Łopusze (pasmo)
![]() Łopusze. Widok z góry Kamionna. | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość | 661 m n.p.m. |
Wybitność | 176 m |
![]() |
Łopusze – nazwa obejmująca trzy szczyty w najdalej na wschód wysuniętej części Beskidu Wyspowego[1], który traci już tutaj swój „wyspowy” charakter i tworzy pasmo o równoleżnikowym przebiegu[2]. Łopusze dzieli się na Zachodnie, Środkowe i Wschodnie[3].
Topografia
Kolejno od zachodu na wschód znajdują się w nim mało wybitne wzniesienia: Górczyna (522 m), Łopusze Zachodnie (661 m), Łopusze Środkowe (596 m), Łopusze Wschodnie (612 m), Kobyła (603 m), Kopiec (585 m) i Szczełba (511 m). Pasmo to tworzy północne zbocza doliny potoku Rozdzielec[1].
Najwyższym szczytem tego pasma jest Łopusze Zachodnie, które mierzy 661 m. Wznosi się ponad miejscowościami: Żegocina, Bytomsko, Rajbrot, Rozdziele. Kilkanaście potoków spływających z północnych zboczy Łopusza wpada do Potoku Saneckiego lub Uszwicy. Na południowych zboczach mają swoje źródła dopływy Rozdzielca: Mulówka, Rosochatka i Rzycki oraz kilka mniejszych strumieni bez nazwy. Od sąsiedniego na południe grzbietu Kamionna – Cuba oddziela go Przełęcz Rozdziele (ok. 480 m). Po północnej stronie Łopusza znajduje się mniejsze i należące już do Pogórza Wiśnickiego wzniesienie Żarnówki[1].
Opis szczytu
Nazwa góry pochodzi od łopuchów (ludowa nazwa lepiężnika), które niegdyś tak masowo porastały jej zbocza, że przez miejscową ludność były wykorzystywane jako podściółka dla bydła. Ludowa nazwa góry to „Łopuse”, na austriackich mapach figuruje ona pod błędną nazwą Opuszcza[4]. Miejscowa ludność używała także nazwy Patryja, dawniej bowiem na szczycie Łopusza Zachodniego stała drewniana wieża triangulacyjna przez ludność nazywana patryją. Kazimierz Ignacy Sosnowski w wydanym w 1948 przewodniku Ziemia Krakowska używał nazwy Opuszcze[5].
Obecnie zbocza góry, z wyjątkiem południowych są całkowicie zalesione. Zbocza południowe są częściowo zalesione, w niektórych jednak miejscach pola uprawne wsi Rozdziele podchodzą pod sam szczyt góry (przysiółek Na Górach)[6].
Z odsłoniętych terenów pod szczytem Łopusza rozległa panorama widokowa na południową i południowo-zachodnią stronę obejmująca takie szczyty Beskidu Wyspowego i Gorców, jak (od lewej): Chełm, Pasmo Łososińskie (nakładające się na szczyty Cichonia, Modyni i Ostrej), w głębi Gorc, Mogielica i Łopień (poniżej niego Paproć). Znaczną część horyzontu przesłania pobliski grzbiet Kamionnej[4].
Łopusze, widok z Muchówki
Widok z Łopusza na Pasmo Łososińskie
Widok na Jastrząbkę i część Pasma Łososińskiego
Piesze szlaki turystyczne
– niebieski: Bochnia – Nowy Wiśnicz – Kamień Grzyb – Paprotna (obok Kamieni Brodzińskiego) – Rajbrot – Łopusze – Przełęcz Rozdziele – Widoma – góra Kamionna – Pasierbiecka Góra – Tymbark.
– z Żegociny na szczyt Łopusza Zachodniego, do skrzyżowania ze szlakiem niebieskim. Czas przejścia 1 h (↓ 45 min), różnica wzniesień 290 m.
Przypisy
- ↑ a b c Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4 .
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2 .
- ↑ Skibicki.pl • Zobacz wątek – Szkic „przewodnika” po Karpatach, skibicki.pl [dostęp 2017-11-28] .
- ↑ a b Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy. Część wschodnia, Warszawa-Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986, ISBN 83-7005-125-1 .
- ↑ Gacek Dariusz , Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, ISBN 978-83-62460-25-0 .
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [dostęp 2021-12-02] .
Media użyte na tej stronie
Mapa lokalizacyjna (topograficzna) Beskidu Wyspowego
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
- Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
- Geographic limits of the map:
- N: 50.0° N
- S: 44.25° N
- W: 16.0° E
- E: 27.5° E
- GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
- GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
- Relief: SRTM30plus.
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panorama widokowa z Łopusza (na południe)
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miejsce upamiętniające katastrofę lotniczą
Autor: Stachu987, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na Pasmo Łososińskie z Łopusza w miejscowości Rozdziele, powiat bocheński.
Autor: Paweł Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panorama widokowa z Łopusza na południową stronę
Autor: Stachu987, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na część zabudowań wsi Rozdziele (osiedle "We dworze"), górę Jastrząbka oraz część Pasma Łososińskiego.
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Łopusze, Kobyła, Jastrząbka oraz wieś Rozdziele. Widok ze stoków Kamionnej
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
Niebieski szlak turystyczny.
Zielony szlak turystyczny.