Ławeczki Jana Karskiego
Ławeczki Jana Karskiego – seria rzeźb pomnikowych autorstwa rzeźbiarza Karola Badyny poświęconych pamięci Jana Karskiego. Ławeczki powstały w latach 2002–2009: w Waszyngtonie (2002), Kielcach (2005), Nowym Jorku (2007), Łodzi (2009), Tel Awiwie (2009), Warszawie (2013) i Krakowie (2016).
Idea i kontrowersje
Pomysł upamiętnienia Jana Karskiego w formie pomnika pojawił się wkrótce po jego śmierci. Już w we wrześniu 2002 r. na campusie Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, gdzie Jan Karski jako profesor wykładał nauki polityczne, stanął pierwszy pomnik określony mianem „Ławki Karskiego”. W kolejnych latach pojawiały się następne pomniki będące wierną kopią pomnika waszyngtońskiego lub nieznacznie od niego odbiegające. Taka forma upamiętnienia Jana Karskiego spotkała się z protestami rodziny Jana Karskiego oraz Towarzystwa Jana Karskiego z Nowego Jorku, w których wielokrotnie zwracano uwagę na to, że Jan Karski był przeciwny upamiętnianiu pomnikami, a ponadto upamiętnianie Jana Karskiego w formie pomników-ławeczek jest niezgodne z jego postawą życiową[1][2].
Kolejność powstania
- Pierwsza ławeczka stanęła we wrześniu 2002 w Waszyngtonie na terenie kampusu Uniwersytetu Georgetown.
- Druga ławeczka powstała w Kielcach przy ulicy Sienkiewicza. Została uroczyście odsłonięta 22 kwietnia 2005.
- Trzecią Ławeczkę Karskiego odsłonięto 11 listopada 2007 przy skrzyżowaniu nowojorskich ulic Madison Avenue i 37th Street, któremu przy tej okazji nadano nazwę „Jan Karski Corner”[3].
- Czwarta ławeczka znajduje się w Łodzi od 19 sierpnia 2009 na szczycie Kopca Pamięci w Parku Ocalałych.
- Piąta ławeczka została odsłonięta 30 listopada 2009 przez ówczesnego marszałka Sejmu, Bronisława Komorowskiego na terenie uniwersytetu w Tel-Awiwie.
- Szósta ławeczka została odsłonięta 11 czerwca 2013 w Warszawie w pobliżu Muzeum Historii Żydów Polskich.
- Siódma ławeczka została odsłonięta 26 stycznia 2016 w Krakowie, na Kazimierzu przed synagogą Remuh przy ul. Szerokiej 40.
Galeria
Pomnik Jana Karskiego przy ul. Sienkiewicza w Kielcach 2005
Pomnik Jana Karskiego w Łodzi 2009
Pomnik Jana Karskiego w Tel-Awiwie 2009
Pomnik Jana Karskiego w Krakowie (2016)
Pomnik-Ławeczka Jana Karskiego w Nowym Jorku (2007)
Poszczególne ławeczki
Przypisy
- ↑ Wyborcza.pl, krakow.wyborcza.pl [dostęp 2019-01-05].
- ↑ Dziennik Wschodni, Jan Karski o(d)lany w Krakowie, Dziennik Wschodni [dostęp 2019-01-05] (pol.).
- ↑ Pomnik legendarnego kuriera AK na Manhattanie – Onet.pl Wiadomości – 12.11.2007, web.archive.org, 14 listopada 2007 [dostęp 2019-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-11-14].
Bibliografia
- Ławeczka w Georgetown/Waszyngtonie
- Ławeczka w Kielcach
- Ławeczka w Kielcach. pik.kielce.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-02)].
- Ławeczka w Nowym Jorku
- Ławeczka w Łodzi
- Ławeczka w Tel-Awiwie
- Ławeczka w Warszawie
Media użyte na tej stronie
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY 3.0
Ławka Jana Karskiego w Parku Ocalałych w Łodzi
Autor: Kontrola, Licencja: CC BY-SA 4.0
Karski bench is located in front of the Consulate General of the Republic of Poland in New York. The corner of 37th Street and Madison Avenue is called "Jan Karski Corner"
statue of jan karski (2009) in tel aviv university פסל של יאן קארסקי (2009) באוניברסיטת תל אביב
%2c_40_Szeroka_street%2c_Kazimierz%2c_Krak%c3%b3w%2c_Poland.JPG)
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik Jana Karskiego (proj. Karol Badyna 2016), ul. Szeroka 40, Kazimierz, Kraków
Jak Karski Monument, Warsaw
Autor: Paweł Cieśla Staszek_Szybki_Jest, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jan Karski monument in Kielce (Poland)