Łączna (powiat kłodzki)
Artykuł | 50°29′41.96″N 16°37′38.15″E |
---|---|
- błąd | 0 m |
WD | 50°29'41"N, 16°37'32"E, 50°29'35.66"N, 16°38'6.72"E |
- błąd | 39 m |
Odległość | 131 m |
wieś | |
Kaplica św. Anny w Łącznej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość | 350-430[1] m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) | 312[2] |
Strefa numeracyjna | 74 |
Kod pocztowy | 57-442[3] |
Tablice rejestracyjne | DKL |
SIMC | 0852884 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°29′41,96″N 16°37′38,15″E/50,494989 16,627264 |
Łączna (niem. Wiesau) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko.
Położenie
Wieś o układzie łańcuchowym położona na północny zachód od Kłodzka, w Obniżeniu Łącznej, między Garbem Golińca od północnego południa i Grzbietem Zachodnim Gór Bardzkich od północnego wschodu[1]. Zabudowa wsi składa się z pojedynczych budynków gospodarczo-mieszkalnych rozlokowanych po obu stronach lokalnej wiejskiej drogi i potoku na przestrzeni ponad 3 km, na wysokości około 350-430 m n.p.m.[1] Przy wjeździe do wsi stoją okazałe zabudowania folwarczne. Nad wsią, na dość stromym zboczu Czerwoniaka stoi kaplica św. Anny z XVIII wieku[1]. Wieś położona w malowniczym terenie z pięknymi widokami i ciekawą strukturę geologiczną, co sprawiło, że wokół okolicy jest wiele nieczynnych wyrobisk po działalności kamieniołomów[1].
Podział administracyjny
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Historia
Pierwsze wzmianki o wsi w dokumentach pochodzą z XV wieku, opisują Łączną jako wieś królewską[4]. W roku 1355 było tu wolne sędziostwo[4]. W XVIII wieku wieś była posiadłością bogatej rodziny von Magnisów, będącej w posiadaniu wielu majątków w hrabstwie kłodzkim. Za panowania rodziny von Magnis zbudowano na zboczu góry Czerwoniak w XVIII wieku niezwykle malowniczą barokową kaplicę św. Anny[4]. W drugiej połowie XVIII wieku Łączna znalazła się na drodze wojennej łączącej potężną twierdzę srebrnogórską z twierdzą kłodzką. Król Prus Fryderyk Wilhelm II, obawiając się wojny z Austrią, w celu ufortyfikowania rejonu pogranicza w 1790 roku kazał nad Łączną zbudować umocnienie fortyfikacyjne „Czerwony Szaniec”, które okazało się nieprzydatne i popadło w ruinę. W XIX wieś rozwinęła się, w 1840 roku były tu dwa folwarki: zachodni nazywany Tschischwitzhof i wschodni Haugwitzhof; majątki nazwy wzięły od nazwisk zamożnych i wpływowych wówczas właścicieli[4]. Poza tym w Łącznej w tym okresie funkcjonowały: młyn wodny, dwie gorzelnie, kilka kamieniołomów i warsztaty lniarskie[4]. Po 1945 roku Łączna pozostała wsią rolniczą, część mieszkańców znalazła zatrudnienie w pobliskich kamieniołomach i kopalniach[1]. Pojedyncze gospodarstwa leżące po obu stronach Garbu Golińca wyludniły się i zostały rozebrane[1].
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:
Inne zabytki[1]:
- barokowa kaplica św. Anny z XVIII wieku, na zboczu góry Czerwoniak,
- kapliczka słupowa z latarnią nakrytą czterospadowym daszkiem z krzyżem z XVIII-XIX wieku, usytuowana przy polnej drodze w kierunku Wojborza,
- ruiny umocnienia fortyfikacyjne „Czerwony Szaniec”,
- zabudowania folwarczne na początku wsi.
Ciekawostki
- Króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II zainteresowało strategiczne położenie wsi i okolicy.
- W okolicy występują ciekawe minerały, jak turmalin i pistacyt. We wsi można natrafić na florę kopalną.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 142-145. ISBN 83-85773-04-5.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 702 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ a b c d e Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 374. ISBN 978-83-89188-95-3.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 66. [dostęp 2012-08-02].
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.
- W. Brygier, T. Dudziak; Przewodnik turystyczny: Ziemia kłodzka; Ofic.wyd. "Rewasz"; Pruszków 2010; ISBN 83-89188-95-3.
- K.R. Mazurski; Przewodnik turystyczny: Ziemia kłodzka. Część połudn.; Wyd. "Sudety"; Wrocław 1996; ISBN 83-85550-76-3.
- Praca zbiorowa; Mapa Sudety Środkowe; Skala 1:40 000; Wydawnictwo Turystyczne Plan; Jelenia Góra 2005; ISBN 83-60044-44-9.
- Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak , Iwona Chomiak , Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .
Linki zewnętrzne
- Podstrona wsi na stronie gminy Kłodzko. gmina.klodzko.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-18)].
- Wiesau, 3.) wś, pow. kładzki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 421 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
Flaga województwa dolnośląskiego
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica informacyjna w Łącznej
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica św. Anny w Łącznej
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Łączna, dwór, 1 poł. XVIII, 1 poł. XIX w.