Łasica długoogonowa

Łasica długoogonowa
Neogale frenata
(Lichtenstein, 1831)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

łasicowate

Podrodzina

podrodzina

Rodzaj

Neogale

Gatunek

łasica długoogonowa

Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania

Łasica długoogonowa[2], łasica długoogoniasta[3] (Neogale frenata) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych. Najbardziej rozpowszechniony gatunek z tej rodziny na terenie Ameryki Północnej[1]. Największy przedstawiciel rodzaju Mustela na kontynencie północnoamerykańskim.

Występowanie i biotop

Kanada (Kolumbia Brytyjska, Manitoba, Alberta i Saskatchewan), Stany Zjednoczone (z wyjątkiem południowo-wschodniej Kalifornii, Nevady i większej części Arizony), Meksyk, Gwatemala, Honduras, Salwador, Nikaragua, Kostaryka, Panama, północna i południowa część Kolumbii i Wenezueli, Ekwador, Peru, Boliwia i Brazylia[1][4][5]. Zamieszkują umiarkowane i tropikalne obszary obu Ameryk. Spotyka się je na polach uprawnych, w lasach, na obszarach podmiejskich, zazwyczaj w pobliżu wody[6]. Nie występują na pustyniach i w dużych, gęstych lasach[4].

Charakterystyka

Podstawowe dane[4][7]
(samce większe i cięższe od samic)
Długość ciałasamce 330-420 mm
samice 280-350 mm
Długość ogonasamce 132-294 mm
samice 112-245 mm
Masa ciałasamce 160-450 g
samice 80-250 g
Ciąża337 dni
(średnio 280 dni)
Dojrzałość płciowa3-12 miesięcy
Liczba młodych
w miocie		4-8
(średnio 6)
Długość życiaokoło 9 lat
(w niewoli)

Wygląd

Mały ssak o długim, smukłym ciele. Głowa mała, wąska z długimi wąsami osadzona na długiej szyi[8]. Nogi krótkie o brązowych łapach. Futro o krótkich, miękkich, lśniących włosach. Linienie odbywa się na wiosnę i jesienią. Sierść koloru brązowego, na brzuchu żółta lub biała. U północnych populacji futro latem brązowem a zimą białe z wyjątkiem czarnej końcówki ogona[6], u południowych brązowe przez cały rok[4][9]. Długi, puszysty ogon (stanowi 50% długości ciała) koloru brązowego z czarną końcówką. Wzór zębowy: I 3/3, C 1/1, P 3/3, M 1/2 X 2 = 34[8].

Tryb życia

Łasica długoogonowa prowadzi głównie nocny i samotny tryb życia, choć często spotykana jest w dzień. Areał osobniczy samca obejmuje kilka areałów samic[10][4]. Przejawiają silny terytorializm i są agresywne wobec przedstawicieli własnego gatunku. Terytoria oznaczają wydzieliną z gruczołów odbytowych[7]. Są szybkie i zwinne. Dobrze pływają i wspinają się na drzewa. Posiada dobrze rozwinięty zmysł wzroku, słuchu i węchu[11]. Gniazdują w wydrążonych kłodach, w stodołach, szczelinach skalnych, a także wykorzystują nory swoich ofiar. Komunikują się między sobą za pomocą dźwięków i zapachów.

Okres godowy i lęgowy przypada na lipiec i sierpień. Samiec może kopulować z kilkoma samicami. Po ciąży przedłużonej trwającej 280 dni[12] na świat przychodzi 4-8 młodych o masie urodzeniowej 3,1 g[13]. Młode rodzą się bezradne, z zamkniętymi oczami i rzadkim, białym futrem. Po czternastu dniach futro gęstnieje i uwidaczniają się różnice w wielkości ciała między samcami i samicami[4]. Po 36 dniach młode otwierają oczy i zaczynają być odstawiane od piersi. Zaczynają przyjmować już stały pokarm przynoszony przez matkę. W wieku ośmiu tygodni potrafią same już zabić ofiarę[14]. Samce osiągają wtedy już większe rozmiary od swojej matki[15]. Wkrótce opuszczają gniazdo i prowadzą niezależne życie. Samice dojrzałość płciową uzyskują w 3-4 miesiącu życia natomiast samce około 12[6]. Wiele młodych nie dożywa 1 roku życia. W niewoli osiągają wiek do 9 lat[13][4].

