Ławki (jezioro w powiecie olsztyńskim)

Ławki
Elzowo, Olszownik
Położenie
Państwo Polska
RegionPojezierze Olsztyńskie
Wysokość lustra141,3 m n.p.m.
Morfometria
Powierzchnia100,8 ha
Wymiary
• max długość
• max szerokość

1800 m
1200 m
Głębokość
• średnia
• maksymalna

4,1 m
8,6 m
Długość linii brzegowej5450 m
Objętość4154,7 tys. m³
Hydrologia
Klasa jakości wodyIV (2015)
Rzeki zasilająceSymsarna
Rzeki wypływająceSymsarna
Położenie na mapie gminy Jeziorany
Mapa konturowa gminy Jeziorany, blisko centrum na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Ławki”
Ziemia53°58′25″N 20°47′12″E/53,973611 20,786667

Ławki (inne nazwy: Elzowo, Olszewnik[1], niem. Lockhäuser See lub Eisauer See[2]) – jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany[3].

Położenie i charakterystyka

Jezioro leży na Pojezierzu Olsztyńskim, natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[4], w dorzeczu SymsarnaŁynaPregoła. Znajduje się 3 km w kierunku wschodnim od Jezioran, na północny wschód od Olsztyna, nad jego północnymi brzegami leży wieś Olszewnik. Zbiornik ma charakter przepływowy. Od wschodu, niosąc wody z Jeziora Luterskiego, wpada do niego Symsarna, która na tym odcinku nazywana jest strumieniem Ławka. Ciek wypływa z zachodniej strony jeziora i ten jego odcinek nosi nazwę Zymza[1].

Zbiornik wodny położony wśród morenowych wzniesień. Linia brzegowa rozwinięta. Ławica piaszczysta, dno twarde. Brzegi w większości wysokie, często strome. W otoczeniu znajdują się pola, a na zachodzie także lasy[1].

Według typologii rybackiej zalicza się do jezior leszczowych[1].

Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[5]. Jest jednolitą częścią wód Ławki o kodzie PLLW30467[6].

Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego Jeziora Luterskiego w zlewni rzeki Łyna – nr 45[7].

Morfometria

Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 100,8 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,1 m, a maksymalna – 8,6 m (najgłębszy punkt położony jest we wschodniej części jeziora). Lustro wody znajduje się na wysokości 141,3 m n.p.m.[1] Objętość jeziora wynosi 4154,7 tys. m³[8]. Maksymalna długość jeziora to 1800 m, a szerokość 1200 m. Długość linii brzegowej wynosi 5450 m[1].

Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 99,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 140,6 m n.p.m.[8]

Przyroda

W skład rybostanu wchodzą m.in. szczupak, lin, leszcz, okoń i węgorz. Roślinność przybrzeżna rozwinięta, porastająca całą linię brzegową, głównie szuwar trzcinowy. Wśród bardzo obfitej roślinności zanurzonej, zwłaszcza w zatokach położonych na zachodzie i południowym zachodzie, przeważa jaskier krążkolistny i moczarka kanadyjska[1].

Jezioro leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny o łącznej powierzchni 19 242,16 ha[9].

Zgodnie z badaniem z 1995 akwenowi przyznano III klasę czystości[8]. W 2015 stan ekologiczny wód jeziora sklasyfikowano jako słaby, o czym zadecydował stan makrofitów (stan fitoplanktonu był umiarkowany, a fitobentosu bardzo dobry, natomiast stan elementów fizykochemicznych dobry). Spośród badanych w tym samym roku substancji priorytetowych żadna nie przekroczyła norm, więc stan chemiczny wód sklasyfikowano jako dobry[6].

Przypisy

  1. a b c d e f g Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski: Jeziora okolic Olsztyna. Przewodnik wędkarski (3). Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1997, s. 80–81. ISBN 83-907682-0-8. OCLC 749850817.
  2. Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950. 
  3. Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 186. ISBN 83-239-9607-5. OCLC 749337950.
  4. Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
  5. Ministerstwo Środowiska, Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 122 [dostęp 2020-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  6. a b Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (pol.).
  7. Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
  8. a b c Adam Choiński: Katalog Jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 360. ISBN 83-232-1732-7. OCLC 169954726.
  9. Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała nr XX/471/16 w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny. bip.warmia.mazury.pl, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-05].

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
Warmian-Masurian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Olsztyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olsztyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.12 N
  • S: 53.43 N
  • W: 20.07 E
  • E: 21.15 E