Śliwno (województwo podlaskie)

Artykuł

53°05′17″N 22°50′24″E

- błąd

38 m

WD

53°6'N, 22°48'E

- błąd

13708 m

Odległość

5 m

Śliwno
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Choroszcz

Liczba ludności (2011)

143[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-070[3]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0025313[4]

Położenie na mapie gminy Choroszcz
Mapa konturowa gminy Choroszcz, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Śliwno”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Śliwno”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Śliwno”
Ziemia53°05′17″N 22°50′24″E/53,088056 22,840000

Śliwnowieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Choroszcz[4][5]. Leży nad Narwią.

Wieś dóbr goniądzko-rajgrodzkich Mikołaja II Radziwiłła[6], w 1795 roku położona była w ziemi bielskiej województwa podlaskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Miejscowość leży na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Konowałach.

Historia

Śliwno na Topograficznej Karcie Królestwa Polskiego z 1839 r.

Bogata tradycja Śliwna nie jest niestety potwierdzona żadnym zachowanym obiektem zabytkowym. Jednak w XVIII w. wznosiła się tu wspaniała rezydencja Orsettich, w skład której wchodził pałac, ogrody i trzy kanały wodne. W XIX w. majątek śliwnieński należał do Zygmunta Krasińskiego[8]. W czasie I wojny światowej majątek uległ zniszczeniu.

Między 1492 r. a 1506 dobra wraz z Izbiszczami, Kruszewem, Śliwnem i Pańkami otrzymał od Aleksandra Jagiellończyka Andrzej Sakowicz. Po 1677 r. Waniewo wraz z okolicznymi wsiami nabyli bracia Mikołaj i Wilhelm Orsetti, którzy osiedlili się w Kowalewszczyźnie. W wyniku podziałów rodzinnych powstały na obszarze dawnej włości waniewskiej dwa ośrodki – lewobrzeżną częścią władał w 1767 r. Piotr Orsetti, którego dwór znajdował się w Śliwnie. Rezydencja Orsettich w Śliwnie powstała zapewne w początkach XVII w. powiązana była kompozycyjnie i widokowo z Waniewem. Rozmachem, zastosowanymi rozwiązaniami nawiązywała zaś do pobliskich rezydencji magnackich w Choroszczy, Strabli czy Białegostoku. Punktem centralnym był pałac usytuowany na północno-wschodnim zboczu wzgórza na prawym brzegu Narwi w pobliżu miejsca, gdzie rozpoczynała się przeprawa mostowa. Na północny zachód od pałacu była zlokalizowana była cześć ozdobna założenia, a na południowym -wschodzie cześć gospodarcza. Na osi głównej założenia znajdował się pałac i główna aleja parku wiodącego w kierunku północno-zachodnim, urywająca się nad wodą. W tym miejscu zbiegały się kanały. Budowa wielkiej rezydencji była okazją do wyremontowania przeprawy przez rzekę. Według miejscowej ludności most przez rzekę funkcjonował (z przerwami wynikającymi z uszkodzeń spowodowanych powodziami) aż do 1915 r. Natomiast równoległy do mostu kanał jest wykorzystywany do dzisiaj jako trasa przeprawowa. Tuż przy początku przeprawy znajdują się przyziemia kościoła w Śliwnie wzniesionego w latach międzywojennych[9].

Pw. Serca Jezusowego i MB Sałatyńskiej, 1937 r. wybudowano drewnianą plebanię. Po budynkach majątku zachowały się jedynie zarysy fundamentów. Z części parkowej pozostały jedynie pnie drzew rosnących niegdyś przy głównej alei. Zachowały się kanały zbiegające się przy wyspie. Według miejscowej legendy pojawia się na nich postać spacerującej hrabiny Elżbiety Krasińskiej nieszczęśliwej swego czasu żony poety[10].

