Łuk De Rohana

Łuk De Rohana
Il-Bieb De Rohan
Ilustracja
Łuk De Rohana po odnowieniu
Państwo Malta
MiejscowośćŻebbuġ
Typ budynkuŁuk triumfalny
Styl architektonicznyneoklasycystyczny
ArchitektGiuseppe Xerri
Ukończenie budowy1798-05-12 12 maja 1798(dts)
Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Łuk De Rohana”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Łuk De Rohana”
Ziemia35°52′25,7″N 14°26′53,0″E/35,873806 14,448056

Łuk De Rohana (malt. Il-Bieb De Rohan, ang. De Rohan Arch), znany również jako Nowa Brama (malt. Il-Bieb il-Ġdid, ang. New Gateway) – ozdobna brama w kształcie łuku w Żebbuġ na Malcie. Zbudowana została w roku 1798 dla upamiętnienia przyznania miejscowości praw miejskich, które zostały nadane 21 czerwca 1777 roku przez Wielkiego Mistrza Emmanuela de Rohan.

Historia

Emmanuel de Rohan-Polduc, Wielki Mistrz Zakonu św. Jana, przybył 12 maja 1776 roku na obchody święta we wiosce Żebbuġ. Mieszkańcy przyjęli z zadowoleniem wizytę dostojnego gościa, a miejscowy proboszcz, ksiądz Feliċ Borg, poprosił o podniesienie wioski do statusu miasta. Borg obiecał zbudowanie dwóch łuków triumfalnych, jeśli prośba zostanie wysłuchana. De Rohan zgodził się, i dekretem z 21 czerwca 1777 roku nadał miastu Żebbuġ tytuł Città Rohan (miasto Rohana)[1].

Chociaż wioska uzyskała status miasta, obiecane łuki nie zostały, z różnych przyczyn, zbudowane. De Rohan zmarł 14 lipca 1797 roku, i wtedy mieszkańcy zdecydowali zbudować w wejściu do miasta bramę w formie łuku, częściowo wypełniając obietnicę daną dwadzieścia lat wcześniej. Budowa łuku kosztowała około 1 000 scudi[1], a pieniądze uzyskano ze zbiórki wśród mieszkańców miasta, oraz z dotacji kościoła parafialnego. Projektantem budowli został kamieniarz Giuseppe Xerri, który również nadzorował jej wykonanie. Została ona zainaugurowana 12 maja 1798 roku przez nowego Wielkiego Mistrza Ferdynanda Hompescha[2].

W latach 1905–1929 obok łuku przebiegała linia tramwajowa. W latach 1950. otwarto Freedom Avenue (malt. Vjal il-Ħelsien), aby polepszyć dostęp do centrum Żebbuġ, i to zredukowało natężenie ruchu kołowego przez bramę. Za jakiś czas całkowicie zabroniono ruchu pojazdów przez bramę, w celu jej ochrony. W roku 1995 łuk został odnowiony przez Żebbuġ Local Council[2]. Powtórnie został odnowiony w roku 2016.

Łuk De Rohana został wpisany na "Antiquities List of 1925"[3], i jest teraz zaliczony do zabytków narodowych 1. klasy[4].

Architektura

Łuk De Rohana widziany od strony miasta

Łuk De Rohana zbudowany został w stylu neoklasycystycznym. Po obu stronach przejścia znajdują się wykonane "na dziko" doryckie pilastry, wsparte na surowym piedestale. Na szczycie łuku znajduje się trójkątny fronton z krawędziami ozdobionymi sztukaterią[4].

Wewnątrz łuku znaleźć można, wykonaną na modłę gotycką, niszę, zawierającą obraz Ecce homo. Jedynie kamień niszowy, malowany na niebiesko i biało, umieszczony jest w National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Vincent Zammit: Il-Gran Mastri - Ġabra ta' Tagħrif dwar l-Istorja ta' Malta fi Żmienhom - It-Tieni Volum 1680–1798. Valletta: Valletta Publishing & Promotion Co. Ltd., 1992, s. 469-470. (malt.)
  2. a b The De Rohan Arch (ang.). Haz-Zebbug.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-31)].
  3. Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939. (ang.). Malta Environment and Planning Authority.
  4. a b Rohan Gate, Żebbuġ (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2012-12-11. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-04)].
  5. Niche of the Ecce Homo (ang.). National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands, 2014-03-28. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-04)].

Media użyte na tej stronie