Łowca nagród (zawód)

Afrobrazylijski łowca nagród na obrazie Johanna Moritza Rugendasa. Obraz z 1823.

Łowca nagród (ang. bounty hunter) – najemnik zajmujący się wyłapywaniem osób ściganych przez wymiar sprawiedliwości (kryminalistów, zbiegów, uciekinierów) za nagrodę pieniężną. W Stanach Zjednoczonych istnieje wiele synonimów odnoszących się do tego zawodu – w przeszłości oprócz terminu bounty hunter istniał jeszcze termin bounty killer. Obecnie dla określenia łowcy nagród używane są sformułowania takie jak: bail enforcement agent, bail agent, recovery agent, bail recovery agent, fugitive recovery agent. Niekiedy termin „łowca nagród” używany jest zamiennie z terminem „łowca głów”^[1][2].

W 1872 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych ustanowił, iż łowcy nagród stali się częścią systemu organów ścigania na terenie USA w sprawie Taylor v. Taintor^[3]. Dlatego zawód łowcy nagród upowszechnił się na Dzikim Zachodzie, gdzie często dochodziło do rabunku banków, a lokalni szeryfowie nie potrafili poradzić sobie z bezprawiem. Również w tym czasie popularne stały się słynne plakaty „Wanted”, na których widniały podobizny osób wyjętych spod prawa oraz kwota wyznaczona za dostarczenie żywego lub martwego złoczyńcy^[4]. W przeszłości oprócz łapania złoczyńców, łowcy nagród trudnili się wyłapywaniem zbiegłych czarnoskórych niewolników^[5].

Obecnie również istnieją łowcy nagród – jeden z nich Duane „Dog” Chapman wsławił się m.in. tym, że w kulminacyjnym momencie kariery łowcy nagród potrafił łapać pięciu przestępców dziennie, a w całej swojej karierze zdołał ująć ponad 7 tys. zbiegów. Do historii przeszła również akcja Chapmana, w której „Dog” miał dostarczyć do wymiaru sprawiedliwości Andrew Lustera (prawnuka Maxa Factora), oskarżonego o potrójny gwałt. W kwietniu 2003 Chapman oznajmił w wywiadzie dla „Los Angeles Times”, że zdoła ująć Lustera i postawić go przed wymiar sprawiedliwości. 18 czerwca 2003 Chapman wytropił Lustera w meksykańskim mieście Puerto Vallarta i jeszcze tego samego dnia o godz. 5 rano Chapman ujął Lustera, lecz dostarczenie go z Meksyku do USA udaremniła meksykańska policja, która zatrzymała Duane'a Chapmana uznając, że zatrzymanie Lustera przez Chapmana było bezprawne^[6]. Również obecnie łowcami nagród zostają najczęściej prywatni detektywi lub emerytowani albo byli funkcjonariusze jednostek policyjnych^[7].

Inną słynną łowczynią nagród była Domino Harvey – brytyjska modelka, która porzuciła branżę modelingu, by wejść w biznes łowców nagród^[8]. W 2005 powstał poświęcony jej film biograficzny pt. Domino. W tytułową rolę wcieliła się Keira Knightley^[9].

Łowcy nagród w popkulturze

Łowcy nagród często spotykani są w filmach. Jednymi ze znanych łowców nagród byli Boba Fett, Jango Fett oraz Din Djarin (Mandalorianin) występujący w uniwersum Gwiezdnych wojen^[10][11]. Innymi łowcami nagród były takie filmowe postaci jak np.: Anielskie Oczka (Lee Van Cleef) i Blondas (Clint Eastwood) ze spaghetti westernu pt. Dobry, zły i brzydki^[12]; Barbara Kopetski – będąca komiksową łowczynią nagród działającą pod pseudonimem „Żyleta”^[13] (w 1996 powstał film fabularny pt. Żyleta – w postać Barbary Kopetski wcieliła się Pamela Anderson); Doktor King Schultz i Django – dwaj łowcy nagród z filmu Quentina Tarantino pt. Django^[14]. Motyw łowcy nagród pojawił się również w komedii romantycznej pt. Dorwać byłą z 2010^[15].

Również w komiksach pojawia się motyw łowców nagród – wśród komiksowych postaci wykonujących zawód łowcy nagród wyróżnić można takich bohaterów jak: Angela, Johan Hex czy Jinx z komiksów G.I. Joe.

Wyposażenie

Obecnie łowcy nagród rzadko używają broni palnej. Na ogół wyposażeni są w kamizelki kuloodporne, tasery, kajdanki, pałki ogłuszające oraz spray z gazem pieprzowym^[16]. Znakiem rozpoznawczym są też odznaki z wygrawerowanym napisem BAIL ENFORCEMENT AGENT^[17]. Wielu łowców nagród dla wzajemnego porozumiewania się podczas akcji używa krótkofalówek.

Przypisy