Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności

Łódzkie Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności – organizacja dobroczynna, działająca w Łodzi od 1899 do co najmniej 1938 r.

Historia

Główną przyczyną skutkującą chęcią utworzenia żydowskiej inicjatywy charytatywnej przez łódzką gminę żydowską była skala ubóstwa, którą była dotknięta społeczność Łodzi i Bałut[1]. Początkowo łódzcy żydzi mogli należeć do Komitetu Wsparcia Biednych, który był protoplastą Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności, i który w założeniu miał funkcjonować ponad podziałami religijnymi. Niemniej wynikły nieporozumienia między Komitetem, a gminą żydowską, które były związane z oczekiwaniami gminy wobec wysokości wsparć dla biednych żydów, poziomem subsydiowania przez nią organizacji, a także przestrzegania przygotowywania posiłków rytualnych dla ubogich. Doprowadziło to do decyzji zarządu, polegającej na nieprzyjmowaniu żydów do organizacji. W związku z powyższym w 1885 r.[2] z inicjatywy Izraela Poznańskiego i Szai Rosenblatta, a następnie w 1898 r.[3] z inicjatywy m.in. Markusa Silbersteina, Jakuba Hertza[3][1], Izydora Birnbauma, Bera Wachsa oraz lekarza Maurycego Likiernika[1] podjęto próbę założenia Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności, które ostatecznie ustanowiono w 1899 r.[2] W grudniu 1898 r. gubernator piotrkowski zatwierdził statut Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności, natomiast 24 maja 1899 r. w sali Giełdy Łódzkiej przy ul. Piotrkowskiej 96 odbyło się zebranie założycielskie ŁŻTD. W jego pierwszym zarządzie było 18 osób, z czego jedenaścioro było fabrykantami. Pierwszym prezesem towarzystwa został Izrael Poznański, a wiceprezesem Salomon Landau. W latach 1900–1908 prezesem był Ignacy Poznański, w latach 1908–1914 zaś Jakub Hertz[3].

W 1914 r. w ramach ŁŻTD funkcjonowały sekcje, takie jak:

  • Bezprocentowa Kasa Pożyczkowa,
  • Przytułek dla Kalek i Paralityków,
  • Komitet Tanich Mieszkań,
  • Tania Kuchnia,
  • Komitet Biednych Położnic,
  • Klinika Położnicza,
  • Komisja Wsparć,
  • Komitet Centralny Budowy Szpitala dla Umysłowo Chorych Żydów[1].

ŁŻTD funkcjonowało co najmniej do 1938 r.[4]

Przypisy

  1. ↑ a b c d Żydowskie Towarzystwo Dobroczynności | Wirtualny Sztetl, sztetl.org.pl [dostęp 2021-08-03].
  2. ↑ a b Joanna Sosnowska, Geneza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności, „Biuletyn Historii Wychowania” (24), 2008, s. 71–84, DOI: 10.14746/bhw.2008.24.5, ISSN 1233-2224 [dostęp 2021-06-17] (pol.).
  3. ↑ a b c Wiesław Puś, Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793-1914, Łódź 1998, s. 180.
  4. ↑ Urząd Wojewódzki w Łodzi, Urząd Wojewódzki Łódzki (Sygn.166) Selected records of the Province of Łódź, 2015.