Śmierć Artemia Cruz

Śmierć Artemia Cruz (oryg. La muerte de Artemio Cruz) – powieść meksykańskiego pisarza Carlosa Fuentesa, przyniosła autorowi międzynarodową sławę i została przetłumaczona na wiele języków.

Fabuła

Rewolucja meksykańska 1910

Artemio Cruz - deputowany, właściciel wielkiej gazety w Meksyku, wpływowa osobistość, człowiek potrafiący wykorzystywać skorumpowane obyczaje, którym sprzyjały wstrząsy społeczne, jest u kresu swego życia. Cofa się pamięcią do granic tego, co nieuchwytne i próbuje sporządzić bilans swego życia^[1]. Opowieść rozwija się na planie subiektywnym, z monologiem wewnętrznym w drugiej osobie. Plan obiektywny zajmuje kronika historyczna^[2]. Artemio powraca myślą do czasów młodości. Będąc uczestnikiem rewolucji, namiętnie kochał młodą dziewczynę imieniem Regina, która zginęła podczas walki. Ta śmierć zabiła w nim poczucie niewinności i pragnienia ideału. Pozostała już tylko wola stania się potężnym. Poślubił Catalinę Bernal, córkę arystokraty, która nim gardziła, ponieważ mimo osiągniętego sukcesu, nosił piętno swego pochodzenia ze zubożonej rodziny^[2].

Problematyka

Problematyka powieści jest złożona. Można ją potraktować jako utwór o rewolucji meksykańskiej 1910 i o geniuszu samego Meksyku, zdradzonym przez jego własne dzieci. Jest tu także obraz burżuazji ukazany w duchu powieści Balzaca i medytacja o śmierci, związana z tradycją rachunku sumienia, jaki każdy dobry chrześcijanin musi zrobić, zanim powierzy swą duszę Bogu. Carlos Fuentes w sposób realistyczny ukazuje społeczeństwo meksykańskie, jego historyczne korzenie, mechanizmy władzy, jego mity i złudzenia. Temat zdradzonej rewolucji stanowił inspirację dla wielu powieściopisarzy meksykańskich, m.in. Augustina Yaneza i Juana Rulfo^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Dominique Szenes: Najsłynniejsze powieści literatury światowej. Łódź: Opus, 1994. ISBN 83-7089-015-6.
• The Death of Artemio Cruz w Macmillan (ang.)
• The Death of Artemio Cruz w Goodreads Inc (ang.)