Łączna (powiat kłodzki)

Artykuł

50°29′41.96″N 16°37′38.15″E

- błąd

0 m

WD

50°29'41"N, 16°37'32"E, 50°29'35.66"N, 16°38'6.72"E

- błąd

39 m

Odległość

131 m

Łączna
wieś
Ilustracja
Kaplica św. Anny w Łącznej
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Kłodzko

Wysokość

350-430[1] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

312[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-442[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0852884

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Łączna”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Łączna”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Łączna”
Ziemia50°29′41,96″N 16°37′38,15″E/50,494989 16,627264
Tablica informacyjna

Łączna (niem. Wiesau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.

Położenie

Wieś o układzie łańcuchowym położona na północny zachód od Kłodzka, w Obniżeniu Łącznej, między Garbem Golińca od północnego południa i Grzbietem Zachodnim Gór Bardzkich od północnego wschodu[1]. Zabudowa wsi składa się z pojedynczych budynków gospodarczo-mieszkalnych rozlokowanych po obu stronach lokalnej wiejskiej drogi i potoku na przestrzeni ponad 3 km, na wysokości około 350-430 m n.p.m.[1] Przy wjeździe do wsi stoją okazałe zabudowania folwarczne. Nad wsią, na dość stromym zboczu Czerwoniaka stoi kaplica św. Anny z XVIII wieku[1]. Wieś położona w malowniczym terenie z pięknymi widokami i ciekawą strukturę geologiczną, co sprawiło, że wokół okolicy jest wiele nieczynnych wyrobisk po działalności kamieniołomów[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi w dokumentach pochodzą z XV wieku, opisują Łączną jako wieś królewską[4]. W roku 1355 było tu wolne sędziostwo[4]. W XVIII wieku wieś była posiadłością bogatej rodziny von Magnisów, będącej w posiadaniu wielu majątków w hrabstwie kłodzkim. Za panowania rodziny von Magnis zbudowano na zboczu góry Czerwoniak w XVIII wieku niezwykle malowniczą barokową kaplicę św. Anny[4]. W drugiej połowie XVIII wieku Łączna znalazła się na drodze wojennej łączącej potężną twierdzę srebrnogórską z twierdzą kłodzką. Król Prus Fryderyk Wilhelm II, obawiając się wojny z Austrią, w celu ufortyfikowania rejonu pogranicza w 1790 roku kazał nad Łączną zbudować umocnienie fortyfikacyjne „Czerwony Szaniec”, które okazało się nieprzydatne i popadło w ruinę. W XIX wieś rozwinęła się, w 1840 roku były tu dwa folwarki: zachodni nazywany Tschischwitzhof i wschodni Haugwitzhof; majątki nazwy wzięły od nazwisk zamożnych i wpływowych wówczas właścicieli[4]. Poza tym w Łącznej w tym okresie funkcjonowały: młyn wodny, dwie gorzelnie, kilka kamieniołomów i warsztaty lniarskie[4]. Po 1945 roku Łączna pozostała wsią rolniczą, część mieszkańców znalazła zatrudnienie w pobliskich kamieniołomach i kopalniach[1]. Pojedyncze gospodarstwa leżące po obu stronach Garbu Golińca wyludniły się i zostały rozebrane[1].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:

  • dwór (nr 67), z pierwszej połowy XVIII w., przebudowany w pierwszej połowie XIX w.[5].

Inne zabytki[1]:

  • barokowa kaplica św. Anny z XVIII wieku, na zboczu góry Czerwoniak,
  • kapliczka słupowa z latarnią nakrytą czterospadowym daszkiem z krzyżem z XVIII-XIX wieku, usytuowana przy polnej drodze w kierunku Wojborza,
  • ruiny umocnienia fortyfikacyjne „Czerwony Szaniec”,
  • zabudowania folwarczne na początku wsi.

Ciekawostki

  • Króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II zainteresowało strategiczne położenie wsi i okolicy.
  • W okolicy występują ciekawe minerały, jak turmalin i pistacyt. We wsi można natrafić na florę kopalną.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d e f g h Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 142-145. ISBN 83-85773-04-5.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 702 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b c d e Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 374. ISBN 978-83-89188-95-3.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 66. [dostęp 2012-08-02].

Bibliografia

  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.
  • W. Brygier, T. Dudziak; Przewodnik turystyczny: Ziemia kłodzka; Ofic.wyd. "Rewasz"; Pruszków 2010; ISBN 83-89188-95-3.
  • K.R. Mazurski; Przewodnik turystyczny: Ziemia kłodzka. Część połudn.; Wyd. "Sudety"; Wrocław 1996; ISBN 83-85550-76-3.
  • Praca zbiorowa; Mapa Sudety Środkowe; Skala 1:40 000; Wydawnictwo Turystyczne Plan; Jelenia Góra 2005; ISBN 83-60044-44-9.
  • Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak, Iwona Chomiak, Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
2017 Tablica informacyjna w Łącznej.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica informacyjna w Łącznej
2017 Kaplica św. Anny w Łącznej.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica św. Anny w Łącznej
2015 Dwór w Łącznej 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Łączna, dwór, 1 poł. XVIII, 1 poł. XIX w.