Łopuszna

Łopuszna

wieś
Dwór Tetmajerów w Łopusznej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowotarski
Gmina	Nowy Targ
Liczba ludności (2020)	1684[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	34-432[2]
Tablice rejestracyjne	KNT
SIMC	0457372
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ Łopuszna
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Łopuszna
Położenie na mapie województwa małopolskiego Łopuszna
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego Łopuszna
49°28′43,5360″N 20°08′00,8495″E/49,478760 20,133569

Kościół w Łopusznej

Zarębek Wyżni. Widok na Tatry

Łopuszna – wieś w gminie Nowy Targ, powiecie nowotarskim w województwie małopolskim przy drodze wojewódzkiej nr 969 z Nowego Targu do Krościenka.

W latach 1934–1954 oraz 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Łopuszna. W latach 1975–1998 Łopuszna położona była w województwie nowosądeckim.

Położenie geograficzne

Miejscowość położona jest w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej nad Dunajcem, u podnóża Gorców. Jej zabudowa ciągnie się wzdłuż potoku Łopuszanka w głąb Gorców. Niektóre jej osiedla, jak np. Zarębek Wyżni i Koszary Łopuszańskie, położone są wysoko na zboczach Gorców, odosobnione od reszty wsi.

Przez położoną na prawym brzegu Dunajca część Łopusznej płynie potok Czerwonka^[3][4].

Części wsi

Turystyka

Atrakcyjne położenie miejscowości i baza noclegowa sprawiają, że jest ona dobrą bazą wypadową do zwiedzania Gorców. Wychodzą stąd 2 szlaki turystyczne:

Łopuszna – Zarębek Wyżni – Bukowina Waksmundzka – polana Świderowa – Długie Młaki – Turbacz. 3.45 h, ↓ 2.35 h

Łopuszna – obok Pucołowskiego Stawku – polana Zielenica. Czas przejścia około 2:20, ↓ 1:45 h, różnica wzniesień 490 m.

Łopuszna znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.

Z miejscowości rozciągają się doskonałe widoki na Tatry i to nie tylko z wysoko położonego Zarębku Wyżniego, ale również z osiedli w dolinie Łopuszanki.

Zabytki

• XV-wieczny późnogotycki drewniany kościół pw. Świętej Trójcy i św. Antoniego Opata (parafia Przenajświętszej Trójcy)
• Tzw. dwór Tetmajerów z ok. 1790 r. (przebudowany pod koniec XIX w.), który w latach 1821–1884 należał do Leona Przerwy-Tetmajera. Dwór obecnie jest filią Muzeum Tatrzańskiego i znajduje się w nim etnograficzne muzeum. Planowane jest utworzenie tam Muzeum Kultury Szlacheckiej.

Słynni ludzie

W Łopusznej dorastał, uczęszczał do szkoły powszechnej i odprawił mszę prymicyjną, a później często tu powracał ks. Józef Tischner. Na miejscowym cmentarzu znajduje się jego grób, a w centrum miejscowości budynek „Tischnerówka”, w którym znajduje się izba pamięci ks. J. Tischnera. Urodził się tu także i wychowywał jego brat Marian – profesor weterynarii. Tutaj urodził się także ks. Kazimierz Bukowski.

W latach 30. XIX w. we dworze Tetmajerów gościł poeta Seweryn Goszczyński, który wielokrotnie zwiedzał Gorce i jako pierwszy opisał je w polskiej literaturze. W 1848 r. we dworze Tetmajerów gościł także Jan Kanty Andrusikiewicz, przywódca powstania chochołowskiego. We dworze bywali także bracia Kazimierz Przerwa-Tetmajer i Włodzimierz Tetmajer.

W latach osiemdziesiątych XX w. w Łopusznej spędzał wakacje ukrywający się działacz opozycji Bogdan Borusewicz^[7] oraz filozof Mirosław Dzielski^[8] i jego żona Maria – historyczka. Oboje napisali tutaj wiele ze swoich prac. Z Łopusznej pochodzą także rzeźbiarz i medalier Wojciech Czerwosz (1913–1986)^[9] oraz wójt gminy Nowy Targ od 1990 roku – Jan Smarduch^[10].

W Łopusznej urodził się i mieszkał do 1900 roku Jerzy Lgocki, powstaniec śląski, twórca i komendant Strażackiego Ruchu Oporu „Skała”, zamordowany w styczniu 1945 roku w KL Neuengamme. Na miejscowym cmentarzu w październiku 2018 roku postawiono symboliczny grób Lgockiego^[11].

W Łopusznej zamieszkał i przebywał aż do swojej śmierci wybitny dyrygent i wielki humanista, profesor Kai Bumann. Mawiał często, że cisza to najpiękniejsza muzyka – dlatego schronienia szukał w cichej gorczańskiej wsi, a mieszkał niedaleko słynnej Tischnerówki. Za życia ks. Józefa Tischnera często szukał u niego porad. Później zawsze pilnował, by odwiedzić jego grób, a w Gdańsku organizował Dni Tischnerowskie^[12]. Kai Bumann został pochowany 7 czerwca 2022 roku zgodnie ze swoją wolą na cmentarzu w Łopusznej^[13].

Sport

W Łopusznej funkcjonuje klub piłkarski „Przełęcz Łopuszna” występujący w podhalańskiej A-klasie^[14].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Łopuszna, pow. nowotarski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 728 .