Łysogóry

Łysogóry

Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Najwyższy szczyt	Łysica
Długość	25 km
Jednostka dominująca	Góry Świętokrzyskie
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Łysogóry
Położenie na mapie Polski Łysogóry
50°53′N 20°57′E/50,883333 20,950000

Łysogóry – najwyższe pasmo Gór Świętokrzyskich o długości około 25 km. Jedno z nielicznych w Górach Świętokrzyskich pasm, których wysokości względem otaczających je dolin są większe niż 300 m. Najwyższym szczytem jest Łysica o wysokości 614 m n.p.m.^[1] Pasmo rozpoczyna się na północnym zachodzie od przełomu rzeki Lubrzanki, a kończy się na południowym wschodzie w okolicach Nowej Słupi.

Pasmo ze względu na krajobraz można umownie podzielić na dwie części: gęsto zalesioną (Puszcza Jodłowa) część wschodnią, wchodzącą w skład Świętokrzyskiego Parku Narodowego, ze szczytami Łysicy, Łysej Góry (inaczej Łyśca), Księżej Skały, Huckiej, oraz słabo zalesioną i wyraźnie niższą część zachodnią, w skład której wchodzą Radostowa, Wymyślona i Kraiński Grzbiet.

Łysogóry zbudowane są głównie z górnokambryjskich kwarcytów, które tworzą szczytową partię grzbietu, a przeważnie także i partie stokowe. Charakterystyczną cechą Łysogór są często spotykane gołoborza – podszczytowe rumowiska skalne z kambryjskich piaskowców kwarcytowych. Największym jest Gołoborze Kobendzy (od nazwiska przyrodnika Romana Kobendzy) na północnym stoku Łysej Góry.

Geologicznym przedłużeniem Łysogór od strony zachodniej jest Pasmo Masłowskie, oddzielone przełomem rzeki Lubrzanki, a od strony południowo-wschodniej – oddzielone uskokiem łysogórskim Pasmo Jeleniowskie.

Przez pasmo przebiega Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego z Gołoszyc do Kuźniaków, niebieski szlak turystyczny z Wału Małacentowskiego do kapliczki św. Mikołaja oraz niebieski szlak turystyczny z Łysej Góry do Pętkowic.

Główne szczyty

Gołoborze na szczycie Łysej Góry

• Łysica – 614 m n.p.m.^[1]
• Łysa Góra (Łysiec, Święty Krzyż) – 594 m
• Księża Skała – 550 m
• Hucka – 547 m
• Biała Skała – 547 m
• Widna Skała – 544 m
• Sztymber – 530 m
• Chełmiec – 456 m
• Radostowa – 451 m
• Kraiński Grzbiet – 428 m
• Wymyślona – 415 m.

Zobacz też

• Góry w Polsce

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Łysogóry, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 864 .
• Łysogóry, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 287 .
• Archiwalne widoki i publikacja i górach w bibliotece Polona