęły się od wyprawy do Turcji zorganizowanej przez Wojciecha Jedlińskiego oraz jego wejścia na Szczyt Lenina w Pamirze. W pierwszych latach tej dekady prym wiedli wspinacze, którzy rozpoczęli swoje kariery pod koniec lat 50. tacy jak Dworak, Jedliński, Grochowski i Michalski. Zaliczali oni zarówno wejścia na najtrudniejsze drogi alpejskie i tatrzańskie, jak i brali udział w wyprawach w Himalaje, Pamir i inne góry najwyższe. Ok roku 1974 zaczęli do nich dołączać młodzi podówczas wspinacze, m.in. Krzysztof Pankiewicz, Ewa Panejko-Pankiewicz, Ewa Szcześniak, Krystyna Konopka i Aleksander Warm. W 1974 została zorganizowana wyprawa klubu w Andy i jednocześnie klub przeszedł zmiany organizacyjne – zmienił nazwę i siedzibę^[5].

W drugiej połowie lat 70. XX w. do głosu zaczęło dochodzić kolejne pokolenie wspinaczy, które koncentrowało się głównie na letniej, ekstremalnej wspinaczce skalnej. Jan Fijałkowski i Elżbieta Sosnowska-Fijałkowska przeprowadzili szereg nowych dróg w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej i Tatrach, jednocześnie wdrażając do środowiska łódzkich wspinaczy nowe techniki asekuracji w skalnej wspinaczce klasycznej^[3]. Dołączyli do tej grupy m.in. Piotr Edelman, Krzysztof Kraska i Jacek Bierezin. Jednocześnie grupa „himalaistów” (Jedliński, Warm, Panejko, Szcześniak, Laskowski) brała udział w kilku wyprawach organizowanych przez inne kluby wysokogórskie i bezpośrednio przez PZA, m.in. w Karakorum, góry Norwegii i Kaukaz. Zwornikiem obu tych grup stał się Krzysztof Pankiewicz, który miał osiągnięcia zarówno w górach wysokich jak i w niższych formacjach skalnych^[5]. Pod koniec lat 70. pojawiła się też moda na zawody wspinaczkowe. Jan Fijałkowski i Krzysztof Pankiewicz zdobyli dla klubu mistrzostwo zespołowe na zawodach skałkowych PZA, a w 1979 Pankiewicz zdobył akademickie mistrzostwo Polski na zawodach skałkowych^[3].

Przełom lat 70. i 80. XX w. to okres kiedy łódzcy wspinacze skałkowi z Janem i Elżbietą Fijałkowskimi na czele, zaczęli interesować się formacjami piaskowcowymi. Zainteresowanie to zaczęło się od wypraw do Saskiej Szwajcarii w ówczesnej NRD i w Adršpašskoteplické skály w Czechach. W Saskiej Szwajcarii łodzianie dowiedzieli się o przedwojennej działalności Niemców w Górach Stołowych, które po wojnie zostały niemal zupełnie zapomniane jako teren wspinaczkowy. Polska eksploracja tych gór rozpoczęła się letnią wyprawą ŁKW w 1982 r. Od tego czasu wspinacze z Łodzi spędzali w tym rejonie letnie miesiące, pokonując coraz trudniejsze drogi i coraz dokładniej eksplorując ten teren. Pod koniec lat 80. klub nabył i wyremontował chatkę w miejscowości Pasterka, która służy wszystkim wspinaczom działający w tym terenie^[6]. W latach 2000-2004 trzech członków klubu wydało trzytomowy przewodnik wspinaczkowy po Górach Stołowych^[7], zaś w 2006 z inicjatywy członków klubu wynegocjowano z Parkiem Narodowym Gór Stołowych porozumienie o zasadach wspinania w tym terenie, co łącznie spowodowało, że ŁKW stał się rodzajem wspinaczkowego gospodarza tego terenu^[8].

Zauważalna była też działalność Klubu w zawodach wspinaczkowych. Krzysztof Pankiewicz w 1981 r. wygrał zawody wspinaczkowe w Bułgarii, zaś w 1992 r. Klub był organizatorem Mistrzostw Polski we wspinaczce sportowej^[3].

Równolegle swoją działalność kontynuowała grupa „himalaistyczna”. W 1980 r. została zorganizowana wyprawa na Annapurnę II, która jednak zakończyła się niepowodzeniem^[3]. Klub zorganizował też w 1984 r. i 1985 dwie wyprawy w Andy Peruwiańskie, jedną wyprawę w Pamir i kilka wypraw w Alpy, góry Norwegii, góry Synaju i w inne miejsca^[9]. Krzysztof Pankiewicz zaczął specjalizować się w solowych wejściach na 7. 8. tysiączniki w stylu alpejskim (bez zakładania obozów pośrednich), co rozpoczęło I polskie przejście drogi Popowa na pn. ścianie Tiu-tiu-baszi. Lata 80 i 90. były okresem wielu dokonań małżeństwa Pankiewiczów. Krzysztof był m.in. zastępcą kierownika wyprawy na Kanczendzongę w 1985 r., kierownikiem międzynarodowej wyprawy na Makalu w 1986 r., zaś w 1992 r. zdobył w stylu alpejskim Ama Dablam. Jego karierę himalaistyczną zakończyła wyprawa na Nanga Parbat w 1997 r.^[10] Jego żona, Ewa, w tym samym czasie brała udział w paru wyprawach kobiecych i międzynarodowych. M.in. w 1990 zdobyła wraz z Wandą Rutkiewicz Gaszerbrum I, a w 1994 środkowy wierzchołek Sziszapangma^[11].

