Łaziska Średnie

Łaziska Średnie
część Łazisk Górnych
Ilustracja
Łaziska Średnie widziane z hałdy Skalny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

mikołowski

Miasto

Łaziska Górne

W granicach Łazisk Górnych

1 stycznia 1973[1]

SIMC

0941174

Tablice rejestracyjne

SMI

Położenie na mapie Łazisk Górnych
Mapa konturowa Łazisk Górnych, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Łaziska Średnie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łaziska Średnie”
Położenie na mapie powiatu mikołowskiego
Mapa konturowa powiatu mikołowskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Łaziska Średnie”
Ziemia50°08′36″N 18°52′09″E/50,143333 18,869167
Portal Polska

Łaziska Średnie (niem. Mittel Lazisk) – dzielnica (część miasta) Łazisk Górnych.

Historia

Przedwojenny herb Łazisk Średnich – współczesna wersja kolorowa

Pierwsza wzmianka notowana w 1287 r. Jest to najstarsza dzielnica Łazisk, założona na terenach zwanych łazami lub łysinami. Przez wiele lat była w rękach szlacheckich, dopiero w 1814 r. została włączona do własności władców pszczyńskiego państwa stanowego. W XVI w. posiadający wieś ród Zawadzkich i większość mieszkańców przyjęła ewangelicyzm. W kolejnym stuleciu Zawadzcy ufundowali w Łaziskach drewniany kościół, który jednak nie zachował się nawet do następnego wieku[2]. Dzielnica ta leży na styku dwóch krain geograficznych: Garbu Mikołowskiego (część Wyżyny Śląsko - Krakowskiej) i Kotliny Oświęcimskiej.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie prowincji śląskiej wydanym w 1830 r. we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod niemiecką nazwą Mittel Lazisk[3].

W XIX w. na charakter osady wpłynęły bogate złoża węgla kamiennego i ich eksploatacja. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wymienia w 1884 5 działających w Łaziskach Średnich kopalń - Martha-Valesca (Waleska), Herzogin-Auguste, Gottmituns (Szczęść Boże), Trautscholtsegen i Bonaparte. W miejscowości stało 69 budynków, w tym 58 domów mieszkalnych, szkoła i młyn. W 1910 spis wykazał w gminie 1406 mieszkańców, a w obszarze dworskim 373[4]

Podczas plebiscytu w 1921 r. 580 mieszkańców głosowało za Polską, a 166 za Niemcami[5].

Do dnia dzisiejszego pracuje kopalnia "Bolesław Śmiały".

W latach 1945–1954 siedziba gminy Łaziska Średnie. W 1954 r. powołano gromadę Łaziska Średnie, ale zanim zaczęła funkcjonować zniesiono ją powołując osiedle funkcjonujące do końca 1972[6], od 1973 część Łazisk Górnych[1].

Przekształcenie gromady w osiedle sprawiło, że pozostałe miejscowości gromady (Łaziska Dolne) stały się integralną częścią osiedla[6]

Zabytki

  • Nieistniejący już pałac w Łaziskach Średnich. Znajdował się w miejscu, gdzie dziś wybudowane zostało osiedle ks. Głowińskiego
  • Pomnik (kapliczka) św. Jana Ewangelisty
  • kościół parafialny z lat 1937-1940 w stylu modernistycznym,
  • budynek gimnazjum nr 3 z lat 1928-1930, wybudowanego w stylu funkcjonalistycznym.

Wspólnoty wyznaniowe

Przypisy

  1. ↑ a b Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327
  2. ↑ Buszman B., Buszman T.: Kulturowa ścieżadka dydaktyczne na Kopaninie i w rejonie ul. Lasoki. Łaziska Górne: 2011, s. 9. ISBN 978-83-928669-4-7.
  3. ↑ Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, s. 413, OCLC 751379865 (niem.).
  4. ↑ Landkreis Pless
  5. ↑ Wyniki plebiscytu w powiecie pszczyńskim. [dostęp 2016-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-26)].
  6. ↑ a b Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253
  7. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2014-05-22].
Dzielnice Łazisk Górnych
Dzielnice

Herb Łazisk Górnych

Powiat tyski (1954–1975 i 1999–2001)
  • Siedziba powiatu – Tychy
Przynależność wojewódzka
Miasta (1954–75*)
Osiedla (1954–72)
Gromady
(1954–72)
Gminy wiejskie (1973–75**)
Gminy miejskie (1999–2001 →)
Gminy wiejskie (1999–2001 →)
Legenda
  • * do 31 maja 1975
  • ** do 26 maja 1975

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Mikołów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Mikołów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.26 N
  • S: 50.04 N
  • W: 18.70 E
  • E: 18.97 E
Mittel lazisk CoA.png
Autor: Pudelek, Licencja: CC BY-SA 4.0
  • Old coat of arms of Łaziska Średnie (Mittel Lazisk), part of Łaziska Górne city (Ober Lazisk)
  • Stary herb Łazisk Średnich - wersja kolorowa na podstawie M. Gumowskiego - Herby i pieczęcie województwa śląskiego, Katowice 1939
Łaziska Średnie - pano.jpg
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Łaziska Średnie, dzielnica Łazisk Górnych
John the Apostle monument in Laziska Srednie.jpg
(c) Maciejan at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0
Pomnik sw. Jana Ewangelisty w Łaziskach Średnich