Łuków (stacja kolejowa)
 nr rej. A/1112[1] z 7.09.1976 | |
 Dworzec w Łukowie od strony ul. Dworcowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Zarządca | |
| Data otwarcia | 1866 |
| Poprzednie nazwy | Lukow |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów | 2 |
| Liczba krawędzi peronowych | 4 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Łukowa  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu łukowskiego  | |
 51°56′30,1″N 22°23′21,0″E/51,941694 22,389167 | |
Portal  Transport szynowy | |
Łuków – stacja kolejowa w Łukowie, w województwie lubelskim, w Polsce. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca regionalnego[2]. Znajduje się przy ulicy Dworcowej 1, w odległości około 2 km od centrum miasta.
W roku 2018 stacja obsługiwała ok. 3100 pasażerów na dobę[3].
Historia stacji
W 1862 roku powołano komitet założycielski kolei żelaznej z Warszawy do Buga. Koncesję na budowę kolei zwanej Warszawsko-Terespolską wydano 21 października 1864. Głównym projektantem i dyrektorem technicznym był inż. Tadeusz Chrzanowski. Kolej Warszawa – Terespol została otwarta 18 września 1867, jednak odcinek Siedlce – Łuków zaczął funkcjonować prawdopodobnie zimą 1866/1867. 3 lutego 1873 podjęto decyzję o budowie kolejnej linii przebiegającej przez Łuków – łączącej twierdzę w Dęblinie z twierdzą w Brześciu. Budowę zakończono w 1880 r. W 1898 ukończono z kolei linię z Łukowa do Lublina. Naczelnym dyrektorem robót był inż. Aleksander Gołębiewski. Fakt istnienia na przełomie XIX i XX wieku trzech ważnych połączeń z głównymi węzłami kolejowymi w niebagatelnym stopniu podniósł znaczenie miasta. Czwarta linia przebiegająca przez Łuków – ze Skierniewic – została zbudowana dopiero po II wojnie światowej. Oddano ją do użytku w 1959 r. W 1978 zakończono elektryfikację trasy Siedlce – Łuków, a rok później: trasy Łuków – Biała Podlaska[4].
W czasie II wojny światowej łukowscy kolejarze byli czynnie zaangażowani w ruch oporu, a w rejonie stacji przeprowadzano akcje dywersyjne przeciwko niemieckim okupantom. W 1974 r. blisko dworca odsłonięto pomnik upamiętniający kolejarzy, którzy walczyli z hitlerowskim najeźdźcą[4].
W roku 2016 zakończyła się modernizacja układu torowego stacji – m.in. wybudowano dwa nowe perony dwukrawędziowe z wiatami, zlikwidowano perony tuż przy budynku dworcowym, odnowiono istniejącą kładkę nad torami i dobudowano windy. Całkowicie przebudowany został układ torów części towarowej[5].
Budynek dworca
Łukowski dworzec został wzniesiony równocześnie z budową kolei Warszawsko-Terespolskiej, w latach 1866–1867. Powstały gmach był duży i przestronny, dzięki czemu mógł obsługiwać rosnący ruch na nowo powstałym węźle kolejowym. Był murowany i miał dwie kondygnacje – drugą zajmowały mieszkania dla pracowników kolei. Pierwotny wygląd zewnętrzny budynku był jednak odmienny od aktualnego. Wokół dworca powstał dość duży, wybrukowany plac[4].
Ponieważ dworzec stanowił obiekt o znaczeniu militarnym, uległ dużemu (choć nie całkowitemu) zniszczeniu w trakcie I wojny światowej. Jego rolę okresowo przejął niewielki budynek przy dawnym dworcu, w którym później urządzono magazyn bagażowy. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości odbudowano gmach stacji, nadając mu obecny wygląd. Nowy projekt nawiązał do stylu klasycznego. Wewnątrz budynku zlokalizowano kasy, pomieszczenia biurowe oraz dwa bufety – jeden bardziej ekskluzywny, drugi tańszy i bardziej skromny[4].
We wrześniu 1939 r. okolice dworca były intensywnie bombardowane przez niemieckie lotnictwo, jednak sam gmach ocalał. Po zakończeniu II wojny światowej – w 1945 r. – budynek wyremontowano[4]. Kolejny remont stał się konieczny wskutek wypadku, do którego doszło 25 stycznia 1960 r. Parowóz ciągnący 9 wagonów pasażerskich, jadący z Dęblina, wjechał na bocznicę. Kilkanaście sekund później zdruzgotał kozioł ustawiony na końcu toru i wjechał na peron, po czym roztrzaskał po drodze drewnianą szopę i wbił się w ścianę dworca. Zniszczony został kolejowy komisariat Milicji Obywatelskiej, który zajmował pomieszczenia w tej części budynku. Nikt nie zginął ani nie został poważnie ranny w wyniku tego zdarzenia[6]. W 1962 r. przeprowadzono generalną modernizację obiektu, m.in. zmieniając wystrój wnętrza[4].
Choć zatrzymują się tu pociągi dalekobieżne i jest to stacja węzłowa, na dworcu nie ma kasy biletowej[7]. Znajdują się jedynie automat biletowy przewoźnika Koleje Mazowieckie, którego pociągi kończą tu bieg, oraz automat biletowy PKP Intercity.
27 grudnia 2022 PKP SA podpisała umowę z Łukowskim Ośrodkiem Kultury na najem przez 15 lat powierzchni po mającej nastąpić przebudowie budynku dworcowego. Ma się tu znaleźć m.in. sala widowiskowa na 300 osób z zapleczem. Zaplanowano także modernizację najbliższych okolic dworca[8].
