Łuk Tyberiusza w Orange

Rzymski teatr wraz z otoczeniem i łuk tryumfalny w Orange^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Francja
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	III, VI
Numer ref.	163
Region	Europa i Ameryka Północna
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1981; na 5. sesji
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO;

Łuk Tyberiusza w Orange
	nr rej. PA00082097
Państwo	Francja
Miejscowość	Orange
Typ budynku	łuk triumfalny
Wysokość całkowita	18,8 m
Ukończenie budowy	ok. 20–26 n.e.
	Położenie na mapie Vaucluse Łuk Tyberiusza w Orange
	Położenie na mapie Francji Łuk Tyberiusza w Orange
	44°08′32″N 4°48′17″E/44,142222 4,804722

Łuk Tyberiusza w Orange – rzymski łuk triumfalny znajdujący się w mieście Orange (starożytne Arausio) w departamencie Vaucluse w południowej Francji. Od 1840 roku posiada status monument historique, w kategorii classé (zabytek o znaczeniu krajowym)^[1].

Budowla została wzniesiona najprawdopodobniej pomiędzy 20 a 26 rokiem n.e. na pamiątkę zwycięstw cesarza Tyberiusza nad Germanami i Galami^[2]. Jest to najstarszy zachowany rzymski łuk trójprzelotowy^[2]. Budowla ma wysokość 18,8 m. Jej szczyt pierwotnie wieńczyła prawdopodobnie, niezachowana do czasów dzisiejszych, grupa rzeźbiarska^[2]. Attyki łuku zdobią reliefy przedstawiające sceny walk Rzymian z barbarzyńcami, ułożony w stosy zdobyczny oręż oraz pojmanych Galów przykutych do tropajonów^[2]^[3].

W XIII wieku, za panowania księcia Raymonda de Baux, łuk został włączony w obręb murów miejskich Orange. Obwarowania te zostały rozebrane w 1721 roku, zaś sam łuk poddano w XIX i XX wieku pracom restauratorskim^[2].

Przypisy

↑ Arc antique (fr.). W: base Mérimée [on-line]. ministère français de la Culture. [dostęp 2020-05-11].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 64-65. ISBN 1-884964-80-X.
↑ Fred S. Kleiner: A History of Roman Art, Enhanced Edition. Boston: Wadsworth, 2010, s. 95. ISBN 978-0-495-90987-3.

[1] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[2] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[merimee-3] Arc antique (fr.). W: base Mérimée [on-line]. ministère français de la Culture. [dostęp 2020-05-11].

[encyclopedia-4] Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 64-65. ISBN 1-884964-80-X.

[kleiner-5] Fred S. Kleiner: A History of Roman Art, Enhanced Edition. Boston: Wadsworth, 2010, s. 95. ISBN 978-0-495-90987-3.

[:1-6] Wspólnie z Argentyną, Belgią, Niemcami, Indiami, Japonią i Szwajcarią

[:2-7] Wspólnie z Albanią, Austrią, Belgią, Bośnią i Hercegowiną, Bułgarią, Chorwacją, Czechami, Francją, Hiszpanią, Macedonią Północną, Niemcami, Polską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Szwajcarią, Ukrainą i Włochami

[a]

[b]

[1]

[2]

[3]

[A]

[B]

Kulturowe	Mont-Saint-Michel wraz z zatoką Katedra w Chartres Wersal – zespół pałacowo-ogrodowy Opactwo benedyktyńskie i wzgórze Vézelay Jaskinie z malowidłami i rytami naskalnymi w dolinie Wezery (w tym jaskinia Lascaux) Pałac i park w Fontainebleau Katedra w Amiens Dzieła architektury Le Corbusiera^[A] Teatr rzymski i okolice oraz łuk triumfalny w Orange Rzymskie i romańskie zabytki Arles Opactwo cystersów w Fontenay Królewskie żupy solne w Arc-et-Senans Plac Stanisława, Place de la Carrie`re i Place d'Alliance w Nancy Kościół w Saint-Savin sur Gartempe Rzymski akwedukt Pont du Gard Grande île (Wielka Wyspa) w Strasbourgu Nadbrzeża Sekwany w Paryżu Katedra Notre-Dame, opactwo Saint-Remi i pałac arcybiskupi w Reims Katedra w Bourges Pałac papieski, katedra, Pont Saint-Bénézet i zabytkowe centrum Awinionu Kanał Południowy Zabytkowe miasto warowne Carcassonne Zespół zabytkowy w Lyonie Okręg Saint-Émilion Miejskie wieże strażnicze (beffroi) Dolina Loary między Sully-sur-Loire i Chalonnes Provins – średniowieczne miasto targowe Hawr, miasto odbudowane przez Auguste’a Perreta Port de la Lune (Księżycowy Port) w Bordeaux Fortyfikacje Vaubana Episkopalne miasto Albi Zagłębie górnicze Nord-Pas-de-Calais Jaskinia Chauveta Climats, terroir Burgundii Stoki, domy i piwnice Szampanii Nicea - zimowe miasto kurortowe
Przyrodnicze	Chaîne des Puys Korsyka – zatoki Girolata i Porto, rezerwat przyrody Scandola i zatoki Piany Laguny Nowej Kaledonii Szczyty, kotły i stoki wyspy Reunion Pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy^[B]
Mieszane	Mont Perdu (Pireneje)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Łuk Tyberiusza w Orange

Przypisy

Media użyte na tej stronie