Łojotok

Łojotokowe zapalenie skóry
Seborrhoea
ICD-10	L21
L21.0	Łojotok głowy
L21.1	Dziecięce łojotokowe zapalenie skóry
L21.8	Inne łojotokowe zapalenie skóry
L21.9	Nieokreślone łojotokowe zapalenie skóry

Łojotok – nadmierne wydzielanie łoju wytwarzanego przez gruczoły łojowe na powierzchnię skóry. Występuje w łojotokowym zapaleniu skóry, a także łojotokach dziecięcych.

Objawy

Powoduje szybkie przetłuszczanie się włosów, żółtawą i lśniącą skórę twarzy, skłonność do takich chorób łojotokowych jak łupież łojotokowy i łojotokowe zapalenie skóry. Skłonność do łojotoku jest cechą genetyczną ale też zależy w pewnej mierze od wpływu hormonów płciowych (niekorzystny wpływ androgenów i progesteronu, korzystny estrogenów). Z tego względu łojotok jest szczególnie nasilony w okresie pokwitania i przekwitania, przy zaburzeniach hormonalnych i przemiany materii.

Zimno nasila produkcję łoju, ekspozycja na słońce – zmniejsza ją. Istnieją sprzeczne zdania na temat, czy chemiczny skład łoju i ewentualne zmiany jego składu mają wpływ na łojotokowe choroby skóry. Łojotok dotyczy skóry głowy owłosionej (wspomniany już łupież łojotokowy) i skóry gładkiej głównie w okolicy czoła, nosa i okolicy międzyłopatkowej pod postacią trądziku pospolitego i trądziku różowatego.

Łojotok jest to zwiększona czynność gruczołów łojowych. Wydzielanie i wytwarzanie łoju podlega wpływom fizjologicznym.

Pierwsze nasilenie pracy gruczołów łojowych obserwuje się w okresie niemowlęcym, następne zaś w okresie dojrzewania płciowego. Wówczas też mogą wystąpić pierwsze objawy trądzika pospolitego.

Na regulację wydzielania łoju mają wpływ następujące czynniki:

• nadmiar androgenów,
• niedobór witaminy A (jej brak zwiększa skłonność do rogowacenia ujść mieszków włosowych),
• niedobór witaminy E (witamina utrudnia proces utleniania nienasyconych kwasów tłuszczowych),
• niedobór witaminy B2 (ryboflawina – reguluje procesy przemiany komórkowej i rogowacenia) i PP (kwas nikotynowy – wpływa na przemianę wodną w skórze, proces utleniania, rozszerza naczynia krwionośne, zapobiega zatruciom przy stosowaniu antybiotyków, ma działanie światłoodczulające),
• niedobór witaminy C:
  • uszczelnia naczynia krwionośne,
  • wzmaga odporność organizmu,
  • reguluje czynność wydzielniczą,
  • działa przeciwalergicznie; tzn. uszczelnia śródbłonek naczyniowy,
  • poprawia czynność tkanki łącznej,
  • jest niezbędny do właściwej regeneracji kolagenu,
  • wykazuje również działanie synergiczne, tj. potęgujące,
  • reguluje działanie witaminy E.

Leczenie

Łojotok można leczyć:

• witaminami,
• hormonalnie,
• dietetycznie – dieta powinna zawierać duże ilości białka, witamin, soli mineralnych, należy ograniczyć spożycie tłuszczów i cukrów oraz unikać ostrych przypraw, używek, słodyczy,
• klimatycznie – spacery, gimnastyka na świeżym powietrzu, higieniczny tryb życia,
• miejscowo.

Jeśli zmiany spowodowane łojotokiem występują nie tylko na twarzy, ale także na dekolcie, ramionach i plecach, to można polecić jeden z najstarszych sposobów pielęgnacji, jakim jest kąpiel ziołowa. W tym celu można użyć naparu z rumianku, łopianu, dziurawca, podbiału, rozmarynu, skrzypu, tymianku, nagietka i szałwii. Odpowiednia dieta, odpoczynek, przebywanie na świeżym powietrzu, właściwe dotlenienie, wyeliminowanie stresów, niepalenie papierosów itp. mają duży wpływ na ogólną poprawę cery pacjenta.

Bibliografia

• JoannaJ. Dylewska-Grzelakowska JoannaJ., Kosmetyka stosowana, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1999, ISBN 83-02-07318-0, OCLC 68651932 .