Śliwka (obraz Édouarda Maneta)
 | |
| Autor | Édouard Manet |
|---|---|
| Data powstania | około 1877 |
| Medium | olej na płótnie |
| Wymiary | 73,6 × 50,2 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | Waszyngton |
| Lokalizacja | National Gallery of Art |
.jpg)
Śliwka (fr. La Prune) – obraz olejny francuskiego malarza Édouarda Maneta. Płótno znajduje się obecnie w zbiorach National Gallery of Art w Waszyngtonie. Data powstania nie jest pewna, najczęściej przyjmuje się rok 1878 lub 1877[1].
Opis
Obraz przedstawia młodą, samotną kobietę siedzącą nad kieliszkiem alkoholu w kawiarni. Jest to prawdopodobnie Café de la Nouvelle Athènes przy placu Pigalle w Paryżu, miejsce spotkań impresjonistów. Dziewczyna siedzi lekko pochylona do przodu, opierając głowę na prawej dłoni. Jej lewa ręka leży swobodnie na stole, między palcem środkowym a wskazującym trzyma niezapalonego papierosa. Na marmurowym blacie stolika stoi szklany kieliszek z brązową śliwką zanurzoną w brandy. Spojrzenie kobiety jest senne, skierowane w nieokreśloną przestrzeń. Jej rysy twarzy świadczą o zmęczeniu, jak gdyby miała za sobą ciężki dzień[2].
Kobieta nosi różową sukienkę z białymi falbankami na piersi w rodzaju żabotu, która harmonizuje z jej cerą. Pod stolikiem widać fragment sukienki spięty dużymi białymi guzikami oraz wiśniową kokardę na jej obrębie. Na głowie kobieta ma czarny kapelusz z wąskim rondem, prawdopodobnie ozdobiony imitacją białych piór. W tle obrazu widać kanapę, której czerwonawo-brązowa tapicerka opiera się o boazerię. Głębiej widoczna jest krata z kutego żelaza z niebiesko-turkusowym połyskiem, ale nie można stwierdzić, czy za nią jest okno, czy to jest tylko ozdoba.
Interpretacje i nawiązania
Dzieło Maneta wydaje się być studium samotności, jednak wymowa obrazu nie jest jednoznaczna. Przedstawiona kobieta może być zwykłą dziewczyną relaksującą się nad kieliszkiem alkoholu po dniu ciężkiej pracy i oczekującą na kelnera, który doniesie łyżeczkę, konieczną do skonsumowania tytułowej śliwki. Może to osoba samotna licząca na spotkanie z kimś ciekawym i atrakcyjnym. Inna pojawiająca się interpretacja zakłada, że przedstawiona kobieta jest prostytutką. Takie założenie przyjęli organizatorzy wystawy w Musée d’Orsay w 2015 r. (Splendeurs et misères. Images de la prostitution, 1850−1910)[3][4].
Obraz Maneta nawiązuje niewątpliwie do dzieła Edgara Degasa Absynt z 1876 r. Artysta wykorzystał to samo wnętrze i tę samą modelkę, Ellen Andrée. Oprócz podobieństw, które są szczególnie widoczne w temacie obrazów, obie prace znacznie się różnią. Obraz Maneta jest zdecydowanie jaśniejszy i inaczej skadrowany, posiada też bardziej zrównoważoną kolorystykę. Jego przekaz jest bardziej optymistyczny, melancholijna bohaterka nie robi wrażenia osoby, której życie jest już nieodwracalnie stracone[5].
W 1927 r. amerykański malarz Edward Hopper namalował obraz o podobnej tematyce Automat[6].
Losy obrazu
Około 1881 r. Manet sprzedał obraz kolekcjonerowi Charlesowi Dedonowi. Po śmierci Dedona w 1914 r. obraz odziedziczyła jego żona, a przed 1919 r. Śliwka została sprzedana właścicielowi galerii Paulowi Rosenbergowi. Później znajdowała się w kolekcjach Arthura Sachsa i Paula Mellona. Od 1971 r. znajduje się w zbiorach National Gallery of Art[7].
Przypisy
- ↑ Plum Brandy (ang.). National Gallery of Art. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Théodore Duret, Manet and the French impressionists: Pissarro, Claude Monet, Sisley, Renoir, Berthe Moriset, Cézanne, Guillaumin s. 245.
- ↑ Anna Arno: Wystawa „Obrazy Prostytucji” w Paryżu: Kiedy sztuka stała pod latarnią. Gazeta Wyborcza, 2015-01-01. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Splendeurs et misères. Images de la prostitution, 1850-1910 (fr.). Musée d’Orsay. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Edgar Degas, seria Galeria Sztuki. Najsłynniejsze dzieła mistrzów malarstwa. Warszawa: De Agostini, 2005, s. 10–11. ISBN 83-7398-164-0.
- ↑ Automat, 1927 by Edward Hopper (ang.). edwardhopper.net. [dostęp 2018-02-28].
- ↑ Plum Brandy – Proweniencja (ang.). National Gallery of Art. [dostęp 2018-02-28].
Bibliografia
- Praca zbiorowa, Wielka Kolekcja Sławnych Malarzy, t. 14. Eduard Manet, Polskie Media Amer. Com, 2006, ISBN 83-7425-540-4.
- Théodore Duret, Manet and the French impressionists: Pissarro, Claude Monet, Sisley, Renoir, Berthe Moriset, Cézanne, Guillaumin [dostęp 2022-01-28] (ang.).