Łopuszno
| Artykuł | 50°56′55″N 20°15′3″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°55'59.9"N, 20°15'0.0"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 1796 m |
| wieś | |
 Kościół parafii rzymskokatolickiej w Łopusznie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna | 41 |
| Kod pocztowy | 26-070[3] |
| Tablice rejestracyjne | TKI |
| SIMC | 0248622[4] |
Położenie na mapie gminy Łopuszno _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Łopuszno") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
 50°56′55″N 20°15′03″E/50,948611 20,250833 | |
| Strona internetowa | |
Łopuszno – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Łopuszno[5][4].
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Wieś jest siedzibą gminy Łopuszno.
W Łopusznie znajduje się miejsce stacjonowania Zespołu Ratownictwa Medycznego Świętokrzyskiego Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego o symbolu W-5.
Przez Łopuszno przebiegają drogi wojewódzkie: 728 i 786.
Położenie
Miejscowość znajduje się w północno-zachodniej części województwa świętokrzyskiego, 31 km od Kielc. Łopuszno położone jest na Wzgórzach Łopuszańskich, wchodzących w skład Wyżyny Przedborskiej. Znajdują się tu liczne wzniesienia zbudowane ze skał jurajskich i górnotriasowych. Na północny wschód od miejscowości rozciąga się Pasmo Dobrzeszowskie Gór Świętokrzyskich.
Integralne części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0992757 | Górki | część wsi |
| 0992763 | Ludwików | część wsi |
| 0992770 | Roszka | część wsi |
| 0992786 | Sadów | część wsi |
Historia
Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od łopianu (łopucha) – rośliny, która licznie występowała w tych okolicach. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z XIV w. W dokumencie z 1355 wieś zapisana została pod nazwą Łopuszna, w 1367 już jako Łopuszno. W XV w. wieś była własnością rodziny Łopuszańskich. Pod koniec XIV, lub na początku XV w. powstał tu pierwszy drewniany kościół. W XVII w. Łopuszno nabył Zygmunt Łącki. Kolejnymi właścicielami miejscowości byli Derszniakowie herbu Korczak.
W 1732 po ślubie Anny Derszniakównej z Janem Dobieckim herbu Ostoja dobra Łopuszna stały się własnością rodu Dobieckich. Majątek składał się z zabudowań dworskich otoczonych parkiem i czterech folwarków: Łopuszno, Jasień, Sady (bądź Chucisko) i Zarębieńce.
Pod koniec XIX w. w Łopusznie znajdowały się 62 domy. Wśród mieszkańców przeważała ludność żydowska. Na 828 osób zamieszkujących Łopuszno – 587 było narodowości żydowskiej. We wsi koncentrował się okoliczny handel, Łopuszno było zamieszkiwane przez dużą liczbę rzemieślników. Znajdował się tu kościół parafialny, sąd gminny, kancelaria gminna oraz bożnica. Jurysdykcji miejscowego sądu gminnego podlegały gminy: Łopuszno, Snochowice, Piekoszów i Zajączków.
Zabytki
- Pałac Dobieckich z 1897 r. z bramą murowaną z I poł. XVIII w. wzniesiony według projektu Władysława Marconiego. Znajduje się przy ulicy Koneckiej 2. Przed wybudowaniem pałacu siedzibą Dobieckich był stary drewniany dwór. Drewniany dwór najprawdopodobniej spłonął i w jego pobliżu Eustachy Dobiecki zbudował nową siedzibę rodu. Po śmierci Eustachego Dobieckiego, cały majątek odziedziczył Artur Dobiecki (bratanek Eustachego). Podczas działań wojennych w czasie I wojny światowej pałac spłonął i popadł w ruinę. W roku 1936 przeprowadzono odbudowę zniszczonego obiektu. Po II wojnie światowej majątek ziemski przeszedł na rzecz Spółdzielni Produkcyjnej w Łopusznie. W latach 1947-1948 przeprowadzono remont i adaptację budynku na szkołę. W budynku funkcjonował Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 5 w Łopusznie, w tym Liceum Ogólnokształcące im. kardynała Karola Wojtyły[6], obecnie działający w nowej siedzibie przy ul. Kasztanowej[7]. Pałac odzyskali spadkobiercy – rodzina Chrzanowskich[8]
- Do rejestru zabytków nieruchomych został wpisany zespół dworski z bramą wjazdową (nr rej.: A.415/1-3 z 30.05.1972) oraz park (nr rej.: 641 z 17.12.1957)[9].
- Kościół parafialny przebudowany pod koniec XIX w.
Zobacz też
- Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Łopusznie
- Cmentarz żydowski w Łopusznie
Przypisy
- ↑ Wieś Łopuszno w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 698 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ A. Deneka, Adaptacja zabytkowego pałacu w Łopusznie na cele kulturalno-oświatowe, Indeks, nr 41, 1998 r.
- ↑ https://zsp5lopuszno.pl/historia-szkoly/
- ↑ Chrzanowscy odzyskali pałac w Łopusznie – wyrok NSA, www.rp.pl [dostęp 2020-10-18] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 27 [dostęp 2015-11-09].
Linki zewnętrzne
- Łopuszno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 730.
- Gminny Ośrodek Sportowo – Wypoczynkowy w Łopusznie (GOSW)
- Niezależny portal informacyjny mieszkańców gminy Łopuszno
| Wsie |
|
|---|---|
| Osada | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 51.4 N
- S: 50.1N
- W: 19.6 E
- E: 22 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kielce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 51.08 N
- S: 50.52 N
- W: 20.08 E
- E: 21.21 E
Autor: Marcinus, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kościół parafialny w Łopusznie pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego budowany w latach 1926 - 1933. Autorem projektu był architekt Wacław Borowiecki. Polska, woj. świętokrzyskie, powiat kielecki, gmina Łopuszno.
Autor: Pesell, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rezydencja Dobieckich w Łopusznie