Kościół w Śliwnie

Konowały i okoliczne miejscowości początkowo należały do parafii w Choroszczy. W 1935 r. abp Romuald Jałbrzykowski erygował parafię z siedzibą w kolonii Śliwno. W jej granicach znalazły się wsie: Śliwno, Izbiszcze, Konowały, Kruszewo, Pańki i Rogowo. Dzięki staraniom ks. Władysława Saracena i parafian, na działce podarowanej w 1932 r. przez Piotra Sokoła wzniesiono skromny, drewniany kościół w Śliwnie. W kolejnych latach trwało wyposażanie jego wnętrza. W 1935 r. poświęcono cmentarz grzebalny na kolonii wsi Izbiszcze. Po II wojnie światowej świątynia parafialna była w złym stanie. Wykonane w latach 50. XX w. ekspertyzy wykazały, że jej dalsze użytkowanie grozi zdrowiu i bezpieczeństwu wiernych. Parafianie bezskutecznie próbowali uzyskać zezwolenie na budowę nowego kościoła w pobliżu Kruszewa. Władze państwowe nie udzieliły pozwolenia, a pod koniec 1965 r. nakazały zamknąć kościół w Śliwnie. Nabożeństwa przeniesiono do Konował, gdzie urządzono prowizoryczną kaplicę w dawnej remizie strażackiej. Nieużytkowany kościół w Śliwnie spłonął 23 lipca 1976 r.

W 1967 r. Rada Parafialna ustaliła lokalizację nowego kościoła. Zrezygnowano wówczas z utrzymania dwóch placówek duszpasterskich – w Śliwnie i Konowałach, na rzecz tej ostatniej. W Izbiszczach znajduje się cmentarz grzebalny – 0,5 ha, założony dla parafii w Śliwnie w 1935 r.[11]

Kładka Śliwno-Waniewo

Platforma na rzece Narew

21 września 2008 roku została oddana do użytku kładka edukacyjna łącząca Waniewo ze Śliwnem (gm. Choroszcz) mająca ponad 1050 m długości oraz 1,20 m szerokości. Cała budowa składa się z drewnianych mostów oraz pięciu mini promów, którymi można dostać się z jednego brzegu Narwi na drugi. W ten sposób można oglądać bagna, przechodząc po nich suchą stopą. W 2012 r. kładka została przedłużona o ok. 500 metrów, prowadzi wzdłuż plaży a kończy się przy wieży widokowej. 20 grudnia 2018 została oddana po modernizacji z długością 1250 m[12].

Zobacz też

  • Śliwno

Przypisy

  1. Wieś Śliwno w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1263 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Mirosława Malczewska, Latyfundium Radziwiłłów w XV do połowy XVI wieku, Warszawa-Poznań 1985, s. 95.
  7. Karol de Perthées, Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795.
  8. Stowarzyszenie Gmin Górnej Narwi, Gmina Choroszcz. Białystok 2002 r. s. 37.
  9. Sławomir Halicki, Marek Waśkiel, Z Białegostoku za miasto. Przewodnik Regionalnego Oddziału PTTK w Białymstoku. Białystok 1994. r. s. 49.
  10. Polska północno-wschodnia, Przewodnik kajakowy. Białystok 2002 r. s. 204–205.
  11. Archidiecezja Białostocka, Parafia pw. Najśw. Serca Pana Jezusa w Konowałach. Dekanat: Białystok Starosielce. archibial.pl. [dostęp 2019-01-06].
  12. Kładka Waniewo-Śliwno oficjalnie otwarta po modernizacji. kurierwysmaz.pl. [dostęp 2019-01-06].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Powiat białostocki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu białostockiego, Polska
Śliwno (województwo podlaskie) - 1839 r.jpg
Topograficzna karta Królestwa Polskiego z późniejszymi zmianami.
Choroszcz (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Choroszcz, Polska
Waniewo (powiat wysokomazowiecki) - Platforma na rzece Narew.JPG
Autor: Adam-dalekie-pole, Licencja: CC BY-SA 3.0
Platforma ta znajduje sie na trasie kładki edukacyjnej z Waniewa do Śliwna. Dzięki takiemu rozwiązaniu osoby na pychówkach mogą przepłynąć rzeką Narew bez problemu.