Łasica długoogonowa jest zwierzęciem głównie mięsożernym. Głównym składnikiem pożywienia są gryzonie (szczury, nornice, wiewiórki, myszy i susły), króliki, ryjówki, gady i małe ptaki. Latem pokarm uzupełnia o owoce (w tym jagody). Ze względu na duże tempo przemiany metabolizmu, dziennie zapotrzebowanie na pokarm stanowi 40% masy jej ciała[6]. Samice polują głównie na małe gryzonie, natomiast samce potrafią upolować nawet królika[4]. Zdobycz zabijają poprzez ugryzienie u podstawy czaszki[16].

Podgatunki

Dotychczas wyróżniono ponad czterdzieści podgatunków łasicy długoogonowej[17][18]:

Znaczenie

Do wrogów łasicy długoogonowej zaliczają się kojoty preriowe, lisy, duże sowy i grzechotnikowate. Jednak ze względu na dużą agresywność nie jest ona łatwym przeciwnikiem. Głównie ofiarami tych zwierząt padają osobniki młode. Zdarzały się pogryzienia ludzi przez schwytane łasice[15]. Jest cennym tępicielem gryzoni i królików. Zdarzają się też ataki na stada drobiu. Skóra łasicy jest dostępna w handlu, lecz nie zyskała na popularności[4].

Zagrożenie i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (niższego ryzyka)[1]. Populacja tego gatunku jest dość stabilna. Zagrożeniem dla tego ssaka są monokultury i osuszanie terenów podmokłych oraz stosowanie pestycydów.

Przypisy

  1. ↑ a b c d K. Helgen, F. Reid, Mustela frenata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).
  2. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 160. ISBN 978-83-88147-15-9.
  3. ↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 139. ISBN 83-01-14344-4.
  4. ↑ a b c d e f g h i Toni Lynn Newell: Mustela frenata. Animal Diversity Web. [dostęp 2009-09-19]. (ang.).
  5. ↑ Mustela frenata - Lichtenstein, 1831. NatureServe Explorer. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  6. ↑ a b c d Long-tailed Weasel Mustela frenata. eNature.com. [dostęp 2009-09-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-17)]. (ang.).
  7. ↑ a b Mustela frenata. Smithsonian National Museum of Natural History, North American Mammals. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  8. ↑ a b Long-tailed Weasel. Natural Science Research Laboratory, The Mammal of Texas. [dostęp 2008-09-18]. (ang.).
  9. ↑ Long-tailed Weasel - Mustela frenata. Nature Works. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  10. ↑ Gustave J. Yaki: Long-tailed Weasel. Talk about Wildlife. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  11. ↑ Don Linzey, Christy Brecht: Mustela frenata Lichtenstein. Discover Life. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  12. ↑ Long-tailed Weasel (Mustela frenata). Wildlife North America. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  13. ↑ a b AnAge entry for Mustela frenata. AnAnge : The Animal Ageing & Longevity Database. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  14. ↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.
  15. ↑ a b LONG-TAILED WEASEL (Mustela frenata). Northern State University. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  16. ↑ G. Ahlborn: Long-tailed Weasel. Sibr Code. [dostęp 2009-09-18]. (ang.).
  17. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mustela frenata. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 18 września 2009]
  18. ↑ Steven R. Scheffield, Howard H. Thomas. Mustela frenata. „Mammalian Species”. 570, s. 1-9, 24 października 1997. American Society of Mammologists. 

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Mustela frenata.jpg
North American Longtail Weasel
Leefgebied langstaartwezel.JPG
(c) Jürgen z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Bewerking afbeelding: Afbeelding_(kaart).JPG