Współczesność

Współcześnie Klub jest aktywny na następujących polach:

• Kilku członków klubu (Paweł Michalski, Wojciech Jankowski, Maciej Stępniak) – prowadzi działalność w Himalajach, Karakorum, Pamirze i innych górach wysokich (Andy, wulkany Ameryki Środkowej, Turkiestan Wschodni); kilku członków klubu dołączyło do elitarnego klubu zdobywców ośmiotysięczników: Wojciech Jankowski (Czo Oju, 2005), Paweł Michalski (Czo Oju, 2006, Gaszerbrum I, 2007, Gaszerbrum II, 2008)^[9]
• W 2009 r. Klub uczestniczył w organizacji wyprawy na Broad Peak, która jednak nie osiągnęła wierzchołka^[9]
• W tym samym roku pod kierownictwem Ewy Szcześniak została zorganizowana wyprawa trekkingowo-wspinaczkowa w Himalaje, której celem głównym było wejście na Imja Tse (Island Peak) oraz podjęcie próby pierwszego polskiego wejścia na Baruntse^[9]
• Utrzymywana jest chatka w Pasterce, w Górach Stołowych, która w latach 2008-2010 przeszła generalny remont i modernizację^[6].
• Prowadzone są podstawowe szkolenia wspinaczkowe, składające się z części teoretycznej i części praktycznej (w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej lub w Górach Stołowych), kierownikiem kursu była od lat 90. Elżbieta Fijałkowska^[12].
• Do sierpnia 2009 r. Klub posiadał tzw. bulderownię, czyli niewielką, przewieszoną sztuczną ściankę wspinaczkową, na które odbywały się też zawody w boulderingu^[13]; po jej likwidacji aktywność ściankowa członków klubu przeniosła się do działającej na zasadach komercyjnych ścianki Stratosfera w Centrum Manufaktura, w której instruktorami jest dwóch członków ŁKW, Tomasz Antecki i Rafał Mockałło^[14].
• Młodzi wychowankowie klubu uczestniczą aktywnie w Pucharach Polski UKS we wspinaczce ściankowej, osiągając często wyniki w pierwszej trójce^[15][16][17].

Prezesi

• 1951-1952 Andrzej Wilczkowski – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, pisarz, pracownik naukowy Politechniki Łódzkiej
• 1952-1955, 1957-1961 Władysław Manduk – współzałożyciel klubu, taternik, instruktor alpinizmu.
• 1955-1956 Ryszard Przybylski – instruktor skałkowy, taternik
• 1956-1957 Antoni Janik
• 1961-1964 Jerzy Michalski – taternik, alpinista, himalaista
• 1964-1970, 1972-1973 Bogdan Mac – taternik, alpinista, himalaista oraz szkoleniowiec
• 1970-1972 Marek Grochowski – taternik, alpinista, himalaista oraz szkoleniowiec
• 1972 – Andrzej Dworak – taternik, alpinista, zmarł tragicznie w Alpach w 1972.
• 1973-1974 Grzegorz Wasiak – taternik
• 1974-1977 Krystyna Konopka – taterniczka, alpinistka, himalaistka
• 1977-1981 Zbigniew Laskowski – alpinista, taternik, himalaista
• 1981-1984 Krzysztof Kraska – taternik, alpinista, lekarz, zginął tragicznie w Alpach
• 1984-1985 Włodzimierz Sopiela – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, zmarł tragicznie w wyniku porażenia prądem elektrycznym
• 1985-1990, 2002-2005, 2008-2009 Krzysztof Pankiewicz – taternik, wspinacz skałkowy, himalaista, zmarł tragicznie w wyniku upadku z drzewa spowodowanym wylewem wewnętrznym
• 1990-1993 Jan Fijałkowski – taternik, alpinista, wspinacz skałkowy, zasłużył się odkryciem Gór Stołowych dla wspinaczy skałkowych.
• 1993-1999 Władysław Szczepanik – taternik, wspinacz skałkowy, długoletni opiekun chatki w Pasterce
• 2005-2008 Jakub Kamiński – himalaista, taternik, wspinacz skałkowy lekarz anestezjolog
• p.o. od 2009 – Tomasz Antecki^[18][19]

Znane postacie klubu (poza prezesami)

• Adam Skoczylas – jeden z pierwszych po II wojnie światowej polskich himalaistów, taternik, pisarz górski^[19]
• Ewa Panejko-Pankiewicz – himalaistka, zdobywczyni dwóch ośmiotysięczników: Gaszerbrum I i Shisha Pangma Middle.
• Jacek Bierezin – taternik i wspinacz skałkowy, znany przede wszystkim jako poeta i działacz opozycyjny^[20].

Przypisy