Łagisza (gmina)

Łagisza
gmina wiejska
1915-1954[1]
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: kieleckie (II RP)
1945: kieleckie (PRL)
1945-50: śląskie
1950-53: katowickie
1953-54: stalinogrodzkie

Powiat

będziński

Data powstania

1915

Data likwidacji

1954

Siedziba

Łagisza

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

9

brak współrzędnych
Portal Polska

Łagisza – dawna gmina wiejska, istniejąca do 1954 roku[2] w woj. kieleckim, śląskim, katowickim i stalinogrodzkim (dzisiejsze woj. śląskie). Siedzibą władz gminy była Łagisza (obecnie dzielnica Będzina)[3].

Gmina Łagisza została utworzona w 1915 roku przez niemieckie władze okupacyjne z części gminy Bobrowniki (Łagisza) i z części zniesionej gminy Gzichów (Preczów, Sarnów)[4].

W okresie międzywojennym, tak jak w czasie wojny, gmina Łagisza należała do powiatu będzińskiego w woj. kieleckim. Po wojnie gmina przez bardzo krótki czas zachowała przynależność administracyjną, lecz już 18 sierpnia 1945 roku została wraz z całym powiatem będzińskim przyłączona do woj. śląskiego[5] (od 6 lipca 1950 roku pod nazwą woj. katowickie[6], a od 9 marca 1953 jako woj. stalinogrodzkie[7]). 1 stycznia 1950 roku do gminy Łagisza przyłączono część obszaru zniesionej gminy Wojkowice Kościelne[8].

Zarówno według stanu z 1 stycznia 1946 roku jak i stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Łagisza składała się z 9 gromad: Brzękowice, Dąbie, Goląsza, Grodków, Łagisza, Malinowice, Preczów, Psary i Sarnów[9][10]. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[11].

W 1969 roku Łagisza otrzymała prawa miejskie[12]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Łagisza nie przywrócono[13]; w tym dniu Łagisza została włączona do Będzina.

Przypisy

  1. ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. kieleckiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. ↑ Do 28 września 1954
  3. ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. ↑ Maria Nietyksza: Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim, p. 114, 152
  5. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  6. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  7. ↑ Dz.U. z 1953 r. nr 13, poz. 51
  8. ↑ Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  9. ↑ Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad wydanym przez Wydawnictwa Instytutu Śląskiego w 1947 roku (stan z dnia 1 stycznia 1946)
  10. ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  11. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  12. ↑ Dz.U. z 1968 r. nr 48, poz. 343
  13. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
Powiat będziński (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).