Łupek amfibolowy

Łupek amfibolowy, łupek amfibolitowy – skała metamorficzna pokrewna amfibolitom.

Podział na amfibolity i łupki amfibolowe (amfibolitowe) nie jest do końca sprecyzowany. Można wyróżnić dwa główne kryteria – składu mineralnego oraz tekstury. Według pierwszego łupki amfibolowe są skałami zbudowanymi z hornblendy i kwarcu, pozbawione plagioklazów (łupki hornblendowe). Według drugiego łupkami amfibolowymi (amfibolitowymi) nazywane są skały zawierające skalenie, a wyróżniające się bardzo wyraźną foliacją.

Skład mineralny

Głównymi minerałami łupków amfibolowych są amfibole (głównie hornblenda i kwarc, podrzędnie epidot, zoisyt, biotyt, tytanit, ilmenit, apatyt). Mogą występować plagioklazy. Poza tym w ich skład mogą wchodzić granaty, kordieryt, andaluzyt, sillimanit i turmaliny.

Struktura

Najczęściej łupki amfibolowe odznaczają się strukturą średnio i drobnoblastyczną, rzadko porfiroblastyczną. Mikrostruktura jest zwykle nematoblastyczna lub grano-nematoblasyczna.

Tekstura

Tekstura łupków amfibolowych jest kierunkowa, zwykle wyraźnie widoczna jest foliacja jak i laminacja.

Barwa

Są to skały barwy ciemnozielonej, ciemnoszarej, rzadziej czarnej lub brunatnawej powstałej w wyniku wietrzenia, czasami pstrej.

Występowanie

Występują w starych masywach metamorficznych wraz z amfibolitami, w Polsce w Tatrach Zachodnich i Sudetach (Góry Izerskie, Pogórze Izerskie, Karkonosze, Rudawy Janowickie, Góry Sowie, Góry Orlickie, Góry Bystrzyckie, Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Jesioniki, Góry Opawskie, Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie).

Zastosowanie

Wykorzystywane były w lokalnym budownictwie, czasami razem z amfibolitami, jako kruszywo łamane przy budowie dróg lub linii kolejowych. Obecnie są używane przy urządzaniu ogrodów.

Zobacz też

Bibliografia

  • Bolewski A., Parachoniak W.: Petrografia. Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1982. ISBN 83-220-0173-8.
  • Kozłowski K., Żaba J., Fediuk F.: Petrologia skał metamorficznych. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1986. ISBN 0239-6432.
  • Praca zbiorowa; red. Manecki A., Muszyński M.: Przewodnik do petrografii. Kraków: Uczelniane Wydawnictwo Naukowo-Dydaktyczne AGH, 2008. ISBN 978-83-7464-110-4.