Łużycka Brygada WOP
 Emblemat brygady | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 1 stycznia 1958 |
| Rozformowanie | 16 maja 1991 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Tradycje | |
| Rodowód | 1 Oddział OP |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | ppłk Roman Wasilkowski |
| Ostatni | płk Józef Galicki |
| Organizacja | |
| Kryptonim | Teleskop |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | Dowództwo WOP |
Łużycka Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza (ŁBWOP) – zlikwidowana brygada Wojsk Ochrony Pogranicza pełniąca służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej i polsko-niemieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
8 Brygada WOP w kwietniu 1958 została przemianowana na 8 Łużycką Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza[a]. Sztab brygady stacjonował w Lubaniu przy ul. Wojska Polskiego 1[2].
W 1959 został rozformowany batalion WOP w Lubaniu, a Graniczny Punkt Kontrolny Węgliniec przeniesiony do Bielawy Dolnej. W 1961 roku dowództwo posiadało kryptonim Teleskop.
Wiosną 1968 roku rozformowano kompanię rozpoznawczą, a dwa plutony rozpoznawcze bez kadry i sprzętu przekazano odpowiednio 9 Lubuskiej i 12 Pomorskiej Brygadzie WOP[b].
9 maja 1967 z okazji święta narodowego Czechosłowacji odbyła się uroczystość nadania imienia kapitana Stepana Wajdy Strażnicy WOP Porajów[3].
W 1976, w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia, zostały rozformowane Bataliony WOP Bogatynia i Zgorzelec. W miejsce batalionów zostały utworzone placówki zwiadu i kompanie odwodowe do wzmocnienia strażnic. Jednocześnie Brygada została przemianowana na Łużycką Brygadę Wojsk Ochrony Pogranicza.
Brygada została rozformowana 16 maja 1991. Na jej bazie powstał Łużycki Oddział Straży Granicznej.
Struktura organizacyjna
- Dowództwo 8 Łużyckiej Brygady WOP w Lubaniu[c]
- pododdziały dowodzenia
- 81 batalion WOP w Szklarskiej Porębie
- 82 batalion WOP w Lubaniu Śląskim
- 83 batalion WOP w Bogatyni
- 84 batalion WOP w Zgorzelcu
Graniczne placówki kontrolne (GPK) w Jakuszycach, Zawidowie, Turoszowie, Zgorzelcu i Węglińcu.
Oficerowie brygady
- Dowódcy brygady
- ppłk Roman Wasilkowski (01.01.1958[4]–30.08.1960)[5]
- płk Henryk Chmielak (1960[4]–04.10.1971)[5]
- płk Ryszard Łopusiewicz (1971[4]–13.10.1977)[5]
- ppłk Ryszard Bartoszewicz[6] (1977[4]–27.09.1978)[5]
- płk Roman Smulski (1978[4]–01 11.1984)[5]
- płk Józef Galicki[7] (1984[4]–15.02.1991)[5].
- Kierownicy sekcji KRG[8]
- mjr Rudolf Wołkowski
- kpt. Franciszek Dziadykiewicz
- ppłk Tadeusz Biegański
- ppłk Stanisław Kopczyk
- ppłk Hołda
- mjr Józef Goszczycki.
Przekształcenia
1 Oddział Ochrony Pogranicza → 1 Łużycki Oddział WOP → 6 Brygada Ochrony Pogranicza → 8 Brygada WOP → 8 Łużycka Brygada WOP → Łużycka Brygada WOP → Łużycki Oddział SG.
Uwagi
- ↑ Zarządzenie Nr 075/58 Ministra Spraw Wewnętrznych z 22 kwietnia 1958 roku.
- ↑ Zarządzenie Szefa WOP nr 05 z 8.02.1968 w sprawie zmian etatowych.
- ↑ Strukturę organizacyjną brygady podano za (Jackiewicz 1998 ↓, s. 45).
Przypisy
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 42.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 45.
- ↑ Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (43), Warszawa 1967, s. 391.
- ↑ a b c d e f Łużycka Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza w Lubaniu, Rys historyczny Łużyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza oraz Łużyckiego Oddziału Straży Granicznej. [w:] Region im. Ziemi Łużyckiej Związku Emerytów i Rencistów Straży Granicznej w Lubaniu [on-line]. emeryci-sg.org.pl. [dostęp 2021-06-03]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Jackiewicz 1998 ↓, s. 46.
- ↑ Ryszard Bartoszewicz. muzeumsg.strazgraniczna.pl, 2017-10-25. [dostęp 2019-01-29]. (pol.).
- ↑ Jerzy Jankowski: Ostatnie pożegnanie śp. płk. WOP Józefa Galickiego. emeryci-sg.org.pl, 2022-04-20. [dostęp 2022-04-20]. (pol.).
- ↑ Jarmoliński 2013 ↓, s. 157.
Bibliografia
- Henryk Dominiczak, Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jerzy Prochwicz, Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2.
- Tadeusz Niedziela [red.]: Wojska Ochrony Pogranicza w pięćdziesiątą rocznice objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945–1995. Jednodniówka Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Środowiska WOP. 1995-06.
- Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945–1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
Media użyte na tej stronie
Wspólny obiad kadry oficerskiej z żołnierzami zasadniczej służby wojskowej. Od lewej: ppłk Giwerski, ppłk Marczuk, płk Józef Galicki d-ca ŁBWOP i płk Zbigniew Skoczylas d-ca batalionu – 81 batalion Wojsk Ochrony Pogranicza.