Łamana Skała

Łamana Skała
Ilustracja
Widok na Łamaną Skałę z Potrójnej
Państwo Polska
PasmoBeskid Mały, Karpaty
Wysokość929 m n.p.m.
Wybitność359 m
Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego
Mapa Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego z zaznaczoną granicą Polski, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Łamana Skała”
Ziemia49°45′49,0″N 19°23′45,7″E/49,763611 19,396028

Łamana Skała (929 m) – drugi co do wysokości (po Czuplu) szczyt Beskidu Małego, najwyższy w Beskidzie Andrychowskim. Znajduje się w Paśmie Łamanej Skały, przez które przebiega główny grzbiet Beskidu Małego. Ma dwa wierzchołki: 929 m i 915 m. Wyższy wierzchołek wznosi się nad doliną Kocierki i Pracicy, niższy 915 m jest zwornikiem dla Pasemka Łysiny[1].

Na stokach Łamanej Skały rośnie las bukowy (regiel dolny), a w partii szczytowej – świerkowy (niekonwencjonalny fragment regla górnego). Na grzbiecie rozrzucone są ostańce z piaskowca istebniańskiego. Są to kilkumetrowej wysokości skałki zwane Znaleziskiem lub Zwaliskiem. W 1961 utworzono tutaj rezerwat Madohora[2].

Poprawna nazwa szczytu to Łamana Skała. Nazwa ta pochodzi od licznych skał które występują w okolicach jej szczytu. Taka nazwa występuje już w dokumencie z 1445 r, który opisuje przebieg granicy między księstwem oświęcimskim i zatorskim. Pod tą nazwą szczyt ten opisany jest na mapie K. Kummersberga z 1855 r. i austriackiej z 1870 r. Nazwa ta występuje także w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego (t. V, s. 578), który podaje w nawiasie obok niej również drugą nazwę – Łomna Skała. Na starszych mapach austriackich z końca XIX wieku szczyt Łamanej Skały nie został opisany, natomiast sąsiedni na wschód szczyt Mlada Hora opisano jako Madohora. Polska mapa WIG z 1934 r. powieliła ten błąd i popełniła jeszcze drugi – nazwę Madohora przeniosła na szczyt Łamanej Skały. Błąd ten został później powielony na mapach turystycznych i w przewodnikach turystycznych. Już Kazimierz Sosnowski podejrzewał, że jest to nazwa nieprawidłowa, późniejsi badacze po analizie źródeł ustalili prawidłową nazwę szczytu jako Łamana Skała. Mimo to błędna nazwa Madohora jest na mapach podawana jako synonim Łamanej Skały[3].

Przez Łamaną Skałę prowadzą dwa szlaki turystyczne (czerwony i żółty). Omijają jej wierzchołek trawersem po północnej stronie. W niedalekiej odległości po wschodniej stronie Łamanej Skały (przez tzw. Anulę) prowadzą jeszcze dwa inne szlaki (niebieski i zielony)[4].

Szlaki turystyczne[4]
szlak turystyczny czerwony Mały Szlak Beskidzki na odcinku przełęcz KocierskaGroń Jana Pawła II:
  • z przełęczy Kocierskiej – 7,4 km; 370 m przewyższenia. Czas przejścia ok. 2:30 h
  • z Gronia Jana Pawła II – 5 km; 140 m przewyższenia; ok. 1:30 h
szlak turystyczny żółty TarganiceJawornicaPotrójnaPrzełęcz ZakocierskaChatka pod PotrójnąPrzełęcz na Przykrej – Łamana Skała – Anula – Rzyki-Pracica
szlak turystyczny zielony na odcinku ŁysinaKrzeszów (przebiega ok. 300 m na południowy wschód od szczytu):
  • z Łysiny – 8,4 km; 270 m przewyższenia; ok. 2:25 h
  • z Krzeszowa – 6,1 km; 360 m przewyższenia; ok. 2:05 h
szlak turystyczny niebieski początek/koniec – zmierza w kierunku Ślemienia (ok. 300 m na południowy wschód od szczytu):
  • ze Ślemienia – 7,2 km; 480 m przewyższenia; ok. 2:20 h

Galeria zdjęć

Szczyt
Skałki
Skałki
Skałki

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2015-04-01].
  2. Radosław Truś: Beskid Mały. Przewodnik. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008. ISBN 978-83-89188-77-9.
  3. Nazewnictwo w Beskidzie Małym. [dostęp 2015-09-23].
  4. a b Beskid Mały; mapa turystyczna; skala 1:50 000. Wyd. IV. Kraków: Compass, 2006. ISBN 978-83-89165-85-5.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Beskid Żywiecki, Mały, Makowski.png
Mapa Beskidu Żywieckiego, Beskidu Małego i Beskidu Makowskiego
U+25B2.svg
Black up-pointing triangle , U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Znaleziska BMa2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skałki na Łamanej Skale
Madahora.JPG
Autor: Cancre, Licencja: CC BY-SA 3.0
Szczyt Madahory (Łamanej Skały), Beskid Mały, 929 m n.p.m.
Znaleziska 2BMa2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skałki na Łamanej Skale
Łamana Skała 3BMa2.jpg
Autor: Selso, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok z Potrójnej
Łamana Skała 4BMa2.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Skałki na Łamanej Skale