Dojazd do stacji
W bezpośrednim sąsiedztwie stacji, na wylocie skrzyżowania al. Kościuszki z ul. Konarskiego i Dworcową, zlokalizowano przystanki autobusów komunikacji miejskiej, którymi można dojechać m.in. do centrum miasta oraz na Os. Sienkiewicza[9], od 3 stycznia 2022 r. także na Farfak oraz Łapiguz[10], a w sezonie letnim również nad Zalew Zimna Woda[11].
Przed dworcem znajduje się też przystanek komunikacji lokalnej PKS, skąd wyruszają w trasę autobusy do Nowej Gręzówki. Naprzeciw dworca zatrzymują się również autobusy jadące z dworca dalekobieżnego PKS (zlokalizowanego około 1,5 km na południe, w centrum miasta) do Krynki.
W pobliżu dworca znajduje się Szkoła Podstawowa nr 3, postój taksówek oraz parking.
Galeria zdjęć
Widok na budynek dworca z kładki nad torami kolejowymi
Pociągi między peronami 1 i 2, odjeżdżające odpowiednio w kierunkach: Terespol oraz Siedlce
Widok z peronu 2 w 2015 r.
Dworzec od strony peronów w czasie prac modernizacyjnych w 2015 r.
Wnętrze budynku dworca
EN57AL lubelskich Przewozów Regionalnych na stacji Łuków
Pomnik poświęcony „Kolejarzom poległym za Ojczyznę w latach 1939–1945”, w pobliżu budynku dworca
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2021-03-04].
- ↑ Wykaz stacji pasażerskich wraz z ich kategoryzacją oraz określeniem dostępności do obiektu, l.p. 242
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
- ↑ a b c d e f Dworzec kolejowy w Łukowie. Łuków Historia. [dostęp 2022-01-05]. (pol.).
- ↑ Łuków: Pasażerski krajobraz po przebudowie…. transport-publiczny.pl, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-05]. (pol.).
- ↑ 26 metrów jazdy po peronie. Łuków Historia. [dostęp 2022-01-06]. (pol.).
- ↑ Stan na 31 grudnia 2016.
- ↑ Krok bliżej do przebudowy dworca w Łukowie. Umowa z samorządem. transport-publiczny.pl, 2022-12-28. [dostęp 2022-12-28]. (pol.).
- ↑ Rozkład jazdy - Ł2. Miasto Łuków. Oficjalny serwis internetowy. [dostęp 2022-01-05]. (pol.).
- ↑ Komunikacja miejska: rusza linia Ł3. Miasto Łuków. Oficjalny serwis internetowy. [dostęp 2022-01-05]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Łuków, Ł1: rozkład jazdy od 25.06.2022 r., Łuków - Oficjalny Serwis Internetowy Miasta, 24 czerwca 2022 [dostęp 2022-08-21] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Łuków w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Fotografia dawnego dworca w Łukowie. starostwolukow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-14)].
| Łuków | ||
| Linia 2 Warszawa Zachodnia – Terespol (120,448 km) | ||
  odległość: 7,770 km |  | odległość: 2,052 km |
| Linia 12 Skierniewice – Łuków (160,108 km) | ||
odległość: 6,368 km |  | |
| Linia 26 Łuków – Radom Główny (0,050 km) | ||
| odległość: 3,878 km | |
| Linia 30 Łuków – Lublin Północ (0,966 km) | ||
| odległość: 10,812 km | |
| Obiekty wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków (rejestru zabytków) |
|
|---|---|
| Obiekty wpisane do gminnej ewidencji zabytków (z wyłączeniem wpisanych do rejestru zabytków) | |
| Obiekty wpisane do Ewidencji Grobów i Cmentarzy Wojennych |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
head station, track to the left
head station, track to the left
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
station at track aqross
head station, track to the right
head station, track to the right
Autor: Logi Aer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na dworzec kolejowy w Łukowie z kładki nad torami
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wnętrze dworca w Łukowie - 2018r.
_Lichen99.jpg)
Autor: Lichen99, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
To zdjęcie zostało wykonane podczas polskiej Wikiekspedycji kolejowej 2015 zorganizowanej przez
Stowarzyszenie Wikimedia Polska we współpracy z Fundacją Grupy PKP.
Wszystkie zdjęcia z wyprawy możesz zobaczyć w kategorii Wikiekspedycja kolejowa 2015.
Dworzec kolejowy w Łukowie widziany od strony miasta; zdjęcie wykonano przed 1915 rokiem.
Wzór znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
_Lichen99.jpg)
Autor: Lichen99, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
To zdjęcie zostało wykonane podczas polskiej Wikiekspedycji kolejowej 2015 zorganizowanej przez
Stowarzyszenie Wikimedia Polska we współpracy z Fundacją Grupy PKP.
Wszystkie zdjęcia z wyprawy możesz zobaczyć w kategorii Wikiekspedycja kolejowa 2015.
Autor: Logi Aer, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec kolejowy w Łukowie od strony ul. Dworcowej.
Autor: Grzegorz W. Tężycki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik ku czci… hmmm… nie do końca wiadomo czego w rejonie stacji kolejowej w Łukowie.
.jpg)
Autor: Phil Richards from London, UK, Licencja: CC BY-SA 2.0
Rebuilt EN57s side-by-side at Łuków on 1 July 2017. To the left is one belonging to Polregio - EN57-3006 on train R11793, 12:18 Siedlce to Terespol. To the right is Koleje Mazowieckie set EN57-1674 on train KM11658 (route R2), 12:58 Łuków to Siedlce.
Autor: Pudelek, Licencja: CC BY-SA 4.0
EN57AL lubelskich Przewozów Regionalnych w Łukowie