Łupawa (rzeka)

Łupawa
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość98,7 km
Powierzchnia zlewni

924,5 km²

Źródło
MiejscePojezierze Kaszubskie
Wysokość

256 m n.p.m.

Współrzędne

54°19′55″N 17°37′11″E/54,331944 17,619722

Ujście
Recypient

Morze Bałtyckie

MiejsceRowy
Współrzędne

54°40′09″N 17°02′58″E/54,669167 17,049444

Szlak
RiverIcon-Spring.svg98,5Pojezierze Kaszubskie
256 m n.p.m.
RiverIcon-SmallLake.svg95,3Jasień
RiverIcon-AffluentR.svg80,4Bukowina
RiverIcon-AffluentR.svg58,6Darżyńska Struga
RiverIcon-AffluentL.svg43,8Charstnica
RiverIcon-AffluentL.svg22,8Brodniczka
RiverIcon-SmallLake.svg8,5Gardno
RiverIcon-delta.svg0Morze Bałtyckie
Rowy
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”

Łupawa (niem. Lupow) – rzeka w północnej Polsce, na Pomorzu, długość wraz z Obrówką 98,7 km, powierzchnia zlewni 924,5 km².

Łupawa kilkanaście kilometrów przed ujściem
Smołdzino, ul. Mostowa, most na Łupawie

Źródłowy ciek Łupawy – Obrówka wypływa z jeziora Gogolinko, Łupawa z jeziora Jasień w rejonie miejscowości Zawiat, na obszarze Parku Krajobrazowego Dolina Słupi.

Rzeka w górnym biegu przepływając po pofałdowanym terenie moreny czołowej dochodzącej do 250 m n.p.m., wykorzystuje doliny rynnowe, w dolnym odcinku przepływa przez tereny płaskie o podłożu torfowym i bagiennym, od jeziora Gardno przybiera charakter kanału.

Ujście do Morza Bałtyckiego w Rowach (gmina Ustka).

Dopływy i ich długości: Bukowina (28,6 km), dopływ spod Mydlity (7,3 km), Rokitnica (11,1 km), Rębowa (7,1 km), Darżyńska Struga (14,3 km), Charstnica (12,0 km), Roztok[1] (ok. 3 km[2]), Brodniczka.

Zagospodarowanie

W dolnym odcinku do 58,8 km od ujścia zbudowano 6 elektrowni wodnych o łącznej mocy około 0,94 MW w miejscowościach: Smołdzino, Żelkowo, Drzeżewo, Łebień, Poganice, Łupawa.

Na rzece znajduje się specjalny odcinek wędkarski przeznaczony dla wędkarzy łowiących metodą muchową oraz spinningową. Odcinek ten znajduje się w okolicy wsi Damnica.

W systemie administrowania wodami dorzecze Łupawy zaliczane jest do obszaru dorzecza Wisły[3][4].

Jakość wód

Według danych Inspekcji Ochrony Środowiska poprzez Łupawę do Morza Bałtyckiego następuje odpływ metali ciężkich, w ciągu 2012 roku w ilościach: 1,5 tony cynku, 0,4 tony miedzi, 0,5 tony ołowiu, ok. 200 kg chromu oraz 0,5 tony niklu[5].

Ochrona przyrody

W ujściu rzeki Łupawy w półkolu zakreślonym promieniem długości 500 m w kierunku morza ze wschodniej głowicy wejścia do portu Rowy został ustanowiony stały obwód ochronny, gdzie obowiązuje zakaz połowu organizmów morskich[6].

Na morskich wodach wewnętrznych w granicach portu Rowy został ustanowiony okresowy obwód ochronny dla troci wędrownej i łososia, który obowiązuje od 15 września do 31 grudnia każdego roku. Wprowadzono ograniczenie w sportowym połowie ryb, polegające na zakazie połowu metodą spinningową na wodach portowych[7].

Łupawa i Bukowina objęte są ochroną w formie obszaru Natura 2000 "Dolina Łupawy" (PLH220036). Dolny odcinek Łupawy objęty jest ochroną w obszarze Natura 2000 "Ostoja Słowińska" (PLH220023).

Ważniejsze miejscowości na trasie

Zobacz też

Przypisy

  1. Część 1 – wody płynące, Tom 1: Hydronimy, Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (Nazewnictwo geograficzne Polski), s. 237 [dostęp 2020-03-17] [zarchiwizowane z adresu 2019-11-03].
  2. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-03-17]. (pol.).
  3. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2020-04-25].
  4. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. (poz. 1911)
  5. Tabl. 10.6 Odpływ metali ciężkich rzekami do Morza Bałtyckiego w 2012 r.. W: Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 2013. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2014-01-21, s. 338. Cytat: „Wyniki Państwowego Monitoringu Środowiska w zakresie Monitoringu Wód” – Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
  6. Zarządzenie Nr 1 Okręgowego Inspektora Rybołówstwa Morskiego w Słupsku z dnia 25 stycznia 2000 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2000 r. Nr 9, poz. 84)
  7. Zarządzenie Nr 2/2001 Okręgowego Inspektora Rybołówstwa Morskiego w Słupsku z dnia 10 maja 2001 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2001 r. Nr 17, Poz. 331)
  8. Polska 2017 : atlas samochodowy 1:200 000 dla profesjonalistów. Barbara Gawrysiak, Bartosz Kunowski, Maria Radziwonowicz, Paweł. Radziwonowicz, Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, Dom Wydawniczy PWN Kompas. 2017. [dostęp 2021-02-21].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
RiverIcon-delta.svg
Icon for riverfloating diagrams. Informations on the Category Page
Smoldzino ul Mostowa.jpg
Autor: Władysław Goliński, Licencja: CC BY 2.5
Smołdzino, ul. Mostowa
POL RZEKA LUPAWA 022.jpg
Autor: Maria Golinski, Licencja: CC BY 2.5
rzeka Łupawa
POL RZEKA ŁUPAWA koło Stoicina.jpg
Autor: Maria Golinski, Licencja: CC BY 2.5
Łupawa koło Soicina
Powiat słupski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu słupskiego, Polska
Elektrownia lupawa.jpg
(c) Cook, CC-BY-SA-3.0
Elektrownia wodna na Łupawie w miejscowości Smołdzino.