Śarira

Śarira (trl. śarīra „ciało”) – termin hinduistycznej fizjologii mistycznej, oznaczający jedno z ciał żyjącego człowieka. Śarira według filozofii njaji zawiera w sobie zmysły oraz indyjskie tzw. przedmioty zmysłów i przedmioty ruchu[1].

Źródłosłów

Znaczenie słowa śarīra to ciało, ale w sensie innym niż opozycja ciało-kości (gdzie właściwym terminem na ciało jest māmsa)[2]. Podział kompleksu wehikułów jaźni na ciała typu śarira, odnosi się do sanskryckiego rdzenia śri o znaczeniu rozpadać się[3]. Liczby mnoga od słowa śarīra przyjmuje postać śarīraṇi. Wyraz ten oznacza szczątki lub kości[2]. Natomiast śaririn to termin określający istotę wcieloną[4].

Trzy ciała

  • Filozofia indyjska tradycyjnie[5] agregat powłok okrywający dusze, dzieli na trzy ciała:
  1. sthulaśarira
  2. lingaśarira (sukszmaśarira)
  3. karanaśarira

Cztery ciała

  • Subtelniejszym od trzech ciał, jest ciało Iśwary, powstałe wyłącznie z guny sattwa[7]. Czwarte ciało, turijaśarira, bywa nazywane ciałem ponadprzyczynowym[8] i ciałem stanu transcendentalnego[9].

Pięć ciał

Abhinawaguptapada rozróżnił pięć ciał człowieka, jako tworów energetycznych[10] równoważnych pięciu poziomom rozwoju świadomości wyznawcy:

  1. ciało fizyczne
  2. ciało praniczne (pranaśarira)
  3. ciało ośmioelementowe (purjasztaka)
  4. ciało wewnętrznej świadomości
  5. ciało stanu turija (turijaśarira)[11]

Inne ujęcie nauk Abhinawaguptapady:

  1. ciało grube
  2. ciało praniczne
  3. ciało przyczynowe
  4. ciało uczynione z boskiej energii
  5. ciało wibracji

Inne ciała

  • drydhaśarira – ciało trwałe (odporne na zewnętrzne czynniki), osiągane przez mistrzów hathajogi[12].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Joanna Jurewicz: Njaja. W: Tadeusz Herrmann, Joanna Jurewicz, Bogusław Jan Koc, Andrzej Ługowski: Mały słownik klasycznej myśli indyjskiej. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 1992, s. 70. ISBN 83-900523-2-6.
  2. ↑ a b Indie / Statyczne własności tego, co powszechne. W: Hajime Nakamura: Systemy myślenia ludów Wschodu: Indie, Chiny, Tybet, Japonia. Philip P. Wiener (red.), Maciej Kanert i Wisława Szkudlarczyk-Brkić (tł.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005, s. 86, seria: Ex Oriente. ISBN 83-233-1948-0.
  3. ↑ Śarira. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 288. ISBN 83-914652-5-X.
  4. ↑ Śaririn. W: Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 288. ISBN 83-914652-5-X.
  5. ↑ Śankaraczarja: Śankaraczarja. Klejnot mądrości Wschodu. Józef Świtkowski (tł.), Leonard Górnicki (red.). Wyd. 1. Wrocław: „Borgis” Pracownia, 1999, s. 50–61. ISBN 83-87129-70-4.
  6. ↑ Rozdział III. Inicjacyjny symbol węża i kwiatów – analogia tantryckiej jogi kundalini. W: Andrzej Wierciński: Magia i religia. Szkice z antropologii religii. Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2000, s. 240. ISBN 83-85527-19-2.
  7. ↑ Rozdział III. Inicjacyjny symbol węża i kwiatów – analogia tantryckiej jogi kundalini. W: Andrzej Wierciński: Magia i religia. Szkice z antropologii religii. Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2000, s. 240. ISBN 83-85527-19-2.
  8. ↑ Podróż wewnętrzna. W: Swami Muktananda: Dokąd idziesz? Przewodnik podróży duchowej wraz ze słownikiem ważnych pojęć, terminów, osób. Wprowadzenie Swami Durgananda, Przekład KT. Wyd. 1. Wrocław: Rękodzielnia Arhat, 2002, s. 90. ISBN 83-85358-55-0.
  9. ↑ Ostateczne osiągnięcie. W: Swami Muktananda: Dokąd idziesz? Przewodnik podróży duchowej wraz ze słownikiem ważnych pojęć, terminów, osób. Wprowadzenie Swami Durgananda, Przekład KT. Wyd. 1. Wrocław: Rękodzielnia Arhat, 2002, s. 91. ISBN 83-85358-55-0.
  10. ↑ Łukasz Trzciński: Filozofia Wschodu. Beata Szymańska (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 299. ISBN 83-233-1487-X.
  11. ↑ Światło wcielone/Agregat czterech ciał. W: Małgorzata Sacha-Piekło: Tam gdzie pustka staje się światłem. Symbol światła w doktrynie i praktykach siddhajogi. Wyd. 1. Kraków: Zakład Wydawniczy >>NOMOS <<, 1999, s. 130. ISBN 83-85527-92-3.
  12. ↑ Georg Feuerstein: Joga – Encyklopedia. Maria Kużniak (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Wydawnictwo BRAMA, 2004, s. 84. ISBN 83-914652-5-X.