Śmiałek darniowy

Śmiałek darniowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządliliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rządwiechlinowce
Rodzinawiechlinowate
Rodzajśmiałek
Gatunekśmiałek darniowy
Nazwa systematyczna
Deschampsia caespitosa (L.) P.B.
Synonimy
  • Aira caepitosa L.

Śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. Jest szeroko rozpowszechniony na półkuli północnej. W Polsce pospolity na całym obszarze.

Morfologia

Pokrój
Bylina tworząca gęste, zbite kępy, zwykle o średnicy do 50 cm (rzadziej 70 cm).
Łodyga
Źdźbła gładkie, co najwyżej pod samym kwiatostanem szorstkie o długości do 140 cm, rzadko wyższe.
Liście
Blaszki liści o szerokości 2-5 mm w dolnej części złożone na wpół, dalsza część płaska. Mają wyraźnie wystającą siatkę szorstkich nerwów. Języczek liściowy o długości 6-8 mm.
Kwiaty
Zebrane w wiechę złożoną z 2-3 kwiatowych kłosków. Gęsta, piramidalna wiecha ma długość do 10-50 cm. Dolne odgałęzienia wiechy mają 2-4 gałązki u podstawy. Pojedynczy kłosek ma długość 2-5 mm, przy czym odcinek poniżej górnego kwiatka jest o połowę krótszy od kwiatka. Plewka dolna tępa, krótka, jej ość ukryta w kłosku. Plewa górna 3-nerwowa. Kwitnie od czerwca do września.
Owoc
Brunatny, matowy, spiczasty ziarniak o wymiarach 1,5 × 0,6 x 0,6 mm. Ciężar 1000 nasion wynosi 0,25 g. Kiełkują w 93%[3].

Biologia i ekologia

Rośnie na łąkach, pastwiskach, w lasach łęgowych, na nieużytkach, na aluwiach. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Molinietalia[4]

Zmienność

Gatunek zmienny morfologicznie. Występuje w wielu odmianach.

Zastosowanie

Języczki liściowe
  • Uprawiany jako roślina ozdobna ze względu na swój atrakcyjny gęstokępkowy pokrój. Efektownie kwitnie przez całe lato. Nadaje się do ogródków skalnych oraz parków. Może być uprawiany w pojedynczych kępkach, lub całych łanach. Roślina łatwa do uprawy, nie ma specjalnych wymagań co do gleby. Uprawia się ją z siewu nasion. Wymaga stanowisk słonecznych. Nie tworzy rozłogów, a więc zbytnio się nie rozrasta i nie stanowi zagrożenia dla sąsiednich upraw. Nadaje się również doskonale na trawniki. Przy regularnym koszeniu tworzy gęstą, silną darń.
  • W terenach górskich uważany jest za dobrą rolniczo roślinę łąkową i pastwiskową, na nizinach natomiast jest rośliną rolniczo bezwartościową.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-28] (ang.).
  3. Marian Nowiński: Chwasty łąk i pastwisk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966.
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Media użyte na tej stronie

Ruwe smele plant Deschampsia cespitosa.jpg
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
(nl:Ruwe smele plant) Deschampsia cespitosa;
Ruwe smele ligula Deschampsia cespitosa.jpg
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
(nl:Ruwe smele) Deschampsia cespitosa ligula;