Łada (województwo lubelskie)

Łada

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	janowski
Gmina	Chrzanów
Liczba ludności (2011)	517[1]
Strefa numeracyjna	15
Kod pocztowy	23-305
Tablice rejestracyjne	LJA
SIMC	0789275
Położenie na mapie gminy Chrzanów Łada
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Łada
Położenie na mapie województwa lubelskiego Łada
Położenie na mapie powiatu janowskiego Łada
50°44′07,4″N 22°38′20,4″E/50,735389 22,639000

Łada – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Chrzanów.

W latach 1954-1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łada, po jej zniesieniu w gromadzie Chrzanów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 517 mieszkańców^[1] i była trzecią co do wielkości miejscowością gminy Chrzanów.

Historia

Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą z roku 1245 r. i dotyczą najazdu księcia Wasylka. W XIV wieku była wsią królewską i trafiła w 1377 r. w ręce Dymitra^[2] z Goraja. Po jego śmierci odziedziczyli ją jego bratankowie. Następnie właścicielem wsi był w 1508 r. Mikołaj Firlej, wojewoda lubelski. W 1517 r. Ładę kupił Wiktoryn Sienieński, który darował ją rodowi Górków. Od ich spadkobierców, pod koniec XVI w., miejscowość nabył Jan Zamojski i włączył ją kilka lat później do ordynacji (1601 r.). W połowie XVII w. we wsi był staw z młynem, sad oraz karczma z browarkiem. Ze względu na swe położenie Łada odgrywała rolę rzemieślniczego i usługowego zaplecza wobec Goraja. Pod koniec XVIII w. we wsi znajdował się folwark, 3 karczmy i browar. W okresie wojen napoleońskich, wskutek przechodów i kwaterunków wojsk, klęsk naturalnych, nieurodzaju i chorób nastąpił spadek ludności (było 15 pustek) i inwentarza (50–90%). W XIX w. z sąsiedniego Malinia napłynęli unici (ludność ruska była obecna także wcześniej). Według danych statystycznych z 1921 r. Łada liczyła 116 domów i 702 osoby. W okresie międzywojennym powstała szkoła powszechna oraz działało Koło Młodzieży Wiejskiej Siew. Podczas II wojny światowej, 24 maja 1944 r., miał miejsce nalot lotnictwa niemieckiego. Pożar wywołany bombardowaniem strawił 73 gospodarstwa. W 1946 r. powstała straż pożarna.

Przypisy

Bibliografia

• Myśliński K.: Dzieje kariery politycznej w średniowiecznej Polsce. Dymitr z Goraja (1340–1400), Lublin 1981, str. 252.
• Sochacka A.: Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu, Lublin 1987, str. 27, 71.
• Orłowski R.: Położenie i walka klasowa chłopów w Ordynacji Zamojskiej w drugiej połowie XVIII wieku, Lublin 1963, str. 27.
• Tarnawski A.: Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego (1572–1605), Lwów 1935, str. 21–22, 92.
• Kuraś S.: Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. III, Warszawa 1983, str. 134.
• Fajkowski J.: Wieś w ogniu. Eksterminacja wsi polskiej w okresie okupacji hitlerowskiej, Warszawa 1972, str. 321.
• Stworzyński M.: Opisanie historyczno-jeograficzne ordynacji zamojskiej z 1834 r., str. 18,79.
• Opis Gmin Powiatu Janowskiego, 1933 r.
• Archiwum Ordynacji Zamojskiej, sygn.:9, 15; 3198, 12–12v, 32v–35v.
• Drabent Z., Reforma rolna PKWN w kraśnickiem, Lublin 1979, str. 30–31.
• Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 36.
• Województwo lubelskie w 15 tomach Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880–1904, oprać. W. Sakławski, Lublin 1974, str. 214.