Ścierwiec

Ścierwiec
Oiceoptoma thoracica
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Imago
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

omarlicowate

Podrodzina

Silphinae

Rodzaj

Oiceoptoma

Gatunek

ścierwiec

Synonimy
  • Silpha thoracica Linnaeus, 1758
  • Oeceoptoma thoracica (Linnaeus, 1758)
  • Oeceoptoma thoracicum (Linnaeus, 1758)
  • Oiceoptoma collaris Motschulsky, 1859 (nomen nudum)
  • Oiceoptoma golowatschowii Lindermann, 1865

Ścierwiec[1], liszkojad czerwonotarcz[2], omarlica tarczowata[3] (Oiceoptoma thoracicum) – gatunek chrząszcza z rodziny omarlicowatych.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został w 1758 roku przez Karola Linneusza jako Silpha thoracica. W 1815 William Elford Leach umieścił go w nowym rodzaju Oiceoptoma. W 1847 roku Louis Agassiz zmienił nazwę rodzaju na Oeceoptoma, co było jednak nieuprawnioną emendacją[4].

Opis

Chrząszcz o spłaszczonym grzbietobrzusznie ciele[4] długości od 12 do 16 mm[5]. Z wyjątkiem pomarańczowego przedplecza ubarwiony jest czarno[4]. Głowę ma krótką, nieprzewężoną za oczami. Przedplecze z przodu wykrojone tak, że brzeg tworzy dwa kąty proste[5]. Jego powierzchnię porastają bardzo długie, pomarańczowe szczecinki[4]. Pokrywy z trzema żeberkami każda, przy czym żeberko drugie jest z przodu słabe[5]. Brzegi boczne pokryw prawie równoległe, epipleury wąskie, a w częściach przedwierzchołkowych obecne zmarszczki. U samic wierzchołek pokryw spiczasto wydłużony. Narządy rozrodcze samców charakteryzuje przedwierzchołkowo przewężony edeagus o prawie pięciokątnym szczycie i przysadziste paramery[4].

Pożywienie i rozprzestrzenienie

Żeruje na padlinie, odchodach rozkładających się roślinach, zjadając głównie larwy much[6][5]. Odgrywa dzięki temu ważną rolę w łańcuchu pokarmowym. Chętnie żywi się także dojrzałymi sromotnikami bezwstydnymi, przy okazji roznosząc ich zarodniki[6].

Gatunek rozprzestrzeniony od Europy przez Syberię, Mongolię, chińskie prowincje Jilin i Heilongjiang po Koreę Północną, Koreę Południową, Japonię[4] i Tajwan[5]. W Polsce wszędzie pospolity[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 154.
  2. Owady: 129 rysunków kolorowych. Wydawnictwo M. Arcta, 1925, s. 8, seria: Atlasiki kieszonkowe.
  3. Artur Popławski: Zoologia krótko zebrana dla szkolnego i domowego użytku obojej płci. Warszawa: Bernard Lessmann, 1865.
  4. a b c d e f Jan Růžička, Jiří Háva, Jan Schneider. Revision of Palaearctic and Oriental Oiceoptoma (Coleoptera: Silphidae). „Acta Soc. Zool. Bohem.”. 68, s. 30–51, 2004. ISSN 1211-376X. 
  5. a b c d e f Maciej Mroczkowski: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 25 Omarlicowate - Silphidae. Warszawa: PWN, PTEnt., 1955.
  6. a b W. Eisenreich, A. Handel, U. E. Zimmer: Rozpoznawanie roślin i zwierząt. Praktyczny przewodnik. J. Antoniewicz, I. Tomicka, M. Chomiuk (tłum.). Warszawa: Elispa Sp. z o.o., 2005, s. 310. ISBN 83-7265-073-X.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie