Ślęza
 Ślęza przepływająca przez osiedle Muchobór Mały we Wrocławiu | |||||||||||||||||||||||||
| Kontynent | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||
| Rzeka | |||||||||||||||||||||||||
| Długość | 80,3 km | ||||||||||||||||||||||||
| Powierzchnia zlewni | 971,7 km² | ||||||||||||||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||||||||||||||
| Miejsce | Wzgórze Kłodnik, okolice wsi Kluczowa | ||||||||||||||||||||||||
| Wysokość | 347 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||||||||||||||
| Recypient | |||||||||||||||||||||||||
| Miejsce | Wrocław Maślice | ||||||||||||||||||||||||
| Wysokość | 110 m n.p.m. | ||||||||||||||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||||||||||||||
| Mapa | |||||||||||||||||||||||||
.png) Dorzecze Ślęzy | |||||||||||||||||||||||||
| Szlak | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||
Ślęza (niem. Lohe) – rzeka w południowo-zachodniej Polsce, w województwie dolnośląskim, lewobrzeżny dopływ Odry. Długość rzeki wynosi 78,6 km, a jej zlewnia obejmuje obszar o powierzchni 971,7 km²[1].
Przebieg
Źródło Ślęzy znajduje się w południowo-wschodnim zboczu wzgórza Kłodnik (Przedgórze Sudeckie) na wysokości 347 m n.p.m. obok (SE) wsi Kluczowa. Pokonując doliny obok Wzgórz Gumińskich i Wzgórz Dębowych wypływa na Nizinę Śląską, omijając od wschodu Masyw Ślęży. Na ostatnim odcinku swojego biegu płynie uregulowanym korytem pomiędzy zachodnimi osiedlami Wrocławia, wpada do Odry (261,6 km) na jego terenie, poniżej osiedla Kozanów.
Miejscowości nad Ślęzą
- miasta: Niemcza;
- wsie: Ligota Mała, Przerzeczyn-Zdrój, Podlesie, Wilków Wielki, Sienice, Jordanów Śląski, Tyniec nad Ślęzą, Borów, Brzezica, Pasterzyce, Komorowice, Ślęza;
- na obszarze Wrocławia Ślęza wyznacza granice kilku osiedli: Klecina – Krzyki, Oporów – Grabiszynek, Oporów-Grabiszyn, przecina Muchobór, Żerniki – Kuźniki – Nowy Dwór, Maślice – Kozanów.
Dopływy
Najważniejsze dopływy, w kolejności od źródła do ujścia:
Na terenie Wrocławia, oprócz Kasiny, do Ślęzy uchodzą też takie strugi jak: Olszówka Krzycka, Grabiszynka i Toczek.
Hydronimia
W bulli papieża Hadriana IV z 1155 roku nazwa rzeki została zapisana w formie Selenza[2] przez niektórych odczytywanej także jako Sclenza[3]. W roku 1613 śląski regionalista i historyk Mikołaj Henel z Prudnika wymienił rzekę w swoim dziele o geografii Śląska pt. Silesiographia podając jej łacińską nazwę: Laa fl.[4].
Nazwę Ślęza ustalono urzędowo w 1949 roku, zastępując niemieckie nazwy Lohe i Große Lohe[5].
Od nazwy rzeki (o etymologii wspólnej ze Ślężą) wywodzi się prawdopodobnie nazwę żyjącego na pobliskich terenach plemienia Ślężan, a w konsekwencji całego regionu Śląska (patrz: Pochodzenie nazwy Śląsk)[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ 2.3.5. Zlewnia Ślęzy. W: Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2007 roku. WIOŚ Wrocław, 2008, s. 81.
- ↑ Józef Domański: Nazwy miejscowe dzisiejszego Wrocławia i dawnego okręgu wrocławskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 12.
- ↑ Stanisław Rospond: Słownik etymologiczny nazw geograficznych Śląska. T. 1, A-B. Warszawa – Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. XVIII.
- ↑ Detlef Haberland: Die „Silesiographia” und „Breslo-Graphia” von Nicolaus Henel von Hennenfeld. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka. Wrocław: Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, 2011, s. 177. ISBN 978-83-910595-2-4.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 11).
- ↑ Wacław Korta. Spór o nazwę Śląska. „Sobótka”, s. 165–186, 1986.
Linki zewnętrzne
- Ślęza, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 764.
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Lower Silesian Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Autor: Tomasz Majtyka, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dorzecze Ślęzy; rzeka Ślęza = pogrubiona niebieska linia, jej dopływy = cienkie niebieskie linie, Odra – fragment (recypient) = bardzo gruba niebieska linia z grotem wskazującym kierunek prądu, granica zlewni Ślęzy = jasnoniebieska linia, miasta (w granicach administracyjnych) przez które przepływa Ślęza (od źródła: Piława Górna, Niemcza, Wrocław) = czarne obrysy, izohipsy = szare obrysy przerywane
Autor: Macie3k, Licencja: CC BY 2.0
Rzeka Ślęza. W tle pomnik na Cmentarzu Żołnierzy Polskich.
Autor: Tommi, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rzeka Ślęza, Muchobór Mały - Wrocław, Polska