Łotewski Festiwal Pieśni i Tańca

IX Festiwal Łotewskiej Pieśni i Tańca, Ryga 1938 rok
Łotewski Festiwal Pieśni i Tańca, 2008

Łotewski Festiwal Pieśni i Tańca (łot. Vispārējie latviešu Dziesmu un Deju svētki) – festiwal prezentujący narodowy folklor Łotwy, odbywający się co 5 lat. Jest sposobem wyrażenia tożsamości narodowej przez uczestników. Wydarzenie znajduje się na liście Światowego Dziedzictwa UNESCO[1].

Historia

Pierwszy festiwal odbył się w 1873 roku, parę lat po pierwszym takim wydarzeniu w Dorpacie (1869). Uczestniczyło wtedy 1000 śpiewaków[2]. To pierwsze wydarzenie było zainspirowane tak na Łotwie, jak i w Estonii, działalnością niemieckich stowarzyszeń chóralnych oraz rodzącym się narodowym przebudzeniem w tych krajach[3].

W czerwcu 1940 roku, w czasie kolejnego Święta Pieśni, Armia Czerwona wkroczyła na Łotwę. Prezydent, Kārlis Ulmanis, w komunikacie radiowym do uczestników festiwalu nie ostrzegł wprost przed zmierzającym wrogiem (Łotwa nie przyjęła jeszcze w tamtym momencie ultimatum), jednak silna sugestia nieszczęśliwej przyszłości została zrozumiana przez śpiewaków i słuchaczy. Chóry odśpiewały hymn. Następnego dnia, 17 czerwca, radzieckie bombowce nadleciały nad Rygę[4].

W czasie radzieckiej okupacji, festiwal odbywał się w kontrolowanej przez władze formie. Dopiero po „śpiewającej rewolucji”, jaka miała miejsce w Estonii, na Łotwie i na Litwie, Łotysze mogli (na festiwalu w 1990 roku) swobodnie prezentować narodowe flagi i śpiewać narodowe pieśni[5].

W 2014 roku łotewski parlament zatwierdził finałowy dzień festiwalu jako święto, a jeśli data wypada w weekend, dzień po również jest wolny od pracy[6].

Charakterystyka

Festiwal organizowany jest latem, trwa tydzień. W festiwalu biorą udział duże i mniejsze – głównie amatorskie – zespoły i grupy folklorystyczne z całego kraju. Śpiewacy i tancerze prezentują na sobie regionalne stroje. Podstawą występu jest wspólny (i częściowo w podgrupach) śpiew chóralny i zsynchronizowana wieloosobowa choreografia na dużej przestrzeni[7]. Wyznaczani są specjalni dyrygenci. Oprócz głównych występów, w programie są też osobne koncerty, a także targi sztuki ludowej, wystawy i spektakle. Finałowy koncert odbywa się od 1955 roku w dzielnicy Mežaparks[8].

Budynki dla pierwszych 3. festiwali zaprojektował pierwszy łotewski architekt, Jānis Frīdrihs Baumanis. Sceny wybudowano w Rydze: w Ogrodzie Viestura (1873), na Starym Mieście (1880), w Esplanade (1888)[8].

Festiwal jest otwarty dla publiczności, która dołącza np. do wspólnego śpiewu, przychodzi ubrana tradycyjnie lub z tradycyjnym elementem odzieży. W drugiej dekadzie XXI wieku w festiwalu bierze już udział 40 000 uczestników[2].

Od 1960 roku, co 5 lat, organizuje się Młodzieżowy Festiwal Łotewskiej Pieśni i Tańca.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Łotwa: piękno o każdej porze roku – Eesti.pl, „Eesti.pl”, 23 lipca 2010 [dostęp 2018-05-01] (pol.).
  2. ↑ a b The Song and Dance Celebration, XXVI Nationwide Latvian Song and XVI Dance Celebration [dostęp 2018-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-16] (ang.).
  3. ↑ Anilus, Dziedzictwo UNESCO: Festiwal pieśni i tańca Bałtyku. Estonia. Litwa, Łotwa, Dziedzictwo UNESCO, 14 czerwca 2016 [dostęp 2018-05-01].
  4. ↑ Sandra Kalniete, W butach do tańca przez syberyjskie śniegi, 2015, ISBN 978-83-240-3861-9.
  5. ↑ Wielkie pieśni małej Łotwy [dostęp 2018-05-01] (pol.).
  6. ↑ Diena pēc Dziesmu un deju svētkiem būs brīvdiena [dostęp 2018-05-02] (łot.).
  7. ↑ Marek Waldenberg, Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej: dzieje konfliktów i idei, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
  8. ↑ a b Zanda Redberga (red.), Song Festival Stage in Riga, Mežaparks. Architects’ homage to the Latvian Song Festival., Municipal Agency “Riga City Architect’s Office”, 2008.

Media użyte na tej stronie

Riga. IX Latvian Song Celebration. 1938.png
Latvia. Riga. IX Latvian Song Celebration. 1938.
Latvian Song festival 2008.jpg
Autor: Laima Gūtmane (simka), Licencja: CC BY-SA 3.0
Latvian Song Festival 2008 -Riga