Ławra Uniowska

Ławra Uniowska
Святоуспенська Унівська Лавра
Ilustracja
Ławra Uniowska
Państwo Ukraina
Obwód lwowski
MiejscowośćUniów
Kościółkatolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego
Rodzaj klasztoruławra
WłaścicielMSU
Typ zakonumęski
Liczba zakonników35 (2010)
FundatorFedor Lubartowicz
Stylgotyk, renesans, barok, klasycyzm
Materiał budowlanycegła, kamień
Data budowyXIV wiek, XVI wiek, XVII–XVIII wiek
Data zamknięcia1790, 1946
Data zburzenia1549
Data reaktywacji1919, 1990
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ławra Uniowska”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°43′20″N 24°35′41″E/49,722150 24,594769
Strona internetowa klasztoru

Klasztor Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Uniowieławra na Ukrainie znajdująca się w miejscowości Uniów, wsi w rejonie przemyślańskim obwodu lwowskiego. Monaster należy do greckokatolickiego zakonu studytów.

Historia

Pierwszy udokumentowany klasztor został ufundowany przez księcia litewskiego Teodora Lubartowicza. Według przekazów nie erygował on nowych budowli, a jedynie odnowił zrujnowaną cerkiew i monaster, które istniały tam wcześniej. W 1401 roku król polski Władysław II Jagiełło zatwierdził prawa wspólnoty prawosławnych mnichów do jej posiadłości w Uniowie .

Od XIV do XVI wieku klasztor miał przywilej staurapigii. Utracił go w okresie panowania Zygmunta I Starego, gdy przeszedł pod duchową jurysdykcję prawosławnych biskupów lwowsko-halickich.

W 1549 monaster został zniszczony przez najazd tatarski. Ponownej fundacji dokonał w drugiej połowie XVI wieku Aleksander Wańko Łahodowski (herbu Korczak[1]). Odnowienie zabudowy monsteru według legendy przypisuje się cudowi i objawieniu maryjnemu, których miał doświadczyć ten szlachcic ruski podczas polowania w Uniowe.

Od 1596 klasztor był ośrodkiem dyzunickim w województwie ruskim. Działała tutaj drukarnia. W XVI i XVII wieku kilkakrotnie mnisi uniowscy odpierali zbrojne ataki ze strony lokalnej szlachty starającej się podporządkować sobie monaster, ale również prawosławnych biskupów lwowsko-halickich, z którymi byli w sporach majątkowych i administracyjnych.

W 1700 wspólnota mnichów uniowskich przyjęła unię brzeską. W latach 1700-1790 był to klasztor bazyliański. Po kasacie z rozkazu władz austriackich budynki zostały przekazane na potrzeby diecezji lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego. W XIX i na początku XX wieku mieściła się tutaj letnia rezydencja arcybiskupów lwowskich obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

W 1919 metropolita Andrzej Szeptycki przekazał klasztor studytom, a jego ihumenem uczynił swojego brata Klemensa. Monaster otrzymał rangę ławry. W czasie II wojny światowej ukrywano tutaj żydowskie dzieci.

W 1946 po soborze lwowskim budynki klasztorne zostały sekualaryzowane przez władze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Zamieniono je na przytułek dla inwalidów. Z czasem uczyniono z nich dom wypoczynkowy, a później szpital dla psychicznie i nerwowo chorych.

W latach 90. XX wieku monaster został zwrócony studytom.

Przypisy

  1. Adam Boniecki: Herbarz polski: wiadomości historyczno-genealogiczne o rodach szlacheckich. Cz. 1. T. 15. Warszawa : Warszawskie Towarzystwo Akcyjne S. Orgelbranda S[yn]ów), 1912, s. 163.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lviv Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Львовской области с 17 июля 2020 года.
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Flag of Lviv Oblast.svg
Flag of Lviv Oblast (Ukraine).
Univ lavra.jpg
Autor: Petro Vlasenko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Univ Lavra in Lviv Oblast