Ślepcy

Ślepcy
De parabel der blinden
Ilustracja
Autor

Pieter Bruegel (starszy)

Data powstania

1568

Medium

tempera na płótnie

Wymiary

85,5 × 154 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Neapol

Lokalizacja

Museo di Capodimonte

Ślepcy (niderl. De parabel der blinden) – obraz niderlandzkiego malarza Pietera Bruegla (starszego), znanego także pod tytułami Przypowieść o ślepcach, oraz Ślepcy prowadzący ślepców. Został namalowany w 1568[1], obecnie znajduje się w Museo di Capodimonte w Neapolu[1]. Dzieło to jest namalowane techniką temperową na płótnie[2] i ma wymiary 85,5 × 154 cm[2].

Tło tematyczne

Obraz prawdopodobnie namalowano w oparciu o cytaty biblijne pochodzące z przypowieści o ślepcach z Nowego Testamentu:

Zostawcie ich! To są ślepi przewodnicy ślepych. Lecz jeśli ślepy ślepego prowadzi, obaj w dół wpadną.

Tak więc znaczenie obrazu, zgodne z ewangeliczną przypowieścią mówi, że: Ludzie, którzy prowadzeni są przez zaślepionych przywódców zawsze źle skończą. Jednak nie jest do końca pewne, iż obraz namalowano właśnie w oparciu o Przypowieść o ślepcach, gdyż do dzisiaj poglądy polityczne i religijne Pietera Bruegla pozostają tylko domysłem[4]. Autor mógł odwoływać się także do wydarzenia, które miało miejsce około 70 lat wcześniej przed namalowaniem obrazu, wygnania Żydów z Hiszpanii, którzy wówczas znaleźli schronienie m.in. w Holandii, gdzie mieszkał i pracował Pieter Bruegel.

Opis

Obraz przedstawia grupę sześciu ślepych mężczyzn posuwających się do przodu, jeden za drugim. Ślepcy odziani są w podróżne szaty, trzymający kije, które pozwalają im na wzajemne się prowadzenie. W głębi obrazu znajdują się chłopskie chałupy i kościół – jest to kościół św. Anny w Sint-Anna-Pede (w Itterbeek w gminie Dilbeek w Belgii), jednak niewidomi podróżnicy wspólnie go omijają. Na obrazie dostrzegamy, że niewidomy przewodnik prowadzący grupę ślepców przewraca się i wpada do rowu, pociągając za sobą pozostałych niczego nieświadomych piechurów.

Pieter Bruegel namalował oczy ślepców w tak dokładny sposób, że współcześni okuliści, po zapoznaniu się z dziełem, byli w stanie wyróżnić pięć różnych chorób oczu na tym obrazie[5].

Nawiązania

Obraz amerykańskiego malarza Johna Singera Sargenta Gassed z 1919 nawiązuje do obrazu Ślepcy[6].

Obraz stał się inspiracją dla utworu Jacka Kaczmarskiego „Przypowieść o ślepcach”. Była to pierwsza z licznych ekfraz w jego twórczości[7].

Przypisy

  1. a b Web Gallery of Art: The Parable of the Blind Leading the Blind (ang.).
  2. a b Parable of the Blind at Museo di Capodimonte, 13 lipca 2021.[1](ang.).
  3. Kiedy ślepy ślepego prowadzi_Mt.15:14, zbawienieiwiara.com [dostęp 2017-11-28] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-09] (pol.).
  4. The Phrase Finder: The blind leading the blind (ang.).
  5. Pieter Bruegel the Elder: The parable of the blind (ang.).
  6. Daily Art Daily: John Singer Sargent, Gassed (1919) (ang.).
  7. Jacek Kaczmarski, Jolanta Piątek, Za dużo czerwonego, cz. III, „Odra”, 2 (483), 2002 (pol.).

Media użyte na tej stronie

Притча о слепых.jpeg
«Притча о слепых» (нид. De parabel van de blinden). 1568. Холст, темпера. 86 × 154 см. Музей Каподимонте, Неаполь (Италия)