Śirszasana
Śirszasana[2] (skr.dev. शीर्षासन; IAST: Śīrṣāsana, inaczej stanie na głowie) – jedna z kilku najważniejszych asan, czyli postaw hathajogi. Jest to pozycja odwrócona, w której stoi się na głowie, podpierając się ramionami.
W podstawowym wariancie śirszasany (salamba śirszasana) ciało jest całkowicie odwrócone (w porównaniu ze zwykłą postawą stojącą), ciężar ciała spoczywa niemal całkowicie na czubku głowy, dłonie są splecione z tyłu głowy, a łokcie pomagają w utrzymaniu równowagi (nie jest ich zadaniem utrzymywanie ciężaru ciała).
Praktyka stania na głowie powinna być kończona równie długą praktyką stania na barkach, gdyż bez tego może spowodować niekorzystne efekty uboczne[3][4].
Śirszasana ma kilkanaście wariantów, różniących się (nawet znacznie) stopniem trudności, dających ćwiczącemu nieco inne korzyści, a także pełniących nieco odmienne funkcje w cyklu ćwiczeń hathajogi[3].
Śirszasana nazywana jest królową asan. Regularne ćwiczenie śirszasany działa korzystnie na mózg, zwiększa równowagę emocjonalną i dyscyplinę umysłu[5][4].
Warianty i odmiany śirszasany
| Nazwa spolszczona | Opis[6] | Linki zewnętrzne |
|---|---|---|
| Salamba śirszasana 1 | Stanie na głowie 1 (wariant podstawowy – podparcie łokciami) | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Urdhva Dandasana | Stanie na głowie z nogami poziomo[7]. | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Salamba śirszasana 2 | Stanie na głowie 2 (podparcie na dłoniach) | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Salamba śirszasana 3 | Stanie na głowie 3 (podparcie na przekręconych dłoniach) | (a) zdjęcie, wskazówki (ang.) ; (b) 3 zdjęcia, mini-esej (ang.) |
| Baddha hasta śirszasana | Stanie na głowie ze splecionymi rękami | (a) zdjęcie, wskazówki (ang.) ; (b) 2 zdjęcia, mini-esej (ang.) |
| Mukta hasta śirszasana | Stanie na głowie z uwolnionymi dłońmi | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Parśva śirszasana | Stanie na głowie ze skrętem tułowia | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Parivryttaikapada śirszasana | Stanie na głowie ze skrętem tułowia i wykrokiem | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Eka pada śirszasana | Stanie na głowie z jedną nogą opuszczoną (do przodu) | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Parśvaikapada śirszasana | Stanie na głowie z jedną nogą opuszczoną (w bok) | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Baddha konasana śirszasana | Stanie na głowie z rozwartymi kolanami | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Upaviśtha konasana śirszasana | Stanie na głowie z rozwartymi nogami | zdjęcie, wskazówki (ang.) |
| Urdhva padmasana w śirszasanie | Lotos w górę w staniu na głowie | 2 zdjęcia, mini-esej (ang.) |
| Parśva urdhva padmasana w śirszasanie | Boczny lotos w górę w staniu na głowie | 2 zdjęcia, mini-esej (ang.) |
Galeria śirszasany
Przygotowanie do śirszasany
Śirszasana z innym ułożeniem ramion
Śirszasana z nogami jak w pozycji lotosu
Przypisy
- ↑ W pozycji przedstawionej na ilustracji, głowa jest odchylona nieco do tyłu, czego nie zaleca Iyengar.
- ↑ Zapis w jednej z transkrypcji spolszczonych (ta wersja zapisu jednoznacznie wskazuje na poprawną wymowę). Spotyka się także wersje „sirszasana” – przykład i „sirsasana” – przykład.
- ↑ a b Joga (B.K.S. Iyengar), s. 142–162, asany nr 74-86 (łącznie 13 asan).
- ↑ a b Rafał Gadomski Blog jogina. blog.hatha.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-29)]..
- ↑ Joga (B.K.S. Iyengar), s. 149–150.
- ↑ Opracowane na podstawie zestawienia Inversions (pozycje odwrócone) na stronie yoga art+science.
- ↑ Jest to także jeden z etapów zaawansowanego zaczynania śirszasany (w wariancie podstawowym) oraz jej kończenia Joga (B.K.S. Iyengar), s. 146–147, asana nr 75.
Bibliografia
- B.K.S. Iyengar: Joga. Wyd. 1. Warszawa: PWN, 1990. ISBN 83-01-09259-9.
Linki zewnętrzne
- Arti H. Mehta Śirszasana –stanie na głowie – instrukcja zgodna z nauczaniem B.K.S. Iyengara
- David Keil Stanie na głowie – tak, możesz ulec w nim kontuzji – artykuł nauczyciela asztangajogi na temat bezpiecznego wykonywania śirszasany (autor zaleca – inaczej niż Iyengar – odciążanie szyi i głowy)
- Stanie na głowie – salamba sirszasana – Opis i instrukcja z serią zdjęć przedstawiających przebieg wykonywania śirszasany
- Animacja przedstawiająca przebieg wykonywania śirszasany (ang.)
Media użyte na tej stronie
Autor: Marcocarvalho, Licencja: CC BY 3.0
Rája Grivásana - Inverted position preparation
Autor: Marcocarvalho, Licencja: CC BY 3.0
Rája Sírshásana - Inverted position - variation
Autor: Marcocarvalho, Licencja: CC BY 3.0
Padma Sirshásana - Inverted position with legs in